Ga naar de inhoud

Tegen het Europa van het kapitaal – Vóór mondiale rechtvaardigheid!

De coalitie Seattle to Brussels Network (S2B) bracht een heldere verklaring uit tegen de nieuwste beleidsplannen van de EU op het gebied van buitenlandse handel en investeringen. De Europese Commissie ziet de buitenwereld in toenemende mate als een afzetmarkt en grondstofleverancier voor Europese bedrijven. Daar moet verzet tegen georganiseerd worden.

 

12 min leestijd
Placeholder image

(25 januari 2008) Als leden van het Seattle to Brussels Network (S2B), roepen we op om de krachten te bundelen voor het terugdringen van de "Global Europe: Competing in the World"-strategie van de Europese Unie, van de
onrechtvaardige bilaterale handelsakkoorden van de EU en van de ondernemersmacht. Wij
verklaren ons ook tegen de valse oplossing van onrechtvaardig multilateralisme
en de voorstellen van de EU bij de WTO en tegen een heropleving van de
Doha Ronde van de WTO in de exclusieve burelen van het World Economic Forum in
Davos.

 Wij,
activisten uit de maatschappij die betrokken zijn bij een breed scala aan
bewegingen en organisaties in Europa, verklaren onze tegenstand en verzet tegen
het neoliberale beleid op het gebied van handel en investeringen dat de
EU-regeringen en de Europese Commissie in onze landen en wereldwijd uitvoert.
Tegelijkertijd werken wij aan het opbouwen van alternatieven.


 
Global
Europe: dienstverlening aan Europese bedrijven

In 2006
onthulde de Europese Commissie een nieuwe beleidsmededeling voor de EU met als titel
"Global Europe: Competing in the World". Deze zet uiteen hoe de EU zich moet opstellen bij het onderhandelen over bilaterale handelsakkoorden met grote opkomende economieën
om de bedrijven uit de Unie te verzekeren van nieuwe en winstgevende markten. Terwijl er druk wordt uitgeoefend om binnen de EU wetten te hervormen zodat ze nog meer op de hand van het bedrijfsleven zijn, kiest de EU tegelijkertijd voor een agressieve ‘external competitiveness’ strategie. Zoals de
Europese Commissaris voor handel het stelt: "Wat bedoelen we met ‘externe
aspecten van competitiviteit? Wij bedoelen te verzekeren dat competitieve
Europese bedrijven, ondersteund door de juiste interne maatregelen, in staat
gesteld worden om toegang te krijgen tot, en veilig te opereren in, markten op
de wereld. Dat is onze agenda."

De
kernelementen van deze strategie zijn:

*)
Toegang tot grondstoffen (van landbouwproducten tot energie)

*)
Betere toegang of nieuwe toegang tot markten voor Europese producten

*)
Afspraken en wetten die Europese investeringen en intellectueel eigendomsrecht
veiligstellen.

Aanvullend
op de voortgaande multilaterale onderhandelingen binnen de WTO, wil de EU deze
doelen bereiken door het uitonderhandelen van bilaterale vrijhandelsakkoorden
met de zogenaamde ‘opkomende economieën’ als India, Zuid-Korea, de ASEAN-staten
en ook met Midden-Amerika en de Andes-regio. Rusland, de MERCOSUR-landen en de
Gulf Cooperation Council staan ook hoog op het prioriteitenlijstje van de EU.
Het doel van deze bilaterale of bi-regionale vrijhandelsakkoorden, is het
openen en dereguleren van de markten van ontwikkelingslanden voor Europese
bedrijven. Zij krijgen dan betere toegang tot natuurlijke hulpbronnen, met name
energievoorraden. Daarnaast wordt hun winst beter beveiligd door het opleggen
van intellectuele eigendomsrechten en andere handelsbeschermingsmechanismes.

Deze
strategie ondermijnt niet alleen de regelgeving in de beoogde landen.
Deregulering in de EU zelf wordt ook duidelijk aan deze agenda gekoppeld. Er
wordt bijvoorbeeld gesteld dat toekomstige maatregelen op het gebied van
sociale thema’s, arbeid of milieu, geen aantasting mag vormen van ‘het
mondiale concurrentievermogen’ van Europese bedrijven. Op deze manier vormt
Global Europe een ernstige bedreiging van sociale rechtvaardigheid,
gendergelijkheid en duurzame ontwikkeling, niet alleen buiten de EU maar ook
daarbinnen. De aantasting van de rechten van arbeiders, de achteruitgang van de
kwaliteit van banen binnen de EU en de vernietiging van het bedrijven van een
duurzame manier van landbouw, zijn ook direct verbonden met de externe
handelsagenda van de EU. Met handelsliberalisering in alle sectoren – landbouw,
industrie en diensten – zijn degenen die er baat bij hebben een handjevol
bedrijven terwijl miljoenen mensen hun baan verliezen.

Stop
EPA-campagne is dringender dan ooit

Recentelijk
kwamen wij in Lissabon bijeen van 7-9 december 2007 om ons verzet te verklaren
tegen de Afrika-EU Strategic Partnership" en de zogenaamde "Economic
Partnership Agreements" (EPAs). Deze onrechtvaardige handelsakkoorden zijn
gebaseerd op een ultra-liberale visie en bedreigen de bestaanszekerheid van
miljoenen boeren en arbeiders in zowel Afrika, Caribisch gebied en de Pacific
(ACP) als Europese landen. Wij hebben stilgestaan bij de historische en de
huidige rol van Europese regeringen en bedrijven in Afrika en hebben benadrukt
dat Europa een directe bron vormt van bedreigingen en druk op de bewoners en
het milieu van Afrika. De door de EU voorgestelde EPA-verdragen betekenen voor
de ACP-landen dat ze de afgelopen jaren een versterkt beleid op zich af hebben
zien komen van handelsliberalisering, de bevordering van een op de export gerichte
economie, privatisering van publieke diensten, de liberalisering van
kapitaalsmarkten, de bevordering van buitenlandse investeringen en de
privatisering van publieke diensten. Deze akkoorden worden ook gemotiveerd door
de aspiraties van de EU om geopolitieke en economische invloed te behouden -of
terug te winnen – in haar voormalige kolonien.

Gedurende
de laatste paar maanden hebben de EU en de Europese Commissie (EC)  het feit misbruikt dat de datum van het
Verdrag van Cotonou (een soort voorkeursbehandeling voor ex-koloniën, vert.)
afloopt om ze onder druk te zetten en twintig ACP-landen te dwingen om
"tussentijdse akkoorden" te ondertekenen die voor hen erg onvoordelig
zijn. ACP-ministers die op 13 december 2007 in Brussel bijeenkwamen, hebben verklaard
dat "de mercantilistische belangen van de EU gesteld zijn boven de
belangen van ontwikkeling en regionale integratie van de ACP". De
tussentijdse akkoorden over liberalisering van de handel in goederen zijn er
snel doorgedrukt tijdens de afgelopen weken op basis van conceptteksten die
door de EC voorgesteld werden en die onderhandelaars van de ACP niet goed
hebben kunnen bekijken of veranderen. Het resultaat zijn verschrikkelijke
akkoorden, die vergaande verplichtingen van de kant van de ACP-landen bevatten
en, onder veel andere zaken, geen goede bescherming bieden voor
voedselsoevereiniteit en opkomende industrie. Het is duidelijk dat de EC bewust
de tussentijdse akkoorden heeft bewerkt om handvaten te behouden om de
ACP-landen te dwingen om volgend jaar onderhandelingen te aanvaarden op het
gebied van de beruchte liberalisering van diensten en de ‘Singapore issues’. De
Stop EPA-campagne moet doorgaan en deze interim-akkoorden ongedaan maken en
verdere schadelijke eisen van de EU afwentelen.

De nieuwe
externe handelsstrategie van de EU vernietigt onze banen, rechten en het
milieu.

EU-beleid
dat gebaseerd is op zogenaamd ‘concurrentievermogen’ en markten die in
toenemende mate open en gedereguleerd zijn, heeft geen goed resultaat
opgeleverd op het gebied van duurzame ontwikkeling en sociale rechtvaardigheid.
Steeds hardere concurrentie en handelsliberalisering hebben daarentegen geleid
tot meer onzekerheid, precariteit, slechtere loons- en arbeidsverhoudingen en
vergroting van de ongelijkheid tussen landen, regio’s en tussen mannen en
vrouwen. Deze strategie bedreigt ook regelgeving op het gebied van milieu en
gezondheid.

Voor
arme landen betekent het openenen van de markt de ineenstorting van de inheemse
landbouw en industrie, gesteld tegenover de onrechtvaardige concurrentiekracht
van Europese bedrijven. Dat bedreigt de bestaanszekerheid van miljoenen mensen.
Rurale gemeenschappen, die vaak nog een meerderheid van de bevolking vormen in
de landen die het doelwit zijn, zullen met name geraakt worden omdat goedkope,
bewerkte en gesubsidieerde landbouwproducten de markten van ontwikkelingslanden
zullen overspoelen. Boeren, en met name kleinschalige vrouwelijke boeren, die
gewoon niet opkunnen tegen machtige Europese agribusiness, zullen van hun land
gedreven worden.

Handelsleiders
uit de EU en de VS hebben onlangs gewaarschuwd dat het aanpakken van
klimaatverandering geen excuus zou mogen zijn om nieuwe barrières op te werpen
voor buitenlandse handel. Handelsministers, wiens besluiten een voortzetting
betekenen van onduurzame manieren van productie, consumptie en handel, zijn
direct verantwoordelijk voor klimaatverandering. De opwarming van de aarde
toont het falen aan van een ontwikkelingsmodel dat gebaseerd is op
ongebreidelde economische groei, de irrationele ontginning van fossiele
brandstoffen, overproductie, overconsumptie en handelsliberalisering.

Terwijl
de maatschappij zich meer dan ooit bewust is van de sociale en ecologische
crisis van de planeet, zit de politieke klasse nog steeds "ontwikkeling-as-usual"
te bevorderen. We hebben daarentegen een echte verschuiving van paradigma’s
nodig.

Wij
eisen Klimaatrechtvaardigheid Nu, met oplossingen als:

*)
Terugschroeven van de consumptie in de EU

*)
Grote financiële overdrachten van de EU naar het Zuiden, gebaseerd op
historische verantwoordelijkheid en ecologische schuld, om te helpen met het
betalen van kosten voor aanpassing en matiging

*)
Financiering verschaffen door het ombuigen van de begrotingen voor militaire
aangelegenheden, vernieuwende belastingsystemen en schuldenkwijtschelding

*) Het
in de grond laten zitten van fossiele brandstoffen

*)
Investeringen in doordachte energie-efficiënte en veilige, schone,
kleinschalige hernieuwbare energie

*) Op
rechten gebaseerde bescherming van hulpbronnen die gericht is op landrecht voor
inheemse bewoners en de soevereiniteit van bewoners over energie, bos, land en
water bevordert.

*)
Duurzame gezinslandbouw en voedselsoevereiniteit.

Het
Verdrag van Lissabon: de verkeerde oplossing voor een ondemocratisch onsociaal
Europa

Wij
verwerpen het zogenaamde EU Hervormings Verdrag (Verdrag van Lissabon), dat de
macht van de EC vergroot op het gebied van handel en ontwikkeling en het
vermogen verder verkleint van burgers om het beleid democratisch te
beïnvloeden. Het nieuwe verdrag verdiept het neoliberale beleid en het
democratisch tekort van de EU, bestendigt de macht van transnationale bedrijven
en dient de belangen van Europees kapitaal, vergroot de militarisering van
Europa, versterkt "Fort Europa" en brengt geen werkelijke bescherming
voor Europese burgers tegen de afkalvende sociale en milieustandaards.

De kern
van het antisociale karakter van de "grondwet" die werd verworpen in
Frankrijk en Holland, blijft bestaan. Het nieuwe Verdrag zal ongetwijfeld de
legitimiteitscrisis verergeren. Het Europa dat nu wordt gevormd is een Europa
van het kapitaal, dat probeert wereldwijd de belangen te verdedigen van zijn
belangrijkste economische en financiële spelers (daarbij zowel samenwerking als
spanningen met de VS producerend), en dezelfde belangen behartigend in de EU
zelf, over de hoofden van en boven zijn burgers en het milieu. Om dat te kunnen
heeft Europa een groeiende interne autoritaire structuur nodig, die zal
optreden als een "fort" ten opzichte van migranten, gevestigd en
gecoördineerd door zijn versterkte natiestaten, en een "verenigde" en
gestructureerde militaire macht om zijn economische en
monetair-financiële macht wereldwijd uit te kunnen oefenen.

Wij
verwerpen de externalisering van grensbeleid van de Europese Unie, het beleid
van detentie, uitwijzing en deportatie en de terugkeerverdragen, het
Frontex-programma, dat een grote investering in de militarisering van de
buitengrenzen betekent en de basis schept voor directe interventies in
Afrikaanse landen en een onvervalste oorlogsverklaring tegen migranten is.

Een
andere visie voor Europa: vrede, duurzaamheid, solidariteit.

Ons
doel is om te werken aan een wereld die gebaseerd is op de concepten van vrede,
participatieve democratie, sociale rechtvaardigheid, mensenrechten,
duurzaamheid, voedselsoevereiniteit en het recht van bewoners op
zelfbeschikking.

Wij
beogen ruimte te creëren voor het verbinden van huidige strijden,
opkomende basis-verzetsbewegingen en alternatieve visies en opkomende sociale
bewegingen. NGO’s, vrouwenorganisaties, vakbonden, mensenrechtenorganisaties,
boeren, ecologische en inheemse bewegingen, organisaties van migranten en
vluchtelingen, en voor gemeenschappelijke actie en reflectie.

Wij
roepen op voor gemeenschappelijke strategieën om de huidige onderhandelingen te
stoppen die gericht zijn op het invoeren van "Vrij"HandelsAkkoorden
(Free Trade Agreements, FTA’s) tussen Europa en de rest van de wereld; voor het
consolideren van strijden tegen Europese transnationale bedrijven, voor het
versterken van het proces van de vorming van alternatieven en voor het
terugveroveren van het recht op voedsel, onderwijs, gezondheid en andere
basisvoorzieningen.

Wij
verplichten ons hierbij tot het versterken van interregionale solidariteit en
samenwerking tussen onze sociale bewegingen en organisaties uit de hele wereld
tegen de macht van het bedrijfsleven en alle onrechtvaardige bilaterale
verdragen over handel en investeringen. Wij verplichten onszelf om ons te
voegen bij verzet tegen neoliberaal beleid en op mensen gebaseerde
alternatieven op te bouwen.

Wij
zullen met name samen campagne voeren om:

*) De
Economic Partnership Agreements (EPA’s) te stoppen

*) De
Global Europe Strategie tegen te houden

*) Alle
bilaterale handelsverdragen te stoppen’

*) De
WTO-onderhandelingen op te schorten en het gehele multilaterale handelssysteem
te heroverwegen

*) Een
moratorium te ondersteunen voor agrobrandstof, evenals de strijd tegen
aardopwarming en de energiecrisis

*)
Vrijheid van beweging te bereiken voor alle mensen.

Om de
macht van transnationale bedrijven af te breken, beogen wij:

*) Het
verzet te versterken tegen operaties van bedrijven die mensenrechten schenden
en een sleutelrol spelen in de vorming van een mondiaal neoliberaal systeem

*)
Bloot te leggen wat het wettelijk-politieke systeem is en de dominante
instellingen zijn die de belangen dienen en beschermen van transnationale
bedrijven, waaronder de vrijhandelsakkoorden en bilaterale
investeringsverdragen (BIT’s) die transnationale bedrijven mogelijk maken om
straffeloos te opereren.

*) Het
eisen van uitvoering van bestaande regels, de opheffing van onrechtvaardige
wetten en vooruitgang op het gebied van internationale regelgeving die de
rechten van mensen en het milieu respecteren en waaraan bedrijven en overheden
zich geacht worden te houden.

*)
Gereedschap te verschaffen voor het ondersteunen van de strategieën van
gemeenschappen, sociale bewegingen en organisaties die zich verzetten tegen
bedrijven en alternatieven ontwikkelen die hun bestaan ontmantelt en hun
misdaden beoordeelt.

Wij
zullen beleid ondersteunen dat voorstander is van solidariteit, vrede, de
ontplooiing van alle mensenrechten en de harmonie tussen de mensen en de
planeet.

In de
komende maanden zullen we de momenten op de politieke kalender benutten om
verbindingen te leggen met de mondiale beweging voor rechtvaardigheid:

*) De
mondiale actiedag van het World Social Forum op 26 januari 2008

*) De
12e UNCTAD-vergadering in Accra, Ghana (april 2008)

*) De
Actieweek over Global Europe en de vrijhandelsakkoorden van de EU in Brussel en
verschillende Europese landen (april 2008)

*) De
’top van de bevolking’ "Enlanzando Alternativas 3" en de Permant
Peoples Tribunal Session tijdens de EU-LAC-top waar ook de voorgestelde
vrijhandelszone op de agenda staat (Lima, Peru, 15-18 mei 2008)

*) Het
WSF over migratie in Madrid (11-13 september 2008)

*) Het
5e Europees Sociaal Forum in Malmë (17-21 september 2008)

*) De
campagnes die oproepen voor referendums over (of tegen) het Verdrag van
Lissabon.

Seattle
to Brussels Network