Gorillas en andere platformbedrijven organiseren CAO-strategie tegen werknemers
Eerder werd het nieuws bekend dat Gorillas. het trendy bezorgbedrijf, zijn internationale hoofdkantoor naar Amsterdam heeft verplaatst. Dit als onderdeel van een strategie om organisatie te bemoeilijken van de mensen die bij het bedrijf werken. Nu blijkt dat ze ook, samen met andere internet-bezorgbedrijven, een speciale ondernemersorganisatie hebben opgericht voor CAO-onderhandelingen. Daarmee proberen ze vakbonden buiten spel te zetten.
(Door globalinfo (ach, toe, doneer eens!) , bron: distrifood en fashionunite)
De stap van Gorillas naar Amsterdam geschiedde precies op het moment dat ze in Berlijn, waar ze de grootste aanwezigheid hebben met 18 ‘warehouses’ toenemend onder vuur kwamen te liggen wegens de arbeidsomstandigheden. Fietskoeriers kwamen massaal in opstand en werden even massaal ontslagen.
De strijd ging onder andere over de vorming van een ondernemingsraad, waar wettelijk het recht toe bestaat. Dat zou de de organisatie van de koeriers sterk vergemakkelijken, maar het bedrijf vocht de stemming voor een OR aan en sleepte de verkozen koeriers voor de arbeidsrechter (waar het bedrijf verloor). Een van de trucs die Gorillas nu toepast is de bedrijfsstructuur zodanig aanpassen dat elke opslaglocatie als een apart bedrijf geregistreerd wordt, dat dan onder de paraplu van de holding in Amsterdam zou vallen om de inkomsten te centraliseren (en zo min mogelijk belastingen te betalen).
Maar nu is er ook een nieuwe zet gedaan als het gaat om de CAO-onderhandelingen in Nederland. Voorkomen moet immers worden dat ze als bedrijf geschaard worden onder bedrijven waar CAO-s voor gesloten worden met grote bonden als de FNV en die hen tot lonen en andere arbeidsomstandigheden verplichten waar ze niet op zitten te wachten. Daarom hebben ze nu E-Commerce Nederland opgericht, samen met Picnic en Zapp, twee andere supermarktbezorgbedrijven.
Lichtend voorbeeld in deze operatie is het rijdende supermarkt-bezorgconcern Picnic, dat die strategie eerder met succes uitvouwde. Het kreeg voor elkaar dat haar arbeiders niet onder de supermarkt-CAO vallen. Het bedrijf zou geen supermarkt zijn, maar slechts bezorgen. De werknemers hebben nu veel slechtere rechten dan onder de supermarkt-CAO- die al niet riant was. Het regent dan ook al jaren klachten over de arbeidsomstandigheden in de rare karretjes waarmee de supermarkt-goederen bezorgd moeten worden.
Picnic werkt voor deze aanpak met de geheimzinnige vakbond de Unie (ooit voortgekomen uit de Katholieke NKV, en daar van afgesplitst) en sluit met die kabouterbond CAO’s die vervolgens voor alle werknemers geldend zijn. Doordat de FNV (evenals de kleinere en meer behoudende CNV) nauwelijks leden onder de koeriers heeft, kan het bedrijf ongeremd zijn gang gaan.
Met E-commerce Nederland proberen de bedrijven dit nu te bestendigen. Volgens het blad distrifood zijn er naast Picnic, Gorillas en Zapp nog andere bedrijven lid, maar moeten die daar zelf mee naar buiten komen.
Zapp is ook zo’n bezorgdienst, die zich aanprijst als een bedrijf dat binnen 20 minuten (na bestelling) spullen bij je thuis bezorgt. Gorillas belooft trouwens 10 minuten. De foto’s op de eigen website van zapp tonen aan dat het aanbod niet verschilt van de doorsnee supermarkt.
Geen supermarkt, dit?
Volgens een bericht over de vorming van de CAO-club door distrifood, volgt Picnic dezelfde fragementatie-strategie als Gorillas:
Op de achtergrond speelt een verschil van mening tussen Picnic en de onderhandelaars voor de supermarkt-cao. Picnic heeft zich daar tot nu toe aan kunnen onttrekken omdat het zijn activiteiten heeft gespreid in allerlei bv’s. Slechts één is volgens de rechter ‘winkel’ en valt daarom onder de cao. In de onlangs afgesloten cao hebben de supermarkten de definitie van ‘werkgever’ echter veranderd: alle bv’s die onder een bedrijf hangen, tellen nu als supermarktwerkgever, zelfs als hun activiteiten slechts ‘samenhangen’ met de exploitatie van een winkel.
En dat zint de platformbedrijven niet.
De vraag rest, net als bij de plotselinge verhuizing van Gorillas naar Amsterdam, wat de reguliere vakbonden aan deze trend kunnen en willen doen. Ondertussen vechten de koeriers zelf voor hun hachie: https://radicalriders.nl/