Boeren- en maatschappelijke organisaties wijzen handelsverdrag EU-Mercosur af

(Overgenomen van de NMV, DDB, NAV, BD-vereniging, FNV en Platform Aarde Boer Consument (TTIP, CETA en landbouw-coalitie), met dank aan Guus Geurts. Onderstaande tekst is ook als pdf te downloaden.)

Brief aan de leden van de Commissie Buitenlandse Handel en Ontwikkelings-samenwerking, Commissie Europese Zaken en Commissie Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit in de Tweede Kamer

Amsterdam, 24 juni 2019
Betreft: Stemadvies over motie Ouwehand over EU-Mercosur-onderhandelingen door gezamenlijke boeren- en maatschappelijke organisaties

Geachte leden van de Commissies,

Esther Ouwehand heeft onlangs de (gewijzigde) motie ingebracht betreffende het verzet tegen een handelsverdrag met de Mercosur-landen waarin de landbouw is opgenomen (26991-551). [1] Hierover zal op dinsdag 25 juni gestemd worden. Wij roepen u op voor deze motie te stemmen en zullen dit toelichten.

Al eerder stuurden wij u onze visie en manifest waarin wij als gezamenlijke boeren- en maatschappelijke organisaties en FNV ons uitspreken tegen CETA en TTIP. [2] Ook staan wij achter de brief met betrekking tot Mercosur die het netwerk Handel Anders! vorige week aan u stuurde, vergezeld van een internationale petitie ondersteund door 340 maatschappelijke organisaties. [3]

Onze kritiek op al deze verdragen is dat deze leidt tot oneerlijke concurrentie voor Europese boeren, die – terecht – aan hoge milieu-, dierenwelzijns- en sociale standaarden moeten voldoen. In het geval van Mercosur zal er vooral veel meer vlees, tarwe, ethanol en suiker worden geïmporteerd. Bij de teelt van akkerbouwproducten worden daarbij chemische middelen gebruikt die zijn verboden door de EU. Binnen de veeteelt zijn de dierenwelzijnseisen niet bestaand of een stuk lager, en is er geen sprake van een sluitend en controleerbaar Identificatie en Registratie-systeem.

Door de overvloed aan goedkope importen geproduceerd met lagere standaarden zal van het verdienmodel dat hoort bij de door minister Schouten gepropageerde kringlooplandbouw, niets terecht komen. Boeren zullen (zoals altijd) wel geconfronteerd worden met stijgende kosten, maar niet met kostendekkende opbrengstprijzen. De sterk verhoogde import van producten uit de Mercosur-landen zal er ook toe leiden dat gesloten kringlopen nog verder verstoord worden. Er worden immers nu al grote hoeveelheden soja uit deze landen geïmporteerd die bijdragen aan het huidige mestoverschot. De Nederlandse Akkerbouw Vakbond roept juist op tot importheffingen op soja om Europese plantaardige eiwit- en oliegewassen mogelijk te maken die mede kunnen leiden tot een gesloten kringloop.

Zoals blijkt uit een artikel op de website van Pig Business [4] leven er bij diverse politici misvattingen over de mogelijkheden om via dergelijke vrijhandelsverdragen afspraken te maken over milieu-, arbeids- en dierenwelzijnsstandaarden. Die worden namelijk niet bindend vastgelegd in deze verdragen. Slechts aan de voedselveiligheid van importproducten mogen (beperkte) eisen worden gesteld en niet aan wijze van de productie (milieu, dierenwelzijn, sociaal) van deze producten. Deze misvatting komt ook prominent naar voren in een brief die Minister-President Rutte verstuurde met zes andere regeringsleiders. [5] Zij noemen het mogelijke verdrag met Mercosur een voorbeeld van een open, eerlijk en op regels gebaseerd handelssysteem. De werkelijkheid is dat genoemde standaarden slechts worden genoemd in vrijblijvende duurzaamheids-hoofdstukken. Deze sociale en milieubelangen én de bestaansrechten van gezinsbedrijven in de landbouw, verliezen het dan van de keiharde vrijhandelsafspraken die tot stand zijn gekomen onder grote lobbydruk van multinationals. In plaats van het populisme te bestrijden, creëren deze regeringsleiders dit juist.

Wij roepen u dus op genoemde motie te steunen en wijzen u er op dat ook de Europese boerenorganisatie COPA-Cogeca (waarvan LTO Nederland lid is) [6], de Europese pluimveesector [7] en de Nederlandse pluimveesector Nepluvi [8], grote kritiek hebben op dit verdrag. Dat geldt overigens ook voor de regeringsleiders van Frankrijk, België, Ierland en Polen. [9]

Tenslotte willen we in herinnering roepen dat de CDA-en VVD-fractie via een motie in 2011 opriepen niet in te stemmen met dit vrijhandelsverdrag met Mercosur, met vergelijkbare argumenten die wij nu noemen. [10]

Bedankt voor uw medewerking. Mocht u vragen of opmerkingen hebben, dan horen wij dat graag. We zijn graag bereid ons standpunt mondeling aan u toe te lichten.

Hoogachtend,
namens de NMV, DDB, NAV, BD-vereniging, FNV en Platform Aarde Boer Consument; dit zijn de huidige leden van de TTIP, CETA en landbouw-coalitie

Guus Geurts,
Coördinator van de TTIP, CETA en landbouw-coalitie

Noten in brief:
[1] ¨Gewijzigde motie van het lid Ouwehand over zich uitspreken tegen een handelsverdrag met de Mercosur-landen waarin de landbouw is opgenomen (t.v.v. 26991-551),¨ TweedeKamer, 25 juni 2019.
Motie.
Meer informatie en stemmingsuitslag.
[2] HandelAnders-website.
[3] ¨340+ organisations call on the EU to immediately halt trade negotiations with Brazil,¨ S2B Network, 16 juni 2019.
[4] ¨Partij voor de Dieren is bondgenoot van boeren bij Mercosur-¨ Pigbusiness, 19 juni 2019.
[5] ¨Letter to Juncker¨ (about Mercosur), Rutte cs., 20 juni 2019.
[6] ¨Copa Cogeca adds voice to Mercosur concern,¨ Global Meat News, 20 juni 2019.
[7] ¨Kippenvleesfabrikanten luiden noodklok over Mercosur-deal,¨ Pluimveeweb, 20 juni 2019.
[8] ¨Gert-Jan Oplaat witheet over Mercosur-deal: ´Europese Commissie lijkt wel de Sinterklaasbrigade´,¨ Pluimveeweb, 20 juni 2019.
[9] ¨EU leaders express ‘deep concern’ over Mercosur¨ Global Meat News, 19 juni 2019.
[10] Zie voor de motie Koopmans (CDA) Snijder-Hazelhoff (VVD) uit 2011 over dit verdrag.

Naschrift:

Naschrift Supermacht:

* Vragen aan de regering (minister Blok van Buitenlandse Zaken ) over het EU-Mercosur verdrag en de brief van premier Rutte.
M. Thieme (PvdD), M. Amhaouch (CDA), M. Alhaya (SP) en R. Bisschop (SGP) stelden vragen. En Blok antwoordde met de wel bekende slechte argumenten voor vrijhandel.

Het vragenuur is hier terug te beluisteren
Vanaf ¨14.41 uur¨ spreken als volgt:
1. (00:24 – 08:21 min) M. Thieme (PvdD) + antwoord Blok:
2. (08:30 – 09:27 min) M. Amhaouch (CDA) + antwoord Blok:
3. (09:31 – 11:14 min) M. Alhaya (SP) + antwoord Blok:
4. (11:18 – 13:22 min) R. Bisschop (SGP) + antwoord Blok:
5. (13:24 – 15:32 min) M. Thieme (2e keer) + antwoord Blok:

* Stemming over de motie:
Helaas stemden de regeringspartijen (incluis het CDA) vandaag tegen de motie Ouwehand. De motie werd verworpen met 70 stemmen tegen en 64 stemmen voor. Hier kunt u zien wie voor en tegen stemde en wie afwezig was.

Update 29 juni 2019

Na 20 jaar van proberen ging de EU op 28 juni akkoord met een hele grote handelsdeal, een pact tussen de EU-lidstaten en Argentinië, Brazilië, Paraguay en Uruguay. Volgens Politico geeft deze politieke deal de Europese Commissiee iets om mee te pronken op de G20-bijeenkomst die nu plaatsvindt in het Japanse Osaka. Toch komt de vrijhandelsagenda van de EU steeds meer geïsoleerd te staan door de politiek van de VS, China en Rusland.
Politico geeft ook aan dat het verzet tegen EU-Mercosur nieuwe kansen heeft omdat het akkoord nog moet worden goedgekeurd door de EU Raad, EU Parlement en ongeveer 40 regionale parlemeenten.
Bron: ¨EU strikes South American mega deal — but it’s not over yet,¨ Politico, 28 juni 2019.

Meer lezen (uitgebreid):
– ¨EU-Mercosur,¨ Bilaterals 2019.
– Twitter EU-Mercosur #Endgame
– ¨Mercosur¨, DG Trade (EC)
– ¨Rutte kiest voor de auto‘s, Macron voor de boer,¨ Boerderij, 26 juni 2019.
– ¨´Wie beschermt de boer tegen Mercosur?´,¨ Esther Ouwehand (PvdD) in Boerderij, 22 juni 2019.
– ¨EU’s green trade promises face rainforest reality,¨ Politico, 20 juni 2019.
– ¨Macron, 3 other leaders warn Mercosur deal could ‘destabilize’ farm sector,¨ Politico, 20 juni 2019.
– ¨Malmström: Mercosur trade deal within reach but ‘not at any price´,¨ Euractiv, 18 juni 2019.
– ¨340+ organisations call on the EU to immediately halt trade negotiations with Brazil,¨ S2B Network, 16 juni 2019.
– ¨Brazil: EU and Mercosur ‘on the verge of signing’ trade deal,¨ Politico, 6 juni 2019.
– ¨Quiet on the set! The EU is negotiating trade deals…,¨ Corporate Europe Observatory, 12 april 2018.
– ¨Europese overheden falen in aanpak Braziliaans vleesschandaal,¨ foodwatch, 27 maart 2018.
– ¨Handelsakkoord EU-Mercosur dreigt voedselveiligheid uit te ruilen tegen extra auto-export,¨ foodwatch, 23 februari 2018.
– ¨Nieuwe EU-handelsverdragen schadelijk voor consumenten, milieu en democratie,¨ Supermacht, 7 februari 2018.
– ¨E-mailactie Stop Mercosur,¨ foodwatch, 2018.
¨EU-Mercosur Free Trade Agreement,¨ TNI, 22 oktober 2004.