Ga naar de inhoud

Foutje, bedankt – maar nu voorwaarts!

Velen herinneren zich vast nog de grap “Foutje, bedankt” van Rijk de Gooyer. Hij maakte begin jaren negentig reclame voor Reaal-verzekeringen, toen stevig gelieerd aan de vakbeweging. In een serie televisiespotjes verbeeldde hij een charmante, lepe volksjongen die de verzekeringsmaatschappij wat wilde tillen. Met “Reaal regelt het allemaal” werden degelijkheid en eerlijkheid gepromoot.

4 min leestijd
amsta

(Bron: solidariteit.nl)

We zijn nu twee decennia verder. Reaal werd SNS-Reaal, bank met verzekeraar tezamen. En we zagen degelijkheid en eerlijkheid ook bij dat bedrijf overgaan in schaamteloos winstbejag door delen van de nieuwe managersklasse met het bekende rampzalig resultaat. Ook SNS moest door de staat worden gered en in de boedel schijnt voor miljarden te zitten aan woekerpolissen, een bankverzekeraarsuitvinding van de laatste twintig jaar. Een groot deel van de bevolking is ermee legaal opgelicht via die bankverzekeraars.

Te meegaand

Inmiddels kennen we een lange rij praktijken die de gemeenschap beroven. De straffeloze geldverslinding van de afgelopen jaren overziend, is moeiteloos een rijtje namen te noemen: Meavita, Amarantis, Fyra, Vestia, World Online … Appels en peren?
We zien een trend van veel wat niet is, wat het lijkt. De rode draad is het leegroven door een ‘witte boorden klasse’ die op slimme wijze kans ziet de eigen zakken goed te vullen ten koste van de samenleving. We leerden allerlei nieuwe woorden en mechanismen kennen om zulks mogelijk te maken. Engelse termen deden het daarbij goed in een woordmassage om de aandacht af te leiden.

Die afgelopen twintig neoliberale jaren opereerde politiek links en de vakbeweging duidelijk te meegaand in de bij die periode behorende praktijken. Laten we ervan leren en de medezeggenschap in en om bedrijven en andere arbeidsorganisaties versterken vanuit de constatering dat die gerichte beïnvloeding bij alle kostbare debacles duidelijk onvoldoende aanwezig was. Sterkere medezeggenschap met vooral een sterkere, zelfbewuste vakbondsstem is nodig en daartoe liggen er nu alle kansen. En een opdracht, gezien hoe de bezuinigingskaalslag ook in Nederland steeds grotere vormen aanneemt. Plus daarbij hoe Zuid-Europa in armoede en grotere uitbuiting wordt gedreven, al vele jaren, met in sommige landen een jeugdwerkloosheid van zelfs 50 procent.

Keerpunt

We weten ook van de relatie tussen Noord en Zuid in Europa, al is het maar vanwege de brievenbusmaatschappijen in Nederland die helpen belasting elders te ontwijken. En we kennen de desastreuze rol van financiële instellingen niet alleen op de Zuidas, een naam die een dubbele betekenis krijgt.
Er is echt een keerpunt bereikt, zo lijkt het. Aan toekijken hoe het kapitalisme in offensief alle sociale zekerheid onderuithaalt, lijkt een eind te komen.
Qua demonstratiekracht en strijdbaarheid kunnen we dan wel wat leren van onze collega’s in vooral Zuid-Europa die bovendien onze steun vragen. Daarnaast zien we gelukkig hoe de internationale vakbeweging zoals PSI (Public Services International, de internationale Abvakabo FNV) op haar congres eind november 2012, in Durban Zuid-Afrika, uitstekende resoluties besprak en aannam (http://www.world-psi.org/en/psi-congress-resolutions). Het is vervolgens zaak ze in concrete daden te vertalen met behulp van strijdbaar vakbondskader en in samenwerking met verwante maatschappelijke groepen en organisaties.

Uitvoering resoluties

Er zijn ruim vijftig PSI-congresresoluties aangenomen. Enkele ervan gaan over de wereldwijde – de publieke sector aanvallende – neoliberale ideologie en de bijbehorende privatiseringsdaden. Daartegen keert zich vooral de al lopende campagne Quality Public Services (QPS) die het belang van de gehele publieke dienstverlening duidelijker zichtbaar wil maken en beschermen tegen particulier winstbejag. Andere resoluties betreffen de door financiële instituten afgedwongen privatiseringen en getuigen van het kapitalisme als “ecologically destructive and unsustainable”, dus van het verwoestende kapitalisme.
Er zijn ook twee resoluties aangenomen over Palestina, waarin wordt opgeroepen bedrijven aan te pakken die medeplichtig zijn aan Israëls bezettings- en kolonisatiepollitiek. Zo wordt de Israëlische apartheid genoemd en krijgt de BDS-campagne (Boycot, Desinvestering, Sancties) steun.
Al wat in de PSI is afgesproken, moet ook binnen onze vakbeweging (allereerst in AbvaKabo) worden vertaald in een plan van aanpak met brede betrokkenheid van de leden. Bij die noodzakelijke discussies kan overigens goed gebruik worden gemaakt van diverse brochures die het comité Ander Europa heeft uitgebracht over de weg naar een daadwerkelijk sociaal en democratisch Europa (http://www.andereuropa.org).

Aan alle destructieve meegaandheid ten aanzien van het neoliberalisme – meer dan een foutje – moet vanuit een zelfbewuste, strijdbaar eisen stellende vakbeweging een eind worden gemaakt. Stappen op die weg zijn inmiddels te zien in onder andere de acties van Abvakabo FNV voor de zorg (aanklacht tegen wanbeleid totp Meavita, steun aan medewerkers verpleeghuis Sarphati te Amsterdam en de thuiszorgdemonstratie 6 april 2013 in Den Haag). “Dank” voor ieder die aan deze strijd meedoet, zo zou Rijk de Gooyer misschien wel zeggen.

Zie:
* Unieke werkonderbreking bij Sarphatihuis in Amsterdam, 2 november 2012 – http://www.abvakabofnv.nl/nieuws/archief/390461/470558/unieke-werkonderbreking-sarphatihuis-arnhem
* Mega-faillissement in de zorg door wanbeleid,6 maart 2013 – http://www.abvakabofnv.nl/nieuws/nieuws/mega-faillissement-in-de-zorg-door-wanbeleid
* 6 april 2013, Den Haag: Actie Thuiszorg Noodzakelijk (100.000 banen staan op het spel) – http://www.strijdvoorthuiszorg.nl/agenda/6april/
* Qadri met Abakabo-sjaal op PSI-congres, resolutie kreeg steun van Abavakabo FNV – http://palestinawerkgroep-abvakabo.blogspot.nl/2012/12/anan-qadri-met-abvakabo-sjaal-op-psi.html
* Goldman Sachs en de vernietiging van Griekenland, 13-02-2012 – http://tegenlicht.vpro.nl/afleveringen/2011-2012/Goldman-Sachs-en-de-vernietiging-van-Griekenland