(Duitsland) Het kan ook anders, staken in corona tijd

(Door Ab de Wildt, oorspronkelijk, inclusief foto, verschenen bij solidariteit)

Kort na de aankondiging dat er banen verloren zouden gaan bij het autotoeleveringsbedrijf Continental kwam al op 23 en 29 september de reactie van de werkenden en hun bonden. Zij staakten. In Hannover en Aken werd het werk stilgelegd, samen met de bonden van IG Metall en IG BCE (Industriegewerkschaft Bergbau, Chemie, Energie), tegen de voorgenomen besluiten om banen te saneren en locaties te sluiten. Het gaat om 18.000 banen, te beginnen volgend jaar met 1.800 banen in Aken.

Saneren via Corona

Wereldwijd zal de afbraak bij Continental oplopen tot 30.000 arbeidsplaatsen. Als reden wordt de teruggang in de autoproductie, vanwege corona, genoemd. De overvallen vakbonden stellen echter dat dit een fabel is. Corona is de stok om de werkenden mee te slaan. Saneren om het saneren. En volgens de IndustriALL (de wereldmetaalvakbond) is uitbesteding van werk naar lage lonen landen het ware verhaal.
En dat is onacceptabel. De voorzitter van IG BCE, Michael Vassiliadis, haalt fel uit naar het bedrijf en zegt dat Continental het solidariteitspad verlaat dat het land door de corona crisis moet leiden. Continental heeft geen boodschap aan de toekomst van de werkenden en de gemeenschappen waar het deel van uit maakt. De aandeelhouders moeten stoppen met deze frontale aanval en aan tafel komen om naar oplossingen te zoeken.

Jörg Hofman de voorzitter van IGMetal zegt het zo:
Het is een schandaal dat een bedrijf dat uit de belastingpot zoveel ondersteuning tijdens corona krijgt, deze crisis uitbuit om de productie uit te besteden naar lage lonen landen. Hoe langer deze crisis aanhoudt des te groter de druk op de werkgelegenheid. Bedrijven moeten echter investeren in onderzoek en ontwikkeling om voorbereid te zijn op de klimaatdoelstellingen en de digitalisering.

Openbaar vervoer

In het stedelijke en regionale openbare vervoer wordt ook gestaakt. De vakbond ver.di (Vereinte Dienstleistungsgewerkschaft) is het zat om aan het lijntje te worden gehouden. Sinds maart van dit jaar slepen de onderhandelingen zich over een nieuwe cao voort. Het startschot werd 29 september in Frankfurt gegeven, de leuzen zijn duidelijk. Streik en Jetzt in personal investieren! (Arbeitsausstand). Het is bijzonder dat de stakingen geheel volgens de geldende anti-corona maatregelen verlopen. Weinig mensen bij elkaar en dan ook nog op anderhalve meter met mondkapjes. Maar dat neemt niet weg dat de strijdbaarheid groot is. Ruim 90 procent van de werkenden in het vervoer doet actief mee met de staking. De mensen vullen de stakingslijst in en gaan dan naar huis. De stakingskassen zijn open. Dit is de eerste grote staking in corona tijd.

Waar gaat het om? Door het federale systeem in Duitsland valt het openbaar vervoer onder het bestuur van de ‘landen’/provincies en niet van de staat/Bund. In de loop der jaren is er een lappendeken aan regelingen tot stand gekomen die een doorn in het oog van de vakbonden zijn. Zij pleiten voor een landelijk verbindend verklaarde cao voor de ruim 87.000 werkenden. De werkgevers wijzen dit beslist af. Zij voeren een heel formeel argument aan: ‘deze eis ligt ook al op tafel bij de regionale cao onderhandelingen’ en daarmee veroordelen ze de stakingen als een aanval op de Allgemeinheit, op het publiek belang.

Overvolle arbeidstijden

Overigens, ook in de kinderdagverblijven streiks-in-kitas) en ziekenhuizen lopen er onderhandelingen en werd er op 28 september gestaakt. Tijdens de corona crisis waren wij de helden, zegt de vakbondsman Thomas Heimburger. Als de werkgevers nu de onderhandelingen afbreken en niet willen ingaan op onze eisen, dan waren hun woorden loos.

Terug naar het openbaar vervoer. Voor de veiligheid van de reizigers en de werkenden moeten er landelijk algemeen erkende normen en standaarden ingevoerd worden. De staking richt zich dan ook op de slechte arbeidsomstandigheden in het openbaar vervoer. De rij- en rusttijden in de dienstregelingen zijn tot op het bot uitgedund, waardoor verkeersvertragingen niet opgevangen kunnen worden. Pauzetijden zijn niet te handhaven en dus moeten er veel overuren gedraaid worden, ook omdat de bussen en metro’s altijd naar de remise gereden worden. Daarnaast eist ver.di dat de stagiaires een vast dienstverband krijgen en overuren betaald worden.
De betrokken vakbondssecretaris, Natale Fontane in Hamburg, roept de mensen op zich aan de corona regels te houden, maar maakt tevens duidelijk dat als reizigers klachten hebben zij de werkgevers moeten aanspreken niet de werkenden. Bijvoorbeeld als ze hun bestemming niet (tijdig) kunnen bereiken en door de overdrukke, andere vervoersmiddelen de corona regels niet kunnen nakomen. Al deze ‘overlast’ is het gevolg van het feit dat de werkgevers de onderhandelingen hebben afgebroken en is dus niet veroorzaakt door de staking.
Een collega van Natale, Frank Klisch, benadrukt dat de staking lang van te voren is voorbereid en een varend schip verandert maar moeizaam zijn koers. Dus ja, het moment is lastig maar de eisen zijn gerechtvaardigd. Als er miljarden bijvoorbeeld naar de Lufthansa kunnen gaan, dan moet het toch ook mogelijk zijn de arbeidsvoorwaarden van de bus-, tram- en metrobestuurders te verbeteren.

Tot slot, hoewel er veel overeenkomsten zijn tussen de Nederlandse en Duitse vakbeweging – denk maar aan de ‘Rijnlandse polder’ – zou de FNV een voorbeeld kunnen nemen aan deze strijdbaarheid van hun Duitse collega’s. De FNV zal samen met de ‘organizers’ leden en niet leden moeten voorbereiden op acties in de als ‘cruciaal’ gekenmerkte beroepen in de zorg, de schoonmaak en het onderwijs.
FNV, laat zien waar je voor staat! Als zaakwaarnemer ben je in ieder geval geen knip voor de neus waard als Rutte en consorten geen mobiliserend weerwoord krijgen. Applaus en gekibbel over bonussen halen de media, maar op straat eindigt de onzichtbaarheid.