Anarchistische meestervervalser Lucio Urtubia overleden
Op 18 juli overleed in Parijs de anarchistische activist en drukker Lucio Urtubia. Lucio heeft een enerverend leven achter de rug, ontvluchtte het dictatoriale Spanje onder Franco en kwam in Parijs definitief in anarchistische kringen terecht. Hij ontwikkelde zich tot meestervervalser die menig voortvluchtige het leven heeft gered en miljoenen dollars voor ‘de zaak’ opbracht.
Er werd een geruchtmakende film over zijn leven gemaakt, waarna hij de halve wereld over kon reizen om er over te vertellen. Hoe hij de City Bank een driedubbele loer draaide door ze miljoenen afhandig te maken en vervolgens ook nog te laten betalen in ruil voor zijn vrijlating. Hoe hij een ontmoeting met Che Guevarra had, die toen al president van de Centrale Bank was op Cuba, maar die het niet aandurfde om de Amerikaanse economie te torpederen door massaal valse dollars in omloopt te brengen.
In 2009 was Lucio te gast op de Pinksterlanddagen op de Anarchistische camping ‘tot vrijheidsbezinning’ in Appelscha en ontpopte zich daar als een bescheiden en goedlachse meneer. Veel mensen zijn daarna langs gegaan op ‘zijn’ sociaal centrum, Louise Michel in de Rue des Cascades in Beleville/Parijs, dat hij met buurtbewoners had opgericht nadat hij uit de gevangenis kwam en zijn carrière als drukker/vervalser had afgesloten.
Trailer film
Website van de film.
De Duitse uitgeverij Assoziation A, die zijn autobiografie in vertaling uitgegeven heeft onder de titel »Baustelle Revolution« (bouwplaats Revolutie, Lucio was metselaar van beroep) memoreert een typerend optreden van Lucio in de Rote Flora in Hamburg. Het gebouw ziet er niet uit, als statement tegen gentrificering en ook omdat de autonome scene het geld liever aan andere dingen uitgeeft. Maar Lucio, die daar een optreden had, vond het toch niet kunnen en verklaarde: »Leute, so geht das doch nicht, dieses Gemäuer könnte eine Renovierung vertragen.« (Mensen, zo werkt dat niet, de muren hier zouden wel een opknapbeurt kunnen gebruiken). Uit het bericht dat de uitgever uitbracht toen bekend werd dat Lucio overleden was:
Sociale rebel, valsemunter, bandiet, moderne Robin Hood – de lijst van titels waarmee Lucio werd geëerd is lang. Zijn leven, dat klinkt als een avonturenroman, is ook een spiegel van de revolutionaire bewegingen in Europa in de tweede helft van de 20e eeuw.
Lucio Urtubia werd in 1931 geboren in een klein dorp in Navarra en groeide op in slechte omstandigheden. Toen hij werd opgeroepen voor het leger, deserteerde hij kort daarna naar Frankrijk, waar hij vanaf dat moment als metselaar werkte. Hij komt in contact met anarchistische groeperingen en ontmoet zijn politieke mentor: de legendarische Sabaté (wikipedia), die het gewapend verzet tegen de Franco-dictatuur vanuit Frankrijk organiseert. Het vervalsen van documenten, het verbergen van ondergrondse strijders en illegale fondsenwerving spelen vanaf dat moment een belangrijke rol in zijn leven. Talrijke verzetsorganisaties, die een uitvalsbasis hebben in Frankrijk of op zoek zijn naar een plek om zich terug te trekken, profiteren van zijn vaardigheden: Black Panthers, Tupamaros, Europese guerrilla’s. Lucio’s solidariteit geldt elke daad van opstand die gericht is op een meer rechtvaardige sociale orde.
In 1962 stelde hij Che Guevara, toenmalig hoofd van de Nationale Bank van Cuba, voor de wereldmarkt te overspoelen met valse dollarbiljetten om de Amerikaanse economie te destabiliseren. Het voorstel krijgt weinig goedkeuring van de Cubaanse kant, maar het idee blijft leven in Lucio. In 1980 slaat hij in zijn grootste slag: door het drukken van reischeques van Citibank ter waarde van enkele miljoenen dollars brengt hij de toenmalige machtigste bank ter wereld op de knieën.
De lijst van zijn activiteiten is daarmee niet afgelopen. Maar Lucio is ook een meester in de samenzwering die in zijn niet bepaald gezagsgetrouwe leven het kunststuk volbrengt om slechts enkele maanden in de gevangenis te verblijven. Pas op de leeftijd van ruim 70 jaar verbreekt hij de stilte. Er wordt een boek over hem gepubliceerd en er wordt een film gemaakt, die ook op YouTube te zien is met Duitse ondertitels in zeven afleveringen (https://www.youtube.com/watch?v=GG_HMCa2ud8). Ten slotte publiceert hij zijn autobiografie om een verslag te geven van zijn leven en de motieven die aan de basis liggen van zijn acties. “Een bank beroven is een eer voor hem” is zijn politieke basisovertuiging. (…)
Nu is de “Zorro vasco”, de Baskische Zorro op 89-jarige leeftijd gestorven na een vervuld leven in Parijs. Enkele jaren na zijn bezoek volgde de Rote Flora zijn verzoek op, schilderde de gevel en bouwde een nieuwe ingang om het gebouw toegankelijker te maken voor bezoekers*. Lucio zou blij zijn geweest…
Ook Le Monde heeft een mooi in memoriam
De krant beschrijft hoe de straten rond het Centrum Louise Michel helemaal gevuld waren met mensen die afscheid kwamen nemen, toen zijn lichaam daar vandaan naar begraafplaats Pere Lachaise werd gebracht: oude politieke vrienden maar vooral veel buurtbewoners en jongeren uit omliggende buurten. Elke organisatie die plek nodig had voor vergaderingen en bijeenkomsten had altijd van het Sociale Centrum gebruik kunnen maken. De krant beschrijft ook hoe hij begon met het maken van valse identiteitspapieren voor Spaanse vluchtelingen, en hoe hij dan ook andere zaken gaat namaken en eerst verraden wordt door een verklikker in het Front Polisario (dat tegen Marokko vecht) en later tegen de lamp loopt bij het vervalsen van traveler cheques van Citibank. In voorarrest onderhandelt hij dan met de machtige bank, omdat ondertussen het drukken van hun cheques doorgaat. Ze willen de originele drukplaten en krijgen die in ruil voor een hoop geld en de vrijlating van Lucio…
Daarna was zijn loopbaan als vervalser afgelopen, maar, beschrijft de krant, “bleef hij met zijn Baskische baret een roerige bewoner van de arbeiderswijk Belleville, waar hij iedereen kende en tot zijn dood de mensen bleef helpen die het nodig hadden”.