Nieuwe supermarkt-cao: beetje meer loon, gelijke werkdruk en méér ´modernisering´
CNV Vakmensen en de supermarkten werden het op 8 januari eens over een nieuwe cao voor de grootwinkelbedrijven, franchisers en zelfstandige supermarkten. Deze week stemden de CNV-leden in de supermarkten in met de cao die een looptijd heeft tot 1 april. De FNV trok zich in december terug uit de onderhandelingen en noemt het een slecht akkoord.
(Door Rob Bleijerveld, oorspronkelijk verschenen op Supermacht, foto Kris Krug, CC2.0/Flickr)
CNV Vakmensen-bestuurder Jacqueline Twerda liet de CNV-leden gisteren in een nieuwsbrief [1] weten dat 69% van hen heeft ingestemd met het voorstel voor de nieuwe cao Supermakten. Daarmee is deze cao van kracht voor àlle werknemers in de supermarkten [2]. De looptijd is tot 1 april dit jaar.
Loonstijging
In de nieuwe cao is een loonstijging afgesproken van 2,5% (per 31 december 2019) en een éénmalige uitkering van 1,6% (in maart 2020) [3].
In de nieuwsbrief [1] gaat Twerda in op de vraag van leden ¨waarom de prijsstijging van 2,6% niet wordt gecompenseerd¨. Volgens haar is er echter wèl sprake van compensatie als wordt gekeken naar de cijfers over heel 2019 (¨Of dit dan genoeg is, is een andere vraag¨). En de loonsverhoging van 6,75% bij de ETOS (waarover ook vragen van leden kwamen) komt volgens haar neer op een feitelijke loonstijging van 2,11% over een periode van 12 maanden, ¨waar dit bij ons feitelijk 2,25% is. (cao loonstijging berekend vanaf start cao)¨.
Volgens de bestuurder zijn de cao-onderhandelingen uiterst moeizaam verlopen en hebben ze veel te lang geduurd [4]. Ze wil zo snel mogelijk verder met de onderhandelingen voor een vervolg cao, met als inzet dat er voor de 1e april al weer een nieuw voorstel ligt.
¨Wij zullen moeten nadenken over hoe wij communiceren en hoe wij druk op werkgevers kunnen organiseren, als de onderhandeling weer op deze manier zullen verlopen. Daarvoor ontvang ik heel graag ook jullie ideeën,¨ aldus Twerda. Eind januari krijgen de leden een brief waarin wordt gevraagd wat de inzet van de CNV zal moeten zijn. Ze zegt toe dat ze ¨het geluid van de 31% tegenstemmers zal meenemen¨ in de onderhandelingen, en ¨duidelijk is wel, dat loon zeer belangrijk is en dat werkdruk een probleem is.¨ [1]
{youtube}V27EfqMpFRc{/youtube}
Aanvullende afspraken
Het Vakcentrum, de vereniging van zelfstandige detaillisten en franchisenemers, is tevreden over het onderhandelingsresultaat voor een nieuwe cao [5]. ¨De loonstijging is in lijn met wat in de markt gebruikelijk is¨ en er zijn aanvullende afspraken gemaakt ¨waarmee de noodzakelijke flexibiliteit wordt geregeld en een van de negatieve effecten van de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB) wordt ´gerepareerd´,¨ aldus het Vakcentrum.
De oproep- en intrekkingstermijn voor ¨erbijbaners¨ en ¨hulpkrachten¨ wordt ingekort van 4 dagen naar 1 dag [6]. Voor de overige medewerkers geldt een oproep- en of intrekkingstermijn van vier dagen, tenzij werknemers onderling diensten wisselen of zelfstandig aanpassen of als er sprake is van roosterwijzigingen als gevolg van omstandigheden die de werkgever niet van tevoren had kunnen weten.
Ook de definitie van de hulpkracht/erbijbaner is aangepast in de nieuwe cao, zodat die medewekers flexibeler kunnen worden ingezet. Zij worden nu omschreven als ¨iedere werknemer die in de regel niet meer dan 12 uur per week of 48 uur per loonperiode van vier weken dan wel 52 uur per maand werkzaam is¨.
Op weg naar verdere ¨modernisering¨ van de cao
Werkgevers en CNV Vakmensen hebben afgesproken om de toeslagen – en in het bijzonder de zondagtoeslag – in de volgende cao te regelen. Andere punten die dan worden meegenomen zijn zelfroostering en pensioenregelingen. Al die punten maken onderdeel uit van de ¨modernisering van de cao¨. In dat kader werden in de vorige cao al de zogenaamde erbijbaners, tussenbaners, loopbaners geïntroduceerd en ook het ¨persoonlijk opleidingsbudget¨.
FNV: ¨Slecht cao-akkoord¨
Nadat de CNV- en FNV-leden de cao-voorstellen van de werkgevers [7] in juli 2019 afwezen [8] sleepten de onderhandelingen tussen de bonden en de werkgevers zich voort. Op 18 december liep het cao-overleg helemaal vast omdat de werkgevers niet méér wilden bieden dan een zeer mager loonbod. De bonden (FNV en CNV) stapten daarop op en dreigden met acties met de belangrijke kerstdagen in het verschiet [9]. Uiteindelijk koos de CNV toch eieren voor haar geld en tekende op 8 januari voor akkoord in ruil voor een iets hoger loonbod [10].
De FNV hield daarentegen vol en betitelde de deal tussen CNV Vakmensen en de werkgevers als een ¨slecht¨ akkoord. Onder meer omdat het loonaanbod te laag is (zelfs minder dan de inflatiestijging), de roosters heel kort van tevoren mogen worden aangepast en omdat er worden geen maatregelen worden genomen tegen de hoge werkdruk door meer medewerkers in vaste dienst te nemen.
De vakbond verwijt de grootwarenhuizen, zoals Albert Heijn, amoreel werkgeverschap omdat die wèl flinke dividenduitkeringen doen aan de aandeelhouders terwijl het personeel wordt afgescheept met een minieme loonsverhoging. ¨De grote ketens (Vereniging Grootwinkelbedrijven Levensmiddelen) verschuilen zich nu achter de kleintjes (Levensmiddelenbedrijf) en vertellen sprookjes over hun moeizame bestaan en lege portemonnees,¨ aldus FNV-onderhandelaar Haagmans [11].
De FNV bracht een alternatief kerstfilmpje uit [12] met de hashtag #waardeeronswerk waarin consumenten worden opgeroepen om een selfie te maken met hun favoriete supermarktmedewerker en die online te delen. Ook werd er een webpagina gelanceerd met quotes van Supermarktmedewerkers en een pagina met uitleg over de enorme inzet en flexibiliteit die van het supermarktpersoneel wordt gevraagd, de grote werkdruk in de supermarkten en de veel te geringe waardering daarvoor [13].
Foto: Misleidende interne memo van AH aan zijn medewerkers mbt de CNV-ledenraadpleging
FNV: “Albert Heijn misleidt medewerkers
De CNV-leden die werkzaam zijn in de supermarkten konden tot en met 14 januari stemmen over het cao-voorstel van CNV Vakmensen en de werkgevers. De FNV meldde op 10 januari dat ze ¨van meerdere kanten signalen ontving dat Albert Heijn zijn eigen medewerkers misleidt. Via een intern kanaal meldt de [AH-]directie onterecht dat [CNV-]vakbondsleden hebben ingestemd met een nieuwe supermarkt-cao.¨ [14]
FNV-bestuurder Martens: ¨Het lijkt er op dat de supermarkt op deze manier een hele slechte cao wil doorduwen. Leden van CNV hebben namelijk nog vier dagen de tijd om deze slechte deal weg te stemmen. Zo’n brutale manier van je eigen mensen misleiden, heb ik echt nog nooit mee gemaakt. Het is tekenend voor de manier waarop de directie het personeel in de supermarkt respecteert en waardeert.¨.
De FNV riep Albert Heijn meteen op om zijn medewerkers goed te informeren over de cao en de stemmingsprocedure.
Meer lezen en zien:
– ¨Rechtbank: Picnic bezorgers en orderpickers vallen niet onder de supermarkt-cao,¨ Supermacht, 3 december 2019.
– Veel gestelde vragen (en de antwoorden) over de cao Supermarkt VGL en de cao Supermarkt Levensmiddelen.
– ¨Sterkste prijsstijging in 17 jaar, lonen stijgen net iets minder hard,¨ Volkskrant, 9 januari 2020.
– ¨FNV steunt in grote lijnen analyse WRR-rapport,¨ FNV, 15 januari 2020.
– Misleidende interne memo van AH aan zijn medewerkers mbt de CNV-ledenraadpleging (bron: FB van FNV Kadergroep Lidl, 9 januari 2020).
Noten:
[1] ¨Leden supermarkten stemmen voor de nieuwe cao,¨ Nieuwsbrief CNV Vakmensen, 15 januari 2020.
[2] Deze cao geldt voor zowel de Levensmiddelen Branche als voor de Vereniging Grootwinkelbedrijf Levensmiddelen, en dus voor zo´n 300.000 medewerkers (werkzaam in de filialen van de grootwinkelbedrijven, de winkels van de franchisenemers en de winkels van de kleine zelfstandige supermarktondernemers). Meer informatie op de websites van CNV Vakmensen, de FNV en het Vakcentrum.
[3] ¨CNV en supermarkten bereiken cao-akkoord,¨ Distrifood, 8 januari 2020.
[4] Op 12 december meldde CNV Vakmensen dat ze de werkgevers liet weten ¨het getreuzel over de cao zat te zijn. Een goede cao moet er vóór uiterlijk 18 december zijn, anders sluiten wij acties rond de feestdagen niet uit.¨ (¨CNV Vakmensen legt ultimatieve waarschuwing neer bij supermarkten,¨ CNV Vakmensen, 12 december 2019.
[5] ¨Werkgevers levensmiddelendetailhandel tevreden met nieuwe cao,¨ Vakcentrum, 8 januari 2019.
[6] In de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB) is vastgelegd dat – vanaf 1 januari 2020 – iedere werknemer, ook uitzendkrachten, hun rooster ten minste vier dagen van te voren moeten kennen. Maar.. hiervan mag worden afgeweken in een cao en dat wordt nu dan ook gedaan.
[7] Zie het eindbod van de werkgevers voor het Georganiseerd Overleg Levensmiddelen van 19 juni 2019 (CBL, juni 2019).
[8] ¨CNV-leden in supermarkten verwerpen cao-bod werkgevers,¨ CNV Vakmensen, 11 juli 2019 en ¨Eindresultaat cao-onderhandelingen Supermarkten,¨ CNV Vakmensen, 24 juni 2019.
[9] ¨Cao-overleg supermarkten zit muurvast,¨ Distrifood, 18 en 19 dec 2019.
[10] ¨CNV wil in zee met de Supermarktbazen en legt een slecht cao-akkoord voor aan haar leden,¨ FNV, 9 januari 2020.
[11] ¨Afsluiten cao supermarkten mislukt, FNV start campagne,¨ FNV, 23 december 2019.
[12] Video ¨#waardeeronswerk Welke held kan deze kerst nog redden?,¨ YouTube (FNV), 19 december 2019.
[13] ¨Vraag & antwoord kerstcommercial supermarktmedewerkers #waardeeronswerk¨.
[14] ¨Albert Heijn misleidt medewerkers om slechte cao door te drukken,¨ FNV, 10 januari 2020 .
(verkorte weblink: https://www.supermacht.nl/?p=9487)