Ga naar de inhoud

Mexicaanse dorpen wijzen alle politieke partijen af in laatste verkiezingen

Meer dan een dozijn Mexicaanse dorpen stemmen om politieke partijen af te wijzen bij laatste verkiezingen

6 min leestijd

(Door Derrick Broze, oorspronkelijk verschenen bij The last American Vagabond, vertaling globalinfo.nl)

Meer dan een dozijn dorpen in Mexico hebben onlangs gestemd voor het verwijderen van politieke partijen uit hun gemeenschappen ten gunste van het beheer van hun eigen hulpbronnen.
Op zondag 6 juni werden in heel Mexico tussentijdse verkiezingen gehouden, met als resultaat nieuwe gouverneurs en burgemeesters. De “historische” verkiezingen werden gekenmerkt door geweld van de kant van de georganiseerde misdaad, waarbij verschillende kandidaten om het leven kwamen.

Terwijl de commerciele media grotendeels hun aandacht richtten op het geweld en de verschuivende invloed van een deel van de politieke partijen, waren de verkiezingen ook baanbrekend om een heel andere reden: meer dan een dozijn lokale gemeenschappen stemden om het systeem van politieke partijen te verlaten en te beginnen met de eigen zaken te behartigen.

Infórmate Michoacán meldde dat “zondag het Instituto Nacional Electoral (De Nationale Kiesraad, INE) gedwongen was 89 stembussen op te schorten in meer dan 20 dorpen in #Michoacán die… stemden voor het schrappen van politieke partijen en het zelf beheren van middelen.”
INE wordt beschouwd als een autonome, onafhankelijke organisatie die verantwoordelijk is voor het organiseren van de federale verkiezingen. Beschuldigingen van corruptie en partijdigheid hebben de INE geteisterd sinds haar oprichting in 1990.

Informate meldde dat de dorpen hebben gestemd voor het verlaten van het systeem van politieke partijen en voor een andere vorm van bestuur. Door deze stap zijn de verkiezingen in de volgende plaatsen feitelijk geannuleerd:

-San Francisco Pichátaro, municipio de Tingambato
-Santa Fe de la Laguna, municipio de Quiroga
-Santa María Sevina, municipio de Nahuatzen
-Comachuen, municipio de Nahuatzen
-San Benito de Palermo, Tenencia de Pamatácuaro.
-San Felipe de los Herreros, municipio de Charapan
-Cherán, cabecera municipal
-Santa Cruz Tanaco, municipio de Cherán
-Nurio, municipio de Paracho
-Urapicho, municipio de Paracho
-San Ángel Zurumucapio, municipio de Ziracuaretiro
-Ocumicho, municipio de Charapan.
-La Cantera, municipio de Tangamandapio.
-Donaciano Ojeda, Francisco Serrato y Crescencio Morales, en Zitácuaro
-Zirahuén, municipio de Salvador Escalante
-Janitzio, municipio de Pátzcuaro.

De gemeenschappen zijn grotendeels plattelandsgemeenschappen met inheemse bevolkingsgroepen, waaronder 23 Purépecha-, 10 Mazahua- en Otomí-gemeenschappen.

Een paar dagen voor de verkiezingen hebben leden van de inheemse Otomi-gemeenschap politieke propaganda van alle partijen verbrand uit protest tegen de verkiezingen en wat zij zien als onderdrukking van studenten. Het Otomi-protest vond plaats in Mexico-Stad, waarbij de activisten uiting gaven aan hun verzet tegen het kiesstelsel.

In de dagen en weken voorafgaand aan de tussentijdse verkiezingen, plaatste Infórmate Michoacán (IM) foto’s en video’s van verschillende inheemse gemeenschappen die protesteerden tegen de verkiezingen. Op 22 mei berichtte IM dat “de Purépecha gemeenschap van # SanángelZurumucapio opnieuw haar totale afwijzing van politieke partijen heeft bevestigd.” In het bericht wordt opgemerkt dat 100 procent van de stemmen er voor was om politieke partijen en gekozen functionarissen niet toe te staan zich met hun zaken te bemoeien.

Over de Arantepacua gemeenschap in de gemeente Nahuatzen, Michoacán kwam het bericht dat ze een vrachtwagen in brand zouden hebben gestoken, van een transportmaatchappij die probeerde om stembussen te installeren. “Er zullen geen verkiezingen zijn in #Nahuatzen. Locale gemeenschappen zijn begonnen met het aansteken van kampvuren en opwerpen van barricades om te voorkomen dat INE komende zondag de gemeenschap bijeenkomsten voor verkiezingscampagnes zal opleggenschreef Infórmate Michoacán.

Andere berichten wijzen echter op een kennelijk conflict binnen de gemeenschap van Arantepacua zelf, over de keuze tussen het benutten van de bestaande politieke partijen of inheemse gebruiken. Als een gemeenschap met een meerderheid van inheemse bewoners, heeft Arantepacua de mogelijkheid om in te stemmen met een voorkeur voor inheemse gebruiken en tradities om hen te besturen, of te opereren onder het landelijke politieke systeem. Terwijl sommige leden van de gemeenschap een voorkeur hebben voor het inheemse model van bestuur, ondersteunen anderen de politieke partijen.

Een artikel in La Voz de Michoacán verklaart dat Arantepacua uiteindelijk weer aan het verkiezingsproces deelnam met een “goede instroom van kiezers”. Het rapport merkt op dat de stemmingen plaatsvonden “ondanks de dreiging van een minderheidsgroep van tegenstanders, de zelfbenoemde Inheemse Burgerraad, die opnieuw probeerde om de verkiezingen te ‘kapen’.”
La Voz verklaarde ook dat in 2018 inwoners van Arantepacua stemden voor het verwerpen van zelfbestuur en kozen voor het partijenstelsel.

Een geschiedenis van inheems verzet tegen de politiek

De gemeenschappen die stemden om uit het politieke systeem in Mexico te stappen zijn niet de eerste. Al sinds de Zapatistas in het begin van de jaren ’90, heeft Mexico een geschiedenis van inheemse gemeenschappen die in opstand komen en hun soevereiniteit opeisen. Meer specifiek heeft de staat Michoacán een geschiedenis van verzet tegen politieke partijen.

Op 15 april 2011 organiseerden inwoners van Cherán, Michoacán, een gewapend verzet om de illegale houtkap en ontvoeringen in hun gemeenschap tegen te gaan. De gemeenschap schopte politici, politie en houthakkers die beschuldigd werden van banden met de kartels die toezicht hielden op de houtkap, uit de gemeenschap. De inwoners van Cheran maken deel uit van een inheemse groep die bekend staat als de Purhépecha. Na het wegnemen van de invloed van de politici en het kartel stemde het dorp voor terugkeer naar hun eigen bestuurssysteem, gebaseerd op de Purhépecha-tradities.

Op 15 april van dit jaar vierden de inwoners van Cherán dat zij tien jaar geleden in opstand kwamen tegen wat zij “de narco-regering” noemen. Ik reisde onlangs naar Cherán en sprak met leden van de gemeenschap die betrokken waren bij de opstand. Terwijl deze gemeenschappen vechten voor vrijheid – door middel van zelfbestuur of electorale politiek – laten zij zien hoe het eruit ziet om de status quo aan te vechten met betrekking tot de manier waarop gemeenschappen beslissingen nemen. Sommige gemeenschappen zullen ervoor kiezen om bij het vertrouwde te blijven en het politieke spel te blijven spelen. Anderen zullen ervoor kiezen partijen te verwerpen en voor principes te kiezen.

In het geval van deze Mexicaanse plaatsen zijn hun beginselen van culturele aard, grotendeels gebaseerd op hun inheemse tradities. Hoewel dit een vreemd concept kan lijken voor diegenen in de ontwikkelde wereld, is het nemen van stappen om na te denken over de vraag of de status quo al dan niet voldoende is, iets waar mensen over de hele wereld baat bij zouden hebben. Meer dan ooit moeten we de manier heroverwegen waarop we met elkaar, regeringen, kartels en andere machtsinstellingen omgaan.