Ga naar de inhoud

De aanhoudende jacht op de “Black Blocks” van Hamburg

Gezichtsherkenning, gezochte personen, video’s: de grote jacht op de Hamburgse “zwarte blokken”. Een jonge Franse activist zit al bijna tien maanden gevangen in Duitsland, in afwachting van zijn proces. Hij wordt vervolgd voor zijn deelname aan een demonstratie op de G20-top in Hamburg twee jaar geleden, waarbij schade is aangericht. De Duitse politie geeft steeds meer opsporingsverzoeken uit tegen andere verdachten.

5 min leestijd

(Door Rachel Knaebel, vertaling globalinfo.nl Franse origineel van Bastamag foto Thorsten Schröder CC 2.0/flickr)

De Hamburgse politie publiceerde voor de zesde keer een reeks opsporingsverzoeken. Van welke misdaden worden deze verdachten beschuldigd die een dergelijke vasthoudendheid van de onderzoekers verdienen? Naar verluidt hebben zij in de marge van de bijeenkomsten tegen de G20-top in Hamburg twee jaar geleden schade aangericht. Op 7 en 8 juli 2017 kwamen de staatshoofden en regeringsleiders van de G20 bijeen in de Duitse stad. Meer dan 20.000 ordehandhavers vestigden zich in de havenstad, die voor de gelegenheid werd omgevormd tot een fort. Duizenden Europese demonstranten en activisten, ecologen, alterglobalisten of antikapitalisten, werden verwacht. Sommige demonstraties verliepen vreedzaam, andere werden botsingen met de politie.

De politie arresteert slechts een handvol mensen. Maar aan het einde van de top lanceerde de Hamburgse politie een speciale onderzoekscommissie, “Black Block” genaamd. Tegen Duitse, Franse en Spaanse verdachten worden meer dan 3500 strafrechtelijke procedures ingeleid. Deze onderzoeken zouden “extreem linkse groepen in een staat van grote onzekerheid” hebben geplaatst, aldus de Hamburgse politiewoordvoerder begin juli. Volgens de Duitse krant Hamburger Abendblatt zijn sindsdien 180 mensen berecht wegens hun betrokkenheid bij de gebeurtenissen tijdens de G20-top. 146 werden veroordeeld, 92 tot gevangenisstraffen, waarvan negen tot onvoorwaardelijke gevangenisstraffen.

Onder de vervolgden, wier proces nog aan de gang is en dat nog enkele maanden zal duren, is de 23-jarige Fransman Loïc Schneider. Hij is een antikernenergieactivist en zet zich in tegen het project voor de berging van radioactief afval van Bure in district Meuse. In augustus 2018 gearresteerd in Frankrijk, bij zijn ouders thuis, werd hij vervolgens in oktober naar Duitsland overgebracht en in Hamburg in voorlopige hechtenis genomen. Hij zit daar nog steeds.

Aanleggen van een grote videodatabase

Het proces van Loïc Schneider wordt achter gesloten deuren gevoerd. De Fransman werd samen met vier andere jonge Duitsers berecht, van wie er twee minderjarig waren ten tijde van de gebeurtenissen, vandaar de besloten berechting. “De eerste drie dagen van het proces waren openbaar, toen waren er veel mensen in de zaal, die reageerden en applaudisseerden. De rechter besloot toen achter gesloten deuren verder te gaan”, meldt Loïc’s advocaat, Lukas Theune. Het proces begon meer dan zes maanden geleden. Het duurt tot december, met twee sessies per week. Eind juni besloot de rechtbank om de Fransman een verzoek om vrijlating te weigeren. “Hij vreesde dat Loïc zou weglopen en zei dat hij geen huisvesting heeft, geen werk in Duitsland, en omdat de rechtbank vindt dat hij niet genoeg meewerkt”, legt de advocaat uit.

De jonge Fransman en zijn vier medeverdachten worden vervolgd voor schade die tijdens een van de demonstraties op 7 juli is toegebracht. Vroeg in de ochtend waren er ongeveer 200 mensen bijeen. “Slechts 20 tot 30 mensen hebben schade aangericht”, zegt de advocaat. Auto’s en vuilnisbakken werden in brand gestoken, ramen ingegooid. De politie heeft toen geen van de vijf verdachten gearresteerd. Als de G20-top voorbij is, begint ze met de jacht. Met de inzet van de nodige middelen: de politie verzamelt tientallen uren aan videobeelden, via camera’s, sociale netwerken of oproepen van getuigen, en archiveert ze in een uitgebreide database.

“De bewijsvoering van de aanklager bestaat voornamelijk uit video’s. Bijna allemaal zijn het video’s die door de lokale bevolking op smartphones zijn opgenomen en die vervolgens aan de politie zijn verstrekt, zo meldt Lukas Theune. Er zijn beelden van de demonstratie, maar ook van een kamp van anti-G20 demonstranten, van demonstranten die het station verlaten…. Van dit alles heeft de Duitse politie beelden naar de Europese politie gestuurd. En de politieagenten van Commercy [in de buurt van Bure, district Meuse] zei, we herkennen hem, het is Loïc.”.

Een instrument voor gezichtsherkenning dat als onwettig wordt beschouwd

Bure’s anti-nucleaire activisten zaten al in het vizier van de politie. Sommigen van hen worden nu vervolgd voor “criminele vereniging” en zijn onderworpen aan veiligheidsprocedures die het antiterrorisme waardig zijn: een “permanente noodtoestand” en “algemeen toezicht”, volgens het rapport van de Liga voor de Rechten van de Mens (LDH) (zie eerder artikel Bastamag). In 2018 zagen activisten in Bure dat er Duitse politieagenten aanwezig waren tijdens huiszoekingen.

De ijver van de Duitse justitie tegen de Fransman en zijn medeverdachten wordt bekritiseerd. De officier van justitie wil de vier verdachten verantwoordelijk stellen voor alle schade die tijdens de demonstratie is toegebracht, ook al hebben ze die niet zelf gepleegd. Het bedrag van deze schade wordt geschat op een miljoen euro. “Dit zou betekenen dat je veroordeeld zou kunnen worden voor het feit dat je gewoon aanwezig was bij een demonstratie waar iets kapot gemaakt werd. Dit is absurd,” verklaart de advocaat.

Het massale gebruik van videobeelden om vermoedelijke militante demonstranten op te sporen, wordt ook in Duitsland op grote schaal besproken. De Hamburgse politie had zelfs een krachtig geautomatiseerd gezichtsherkenningssysteem in het leven geroepen om verdachten te identificeren. Het systeem is aangevochten door het Regionaal Bureau voor de bescherming van persoonsgegevens (het equivalent van de Cnil in Frankrijk in Nederland Autoriteit Persoonsgegevens, vert.)(*1). Maar de jacht gaat door, met name met deze nieuwe publicatie van foto’s van twaalf mensen begin juli. Nieuwe aanklachten kunnen nog steeds uitgevaardigd worden. Loïc Schneider zelf slaapt nog steeds in de gevangenis in afwachting van het einde van zijn proces.

————

*1) In afwachting van de uitspraak van de rechtbank kan de politie deze automatische gezichtsherkenningssoftware blijven gebruiken.

Naschrift globalinfo: ook twee Nederlandse activisten hebben maandenlang in de gevangenis in voorarres gezeten, Peike zelfs meer dan een jaar. Alle berichtgeveing over de G20 in Hamburg op globalinfo.nl is te vinden onder deze tag: (https://www.globalinfo.nl/tag/64-g20)