Ga naar de inhoud

Stop onteigeningen door ’Nature Based Solutions’.

Van 14 tot 29 maart worden in Genève de besprekingen hervat in het kader van het VN-Verdrag inzake Biodiversiteit (CBD) over een mondiaal kader voor biodiversiteit om het verlies aan biodiversiteit een halt toe te roepen. Het concept van “nature-based solutions” (NBS: “op de natuur gebaseerde oplossingen”) zal naar verwachting een controversiële kwestie worden tijdens de besprekingen, waarbij sommige regeringen erop aandringen, terwijl veel regeringen uit het Zuiden bezorgd zijn over meer mazen in de wet voor koolstofcompensatie. Een IPCC-rapport dat later deze maand wordt gepubliceerd, zal het concept van “op de natuur gebaseerde oplossingen” waarschijnlijk nog meer onterechte geloofwaardigheid verlenen, zoals ook het geval was tijdens de VN-klimaattop COP26 in Glasgow.

7 min leestijd

(Bron: World Rainforest Movement, vertaling globalinfo.nl, die wel meer donateurs wil)

No to Nature-Based Solutions Dispossessions!

Stop op natuur gebaseerde oplossingen onteigeningen!

Grote klimaatvervuilers als Shell en Nestlé leuren met een gevaarlijke zwendel. Zij zeggen dat zij hun broeikasgasuitstoot tot nul kunnen terugbrengen en tegelijk fossiele brandstoffen te blijven verbranden, meer van de planeet te ontginnen en de industriële vlees- en zuivelproductie op te voeren. Zij noemen dit de uitstoot terugbrengen tot “netto nul”. Door bomen te planten, bossen te beschermen en industriële landbouwpraktijken aan te passen, beweren ze dat ze genoeg extra koolstof in planten en de bodem zullen opslaan om de broeikasgasemissies die ze in de aarde pompen te compenseren.

Wat bedrijven en grote natuurbeschermingsgroepen nature based solutions noemen (“op de natuur gebaseerde oplossingen”) is een gevaarlijke afleiding. Hun marketingconcept wordt aangekleed met onbewezen en gebrekkige gegevens en de bewering dat het idee kan zorgen voor 37 procent van de vermindering van CO2 tegen 2030. Meer en meer bedrijven, van Total tot Microsoft tot Unilever, maken van “op de natuur gebaseerde oplossingen” de kern van hun klimaatactieplannen, terwijl de natuurbeschermingsindustrie geld uit de “op de natuur gebaseerde oplossingen” van bedrijven haalt om hun controle over bossen uit te breiden.

Vanuit het perspectief van de natuurbeschermingsindustrie is het idee simpel: bedrijven betalen hen om bossen in te kapselen of bomen te planten op land dat volgens hen “aangetast” is en dat meer koolstof zou kunnen absorberen als het hersteld zou worden. In ruil daarvoor beweren de bedrijven dat de klimaatschade van hun voortdurende uitstoot van broeikasgassen teniet wordt gedaan. Vaak wordt een document gebruikt dat “koolstofkrediet” wordt genoemd om deze compensatieclaim te verkopen.

Wanneer bedrijven en grote natuurbeschermingsgroepen het over “natuur” hebben, bedoelen ze omsloten gebieden zonder mensen. Ze bedoelen beschermde gebieden bewaakt door gewapende rangers, boomplantages en grote monocultuur boerderijen. Hun “natuur” is onverenigbaar met natuur die wordt opgevat als grondgebied, als een levensruimte die onlosmakelijk verbonden is met de culturen, voedselsystemen en bestaansmiddelen van de gemeenschappen die er zorg voor dragen en die zichzelf zien als intrinsieke onderdelen ervan. Bovendien maken de voorstanders van “op de natuur gebaseerde oplossingen” zich op om, achter een façade van echte agro-ecologie en initiatieven voor natuurlijke regeneratie, nog meer schadelijke praktijken te bevorderen, zoals monocultuur boomplantages en industriële landbouw. “Op de natuur gebaseerde oplossingen” zijn dus geen oplossing, ze zijn oplichterij.

De vermeende oplossingen zullen resulteren in “onteigening van de natuur”, omdat ze de resterende leefruimte van inheemse volken, boeren en andere van bossen afhankelijke gemeenschappen zullen insluiten en de “natuur” zullen reduceren tot een dienstverlener die de vervuiling door bedrijven compenseert en de winsten beschermt van die bedrijven die het meest verantwoordelijk zijn voor de klimaatchaos. Inheemse volkeren, boeren en andere gemeenschappen die van het bos afhankelijk zijn en wier grondgebied wordt afgesloten, zullen te maken krijgen met meer geweld, meer beperkingen op het gebruik van hun land en meer controle van buitenaf over hun grondgebied.

“Op de natuur gebaseerde oplossingen” zijn een herhaling van de mislukte REDD+ boomaanplant- en bosbehoudprogramma’s die dezelfde natuurbeschermingsgroepen de afgelopen 15 jaar hebben gepromoot. REDD+ heeft niets gedaan om de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen te verminderen of om de grote voedsel- en landbouwbedrijven die de ontbossing aanjagen in toom te houden. De blijvende erfenis ervan is echter het verlies van land en bossen voor boeren en op bossen gebaseerde gemeenschappen en zware beperkingen op de manier waarop zij hun land mogen gebruiken. REDD+ heeft ook een industrie van “duurzaamheids- en veiligheidsconsultants” en projectpromotoren voortgebracht die er baat bij hebben om REDD+ projecten “duurzaam” te verklaren, ondanks de schendingen van rechten die dergelijke projecten veroorzaken.

De voorstanders van “op de natuur gebaseerde oplossingen” gebruiken nu dezelfde tactiek van certificeringsregelingen en beschermingsmaatregelen om kritiek af te wenden en hun overname door bedrijven van gemeenschapsgronden en bossen te verdoezelen.De bedrijven met “op de natuur gebaseerde oplossingen” in hun klimaatactieplannen zijn van plan om hun productie van zeer vervuilende producten op te voeren. In de gebrekkige logica van de “op de natuur gebaseerde oplossingen” van de ondernemingen betekent meer vervuiling dat de ondernemingen meer land zullen moeten opeisen als hun opslagplaats voor koolstof; het betekent meer onteigeningen en meer beperkingen voor de boerenlandbouw en het gebruik van hun grondgebieden door de gemeenschappen. Het betekent ook nog meer controle van bedrijven over land en bossen.

Het Italiaanse energiebedrijf Eni zegt dat het in 2050 nog steeds fossiele brandstoffen zal gebruiken om 90% van zijn energie op te wekken. Om deze uitstoot te compenseren, zal het bedrijf het volledige potentieel van alle bossen in Italië om koolstof te absorberen moeten claimen – 8 miljoen hectare voor Eni’s “netto-nul”-claim! Volgens de NGO Oxfam zou alleen al voor de netto-nuldoelstellingen van vier van de grote olie- en gasbedrijven (Shell, BP, Total en Eni) een gebied nodig zijn dat twee keer zo groot is als het Verenigd Koninkrijk. Dat zijn slechts een paar van de grote energiebedrijven.

Het “netto-nul”-plan van Nestlé, ’s werelds grootste voedingsmiddelenbedrijf, zou 4,4 miljoen hectare land per jaar kunnen vergen voor compensaties. En de plannen van grote technologiebedrijven als Microsoft en Amazon zijn ook gebaseerd op het afbakenen van even grote stukken land. Bedrijven en de grote natuurbeschermings-NGO’s leuren met deze laatste valse bedrijfsoplossing, niet alleen tijdens de klimaatbesprekingen; ze voeren het idee ook door op bij de regeringsvergaderingen van het VN-Verdrag inzake Biologische Diversiteit (CBD).

In verband met de top over voedselsystemen in september 2021 wordt “Natuur Positieve Productie” gebruikt als een soortgelijk concept als NBS om de landbouw verder te industrialiseren en de controle van bedrijven uit te breiden. Als deze pogingen slagen, zal het resultaat meer klimaatchaos zijn en een nog sneller verlies van biodiversiteit, terwijl de bedrijven blijven profiteren van de vernietiging en de verbranding van fossiele koolstof. Regeringen moeten weten dat er een groeiende beweging is van frontliniegemeenschappen, organisaties en activisten voor klimaatrechtvaardigheid. De ondertekenaars van deze verklaring zullen zich gezamenlijk verzetten tegen pogingen om het grondgebied van volkeren in te pikken voor onteigening van de natuur en voor koolstofcompensatie.

Wij roepen klimaat-, milieu- en sociale-rechtvaardigheidsbewegingen op om “op de natuur gebaseerde oplossingen” en alle compensatieregelingen ondubbelzinnig te verwerpen. Dergelijke regelingen zijn niet ontworpen om de klimaatcrisis aan te pakken. Hun voornaamste functie is het kopen van nog een decennium of twee van ongebreidelde bedrijfswinsten uit fossiele koolstofwinning en industriële landbouw, terwijl ze de controle van buiten over gemeenschapsgebieden vergroten.

Klimaatneutraliteit komt neer op weinig meer dan reducties op papier, bereikt door creatief boekhouden en oncontroleerbare beweringen dat hypothetische emissies zijn voorkomen. Voor dergelijke afleidingsmanoeuvres is de tijd voorbij. Alleen een snel, tijdgebonden plan om de resterende kolen-, olie- en gasreserves in de grond te houden en de industriële landbouw op de schop te nemen, kan een catastrofale klimaatchaos afwenden. Frontlijngemeenschappen die zich verzetten tegen de winning van fossiele brandstoffen, pijpleidingen, mijnen, plantages en andere projecten van de winningsindustrie, wijzen de weg.

Het verzet tegen “op de natuur gebaseerde oplossingen” en het verzet van gemeenschappen tegen de vernietiging van ondergrondse koolstoflagen, mijnbouw door bedrijven en agro-industrie moeten worden gezien als onderdeel van dezelfde grotere strijd om de overname van gemeenschapsgrondgebieden door bedrijven te stoppen. Basisgemeenschappen staan ook vooraan in de strijd voor voedselsoevereiniteit en agro-ecologie, die noodzakelijk zijn om de vele crises die de planeet teisteren op te lossen. Wij erkennen en steunen de strijd van basisgemeenschappen voor zeggenschap over de grondgebieden waarvan zij afhankelijk zijn, vandaag en in de toekomst.

Het is tijd om samen op te trekken!

Sluit je bij ons aan!

Verwerp natuur-gebaseerde oplossingen als een nieuwe vorm van corporate land grabbing en greenwashing!

Zeg NEE tegen op de natuur gebaseerde onteigeningen!

Voor de oorspronkelijke ondertekenaars zie hier.