Bush heeft geen mandaat bij WTO-onderhandelingen (met update over Farm Bill)

(door
Kees Hudig)

Op
21 juli staat de langverwachte poging tot herstart van de
WTO-onderhandelingen op ministerieel niveau op de agenda.
WTO-voorzitter Pascal Lamy heeft op die dag de politieke
vertegenwoordigers van een dertigtal landen in Geneve uitgenodigd
voor een ‘selecte top’ om te pogen de ‘Doha-Ronde’ weer op gang te
brengen. (zie achtergrond)

De
onderhandelingspositie van een van de belangrijkste WTO-lidstaten, de
Verenigde Staten, staat echter ter discussie. Lori Wallach van de
civiele pressiegroep Public Citizen, riep onlangs hardop uit: “Keizer
Bush heeft geen kleren aan.” De Amerikaanse president kan namelijk
niet langer rekenen op de ‘fast track’ dekking door het Congres, die
een regering normaal gesproken de gelegenheid geeft om
handelsakkoorden af te sluiten. De periode waarvoor het door het
Congres verleende mandaat verleend was, is immers in april
verstreken. Bovendien zijn er verkiezingen en worden er na 26
september geen politieke besluiten van belang meer genomen tot aan
het aantreden van de nieuwe president in januari 2009.

Desondanks
wordt er ook door derden nog steeds uitgegaan van dit speciale mandaat voor Bush. Voorzitter Lamy voerde het aan als belangrijkste
motivatie voor het houden van de top van 21 juli. De Europese Unie
negeert het probleem en zet in op een doorbraak op de WTO-top die
het Amerikaanse congres en de opvolger van Bush voor het blok moet
zetten. En de overige WTO-lidstaten protesteren liever niet omdat het
hen op het etiket ‘spelbreker’ komt te staan met mogelijk gevolgen op
het bilaterale vlak.

Een
tweede belangrijke onregelmatigheid die Lori Wallach signaleert, is dat er door
Bush beloftes gemaakt worden in het kader van de WTO-onderhandelingen
die regelrecht in strijd zijn met verplichtingen ten aanzien van de
(binnenlandse) Noordamerikaanse landbouwsector, zoals die zijn
vastgelegd in de Farm Bill.

Volgens
Wallach maakt de afvaardiging van de
VS zich volstrekt ongeloofwaardig door zó de onderhandelingen
in te gaan. Iedereen zou weten dat “de VS alleen in de positie zal
zijn om eerlijk de onderhandelingen over de Doha-ronde aan te gaan,
als er een nieuwe president is aangetreden,” aldus Wallach. Maar
niemand zou durven uit te roepen dat de keizer geen kleren aan heeft.
Daarom heeft zij het maar gedaan.

Lees
het hele stuk hier: “Doha
Talks a Charade With Bush on His Way Out”, Lori Wallach, Business
Day, 15 juli 2008 (http://allafrica.com/stories/200807150487.html)

Update (18 juli 2008)

Nieuwe landbouwwet biedt Amerikanen te
weinig perspectief voor WTO-landbouwakkoord
(door Rob Bleijerveld)

Op 22 mei 2008 werd een nieuwe
Landbouwwet aangenomen door het Amerikaanse parlement (Congress).
Deze wet, de Farm Bill, reguleert de landbouwsector in de VS voor de
komende vijf jaar. Volgens het IATP (Institute for Agriculture and
Trade Policy) biedt de Farm Bill geen perspectief voor de al lang
slepende WTO-onderhandelingen over een nieuw internationaal
landbouwverdrag. De Amerikaanse presidents- en parlementsverkiezingen
van begin november 2008 maken het zeer onwaarschijnlijk dat de wet
alsnog zal worden ‘opengebroken’ en aangepast. Daarbij is president
Bush zijn speciale mandaat kwijtgeraakt in april.

De Amerikaanse regering heeft heel wat
moeite gedaan om de andere WTO-lidstaten voor te houden dat het klaar
is voor een afsluiting van de Doha Ronde van de
Wereldhandelsorganisatie zelfs als daarvoor de wijziging van het
Amerikaanse landbouwbeleid nodig is. Maar de onderhandelingen over de
‘2008 Farm Bill’ toonden aan dat de regering-Bush niet de politieke
steun heeft om de fundamenten van de ‘2002 Farm Bill’, de voorloper
van de net aangenomen wet, te kunnen aanpassen.

Handelsminister Schwab blijkt
desondanks aan de vooravond van de WTO-top in Genève ministers en
gedelegeerden van andere WTO-lidstaten voor te houden dat de
Amerikaanse handelsdelegatie over voldoende onderhandelingsmandaat
beschikt. Ze beweert dat in de Farm Bill een bepaling is opgenomen
die het onderhandelen over een eventueel WTO-landbouwakkoord mogelijk
maakt. Volgens Lori Wallach, directeur van Public Citizen’s Global
Trade Watch, klopt dit echter niet. De Secretary of Agriculture mag
weliswaar tot bepaalde hoogte ("to the maximum extent
practicable") schuiven met delen van subsidiebetalingen tussen
de verschillende programma’s [1], maar hij mag geen ‘formules’
(uitgangspunten) veranderen en mag ook niet weigeren om boeren uit te
betalen. Het komt er op neer dat hij bepaalde subsidieonderdelen mag
verplaatsen van bijvoorbeeld de ‘Amber Box’ naar de ‘Blauwe Box’
[2].

Ook de voorzitter van de machtige
parlementaire House Ways and Means commissie, de Demokraat Rangel,
deed onlangs beweringen die niet hard te maken zijn. Op 16 juli zou
hij tijdens een zakendiner voor de Business Roundtable hebben gezegd:
"If there is a breakthrough in next week’s Doha round of trade
talks in Geneva, Congress could act to approve those changes by
year’s end, which could involve some temporary reinstatement of
"fast-track" procedures" [3]. De suggestie van de
ondernemersgezinde Rangel is dat Bush nog voldoende ruimte heeft om
in de WTO een handelsverdrag af te sluiten dat vervolgens zonder veel
moeite door het parlement kan worden geloodst. Dit gaat in tegen de
uitdrukkelijke inzet van House Speaker en partijgenoot Pelosi en de
voorzitter van de Senate die Bush geen speciaal handelsmandaat (‘Fast
Track Authority’) gunnen. Verder ontbreekt er de nodige politieke
ruimte binnen de Demokratische partij om dit vlak voor de
verkiezingen weer open te gooien en is er onvoldoende tijd om voor
het zomerreces zo’n aanvraag voor te bereiden.

Een recente analyse van het IATP [3],
gemaakt door Sophia Murphy en Steve Suppan, geeft inzicht in de
mogelijke werking van de ‘2008 Farm Bill’ in relatie tot de
onderhandelingstekst van 19 mei voor de Landbouwonderhandelingen in
het kader van de Doha Ronde.

Noten:
[1] De tekst in kwestie: "Section
1602 (d) Adjustment Authority Related to Trade Agreements
Compliance.– (1) Required determination; adjustment.–If the
Secretary determines that expenditures under this title that are
subject to the total allowable domestic support levels under the
Uruguay Round Agreements (as defined in section 2 of the Uruguay
Round Agreements Act (19 U.S.C. 3501)) will exceed such allowable
levels for any applicable reporting period, the Secretary shall, to
the maximum extent practicable, make adjustments in the amount of
such expenditures during that period to ensure that such expenditures
do not exceed such allowable levels. (2) Congressional
notification.–Before making any adjustment under paragraph (1), the
Secretary shall submit to the Committee on Agriculture of the House
of Representatives or the Committee on Agriculture, Nutrition, and
Forestry of the Senate a report describing the determination made
under that paragraph and the extent of the adjustment to be made."
[2] Er zijn 3 vormen van
landbouwsubsidie die volgens de WTO handelsverstorend zijn: de
Aggregate Measurement of Support (‘Amber Box’), de direkte
productiesusbsidie (‘Blue Box’) en de productsspecifieke subsidie
(‘De-minimis’). Meer hierover in "Agriculture: why the EU, US
offers are not good enough", door Bhagirath Lal Das, december
2005 (www.choike.org/documentos/twn_brief3.pdf).
[3] "Rangel sees dwindling chance
for vote on Colombia deal," CongressDaily, 16 juli 2008
(http://www.nationaljournal.com/congressdaily/cda_20080716_7460.php).
[4] "The 2008 Farm Bill and the
Doha Agenda"
(http://www.iatp.org/iatp/commentaries.cfm?refID=103103).

Bronnen:
– diverse mails van
OurWorldIsNotForSale, en internet.