Brief uit het Amazonas-gebied: Jullie vernietigen wat je niet begrijpt

(Door Nemonte Nenquimo, bron: Amazonfrontlines.org, vertaling globalinfo.nl, foto van jeronimo Zuniga, van website Amazon Frontlines)

Beste presidenten van de negen Amazonelanden en aan alle wereldleiders die de verantwoordelijkheid voor de plundering van ons regenwoud delen,

Mijn naam is Nemonte Nenquimo. Ik ben een Waorani-vrouw, een moeder, en een leider van mijn volk. Het Amazone regenwoud is mijn thuis. Ik schrijf u deze brief omdat de branden nog steeds woeden. Omdat de bedrijven olie lekken in onze rivieren. Omdat de mijnwerkers goud stelen (zoals ze al 500 jaar doen), en grote open gaten en giftige stoffen achterlaten. Omdat de landopkopers primair bos kappen zodat er vee kan grazen, plantages kunnen worden aangelegd en de blanke man kan eten. Omdat onze ouderen sterven aan het coronavirus, terwijl u uw volgende stappen plant om ons land in stukken te delen om een economie te stimuleren waar we nooit van hebben geprofiteerd. Omdat we als inheemse volkeren vechten om te beschermen wat we liefhebben – onze manier van leven, onze rivieren, de dieren, onze bossen, het leven op aarde – en omdat het tijd wordt dat jullie naar ons luisteren.

In elk van onze vele honderden verschillende talen in het Amazonegebied hebben we een woord voor u, de buitenstaander, de vreemdeling. In mijn taal, WaoTededo, is dat woord “cowori”. En het hoeft geen slecht woord te zijn. Maar je hebt dat er wel van gemaakt. Voor ons betekent het woord nu (en op een vreselijke manier is uw maatschappij dit gaan vertegenwoordigen): de blanke man die te weinig weet voor de macht die hij heeft, en de schade die hij veroorzaakt.

U bent waarschijnlijk niet gewend aan een inheemse vrouw die u onwetend noemt en, minder nog, op een platform als dit. Maar voor inheemse volkeren is het duidelijk: hoe minder je over iets weet, hoe minder waarde het voor je heeft en hoe makkelijker het te vernietigen is. En met gemakkelijk bedoel ik: schaamteloos, meedogenloos, dwaas, zelfs arrogant. En dit is precies wat jullie doen met ons als inheemse volkeren, met onze regenwoudgebieden en uiteindelijk met het klimaat van onze planeet.

Het heeft ons duizenden jaren gekost om het Amazone regenwoud te leren kennen. Om haar manieren te begrijpen, haar geheimen, om te leren hoe te overleven en te gedijen met haar. En wat mijn volk, de Waorani, betreft kennen we jullie pas 70 jaar (in de jaren ’50 werden we “gecontacteerd” door Amerikaanse evangelische zendelingen), maar we zijn snelle leerlingen en jullie zijn niet zo complex als het regenwoud.

Als jullie zeggen dat de oliemaatschappijen geweldige nieuwe technologieën hebben die de olie van onder onze grond kunnen nippen als kolibries nectar uit een bloem, weten we dat je liegt omdat we stroomafwaarts leven van waar de lekkages plaatsvinden. Als u zegt dat de Amazone niet brandt, hebben we geen satellietbeelden nodig om uw ongelijk te bewijzen; we stikken in de rook van de fruitboomgaarden die onze voorouders eeuwen geleden hebben geplant. Wanneer u zegt dat u dringend op zoek bent naar klimaatoplossingen, maar toch doorgaat met het opbouwen van een wereldeconomie die gebaseerd is op grondstofwinning en vervuiling, weten we dat u liegt omdat we het dichtst bij het land staan en de eersten zijn dat haar kreten horen.

Ik heb nooit de kans gehad om naar de universiteit te gaan, en een dokter te worden, of een advocaat, een politicus, of een wetenschapper. Onze ouderen zijn mijn leraren. Het bos is mijn leraar. En ik heb genoeg geleerd (en ik spreek schouder aan schouder met mijn inheemse broeders en zusters over de hele wereld) om te weten dat jullie de weg kwijt zijn, en dat jullie in de problemen zitten (hoewel je het nog niet helemaal begrijpt) en dat jullie problemen een bedreiging vormen voor elke vorm van leven op aarde.

U heeft ons uw beschaving opgedrongen en kijk waar we nu zijn: wereldwijde pandemie, klimaatcrisis, het uitsterven van soorten en, wat alles aandrijft, wijdverbreide geestelijke armoede. In al die jaren van nemen, nemen, nemen van ons land, hebt u niet de moed, noch de nieuwsgierigheid, noch het respect gehad om ons te leren kennen. Om te begrijpen hoe we zien, en denken en voelen, en wat we weten over het leven op deze aarde. Ik zal u in deze brief ook niet kunnen onderwijzen. Maar wat ik wel kan zeggen is dat het te maken heeft met duizenden en duizenden jaren liefde voor dit woud, voor deze plek. Liefde in de diepste zin van het woord, als eerbied. Dit woud heeft ons geleerd licht te lopen, en omdat we naar haar hebben geluisterd, van haar geleerd en haar verdedigd hebben, heeft ze ons alles gegeven: water, schone lucht, voeding, onderdak, medicijnen, geluk, betekenis. En u neemt dit alles weg, niet alleen van ons, maar van iedereen op de planeet, en van toekomstige generaties.

Het is vroeg in de ochtend in het Amazone gebied, net voor het eerste licht: een tijd die bedoeld is om onze dromen, onze meest krachtige gedachten te delen. En dus zeg ik tegen jullie allemaal: de aarde verwacht niet dat jullie haar redden, ze verwacht dat jullie haar respecteren. En wij, als inheemse volkeren, verwachten hetzelfde.

—

Nemonte Nenquimo is mede-oprichter van de inheems-geleide non-profit organisatie Ceibo Alliance, de eerste vrouwelijke voorzitter van de Waorani organisatie in de provincie Pastaza (Ecuador), en een van de 100 meest invloedrijke mensen in de wereld volgens TIME.