Ik zou mijn mooie ideaal leven…

Ze werd in 1919 met vele anderen en haar grote vriend Alexander (Sasja) Berkman naar Rusland uitgewezen. Waar ze al snel mot met Lenin kreeg en weer verder moest trekken, en onder andere aan de Spaanse revolutie van (na) 1936 meedeed…

“Op de dansfeesten was ik een van de meest onvermoeibare en vrolijkste. Op een avond nam een neef van Sasja, een jonge jongen, me apart. Met een ernstig gezicht, alsof hij op het punt stond de dood van een dierbare kameraad aan te kondigen, fluisterde hij me in dat het niet gepast was voor een agitator om te dansen. Zeker niet met zo’n roekeloze overgave. Het zou onwaardig zijn voor iemand die op weg was om een kracht te worden in de anarchistische beweging. Mijn frivoliteit zou ‘de Zaak’ alleen maar schaden. Ik werd woedend over de schaamteloze bemoeienis van de jongen. Ik zei dat hij zich met zijn eigen zaken moest bemoeien. Ik was het beu dat ‘de zaak’ me voortdurend voor de voeten werd geworpen.

Ik geloofde niet dat een zaak die stond voor een prachtig ideaal, voor anarchisme, voor bevrijding en vrijheid van conventies en vooroordelen, de ontkenning van leven en vreugde zou eisen. Ik hield vol dat onze zaak niet van mij kon verwachten dat ik een non zou worden en dat de beweging niet in een klooster zou worden veranderd. Als het dat betekende, wilde ik het niet. “Ik wil vrijheid, het recht op zelfexpressie, ieders recht op mooie, stralende dingen. Anarchisme betekende dat voor mij, en ik zou dat leven ondanks de hele wereld – gevangenissen, vervolging, alles. Ja, zelfs ondanks de veroordeling van mijn eigen naaste kameraden zou ik mijn prachtige ideaal leven.” Emma Goldman.

Dit incident was de bron van een uitspraak die vaak aan Goldman wordt toegeschreven: “Als ik niet kan dansen, is het niet mijn revolutie!” (“If I can’t dance, it’s not my revolution!”)

★Emma Goldman, anarchistisch filosofe, voorvechter van directe actie en anarcha-feministe, geboren op 27 juni 1869 in Kaunas (toen een gouvernement van het Russische Rijk). Emma vond het nooit vanzelfsprekend dat mensen begrepen wat anarchisme betekent en voegde vaak deze voetnoot toe aan haar geschreven werken: ANARCHIE: Afwezigheid van regering; ongeloof in en afwijzing van invasie en autoriteit gebaseerd op dwang en geweld; een toestand van de samenleving die wordt gereguleerd door vrijwillige overeenkomst in plaats van regering.

★Een fragment uit de documentaire “Anarchism in America” (1983) van Pacific Street Films: youtube

★Sandra Oh leest Emma Goldman: youtube

★Anarchisme en andere essays van Emma Goldman. De Anarchistische Bibliotheek. (Nederlandse teksten: op anarchisme.nl)

★Illustratie: Emma Goldman & Alexander Berkman krijgen het te pakken op de dansvloer. Illustratie van grafisch kunstenaar David Lester (op FB)