Ongeveer 8,000 stakende mijnwerkers zijn al geruime tijd verstrikt in een bittere strijd tegen de staat die heeft aangekondigd zwaar op de kolenindustrie in de regio te gaan bezuinigen. Er zijn rond de 40 mijnen in de regio, voornamelijk in het noorden waar ze banen bieden in een steeds onzekerdere economie. Het stopzetten van de kolensubsidie betekent effectief het einde van deze banen omdat de prijs van de Spaanse kolen dan ver boven die van de geïmporteerde alternatieven zal stijgen. De stakers vechten dan ook uit bittere noodzaak om niet massaal achteraan te moeten sluiten in de steeds maar groeiende rijen van werkelozen. Naast het stopzetten van de kolensubsidie wordt er ook bezuinigd op mijnveiligheid en onderwijs voor jonge mijnwerkers in de regio.
Deze strijd is dus ook geen simpele kwestie van het afsterven van een industrietak die een gigantisch schadelijke impact heeft op de planeet (zoals sommige ‘groene’ liberalen het willen afschilderen) maar een kwestie van overleven voor duizenden arbeiders. De werkelijke strijd woedt dus ook niet tussen kolenmijnen en de olie-industrie enerzijds en pseudo ‘groene’ alternatieven als hydro-elektriciteitcentrales (waarvoor hele ecosystemen worden gesloopt en inheemse stammen worden verdreven) anderzijds, maar tussen een uitgezogen arbeidersklasse en een parasitair kapitaal en haar staat. Een werkelijk ‘groen’ kapitalisme is onmogelijk, het kapitalisme heeft als enige langetermijn vooruitzicht massawerkeloosheid en een onleefbare planeet. De tijd dat het kapitalisme om de zoveel tijd opgelapt kon worden door haar sociaal-democratische masker op te zetten lijkt voorbij. Geen enkele hoeveelheid keynesianisme en retoriek omtrent ‘werkgelegenheidsverschaffing’ kunnen de stortvloed stoppen, iets wat ook politiek naar voren komt in het feit dat de regionale overheid in Asturie onder leiding van de sociaal-democraten van de PSOE staat. Dezelfde PSOE die tijdens een staking van luchtverkeersleiders de noodtoestand afkondigde en het leger inzette om ze weer aan het werk te dwingen.
Guerrilla in Asturie
De bittere strijd voor hun levensonderhoud heeft de mijnwerkers dan ook aangezet tot creatieve en militante tactieken om de impact van hun staking te maximaliseren. Met meer dan 16 barricades sloten ze alle wegverkeer in de regio af, waarna ze de haven van Gijon blokkeerden en een grote tunnel afsloten nadat ‘onbekenden’ de bewakingscamera’s hadden vernield. Pogingen van de politie om de staking te breken door de barricades op te ruimen en stakingsbrekers en goederen de mijnen in en uit te krijgen resulteerden in hevige confrontaties waarbij de politie schoot met rubberkogels en traangasgranaten en de mijnwerkers antwoorden met katapulten, stenen en zelfgemaakte raketwerpers uitgerust met vuurpijlen. De barricades worden snel opgebouwd uit een combinatie van brandende autobanden, boomstammen en vangrailsen waarna men niet probeert de barricade te verdedigen maar snel door de heuvels glipt en de politie van boven bestookt of ergens anders nieuwe barricades aanlegt om maximale stilstand in de regio te veroorzaken en politierepressie te ontwijken. De overkoepelende organisatie van de Guardia Civil (Spaanse oproerpolitie) veklaarde de strijd niet als protest te zien maar eerder als ‘criminele activiteit, straatterrorisme en guerrilla’ wat niet zou verschillen van de terroristen die zo geografisch dicht bij ze stonden, hiermee refererend naar de Baskische ETA. En naar dit statement handelt de politie dan ook door hele mijnwerkersdorpen af te zetten, familieleden die ondersteuning komen bieden aan te houden, blikken traangas te verstoken en van zeer dichtbij met rubber kogels te vuren. Maar repressie of geen repressie, de mijnwerkers houden vol. Zoals een van hun spandoeken luidde: “Wij zijn niet 15M, wij zijn niet verontwaardigd, wij zijn boos tot op onze ballen en tot nu toe vroegen we het vriendelijk” hiermee refererend naar de relatief makkelijke manier waarop de oproerpolitie de demonstraties van de 15 ‘indignados’ (verontwaardigden) uit elkaar slaat.
Vrijdag 8 juni blokkeerden de stakers diverse autowegen en twee spoorwegen, werd een mijnschacht bezet en hebben sommige stakers een tentenkamp opgezet op het hoofdplein van de provinciehoofdstad Oviedo. In de nacht van dinsdag 12 juni zijn de regionale hoofdkantoren van de conservatieve PP (de regende partij) en de sociaal-democratische PSOE aangevallen met verf, molotovs en gebroken ruiten. Binnen in een van de gebouwen werd een zak kolen gevonden. De hackers van Anonymous uitten hun solidariteit door de website van de werkgeversvereniging van de kolenindustrie te hacken en hun interne data publiek te maken. Ook werd de auto van een SOMA-UGT vakbondsleider beschadigd vanwege hun matigende, met de bazen onderhandelende rol.
De vakbonden hadden namelijk al eerder aangekondigd akkoord te gaan met langzaam afbouwende bezuinigingen tot 2018 (in het kader van EU-druk) maar de regionale overheid heeft het tempo opgeschroefd onder het mom van ‘onvermijdelijke bezuinigingen’. Enigszins ironisch aangezien de datum van 2018 een concessie was naar de vakbonden toe als gevolg van de mijnwerkersrellen in 2005. De strijd van de mijnwerkers is dan ook een wanhopige strijd van arbeiders die zien dat zelfs de langzame sluiting van hun werkplekken niet genoeg is. Er zou door de EU geld beschikbaar zijn gesteld om alternatieven te financieren voor de kolenindustrie in de regio, geld wat echter door de lokale en regionale overheden gebruikt is voor prestige projecten zoals het vernieuwen van het commerciële centrum van Oviedo.
Perspectieven van de mijnwerkersstrijd
De staking, afgekondigd door vakbonden UGT en CCOO, is erg militant voor een strijd die vertrekt vanuit de vakbonden, iets wat te verklaren is door de militante historische traditie van de mijnwerkers in de regio en de wanhopige situatie waarin ze verkeren. Belangrijk is dan ook dat de strijd zich uitbreid buiten de mijnwerkerssector en zich verbind met de strijd van de hele arbeidersklasse tegen de snoeiharde aanvallen van staat en kapitaal op haar levensomstandigheden. De publieke steun voor de mijnwerkers lijkt dan ook erg groot te zijn, iets wat begrijpelijk is gezien de onophoudende aanvallen van de Spaanse staat en werkgevers, de repressie tegen de diverse sociale bewegingen tegen de bezuinigingen (zoals de 15M-beweging van de ‘Indignados’) en het besef dat ieders hoofd nu op het hakblok van de bezuinigingen past. Dit kwam tot uiting in de solidaire stakingen door transportwerkers, leraren en dokwerkers in de regio afgelopen week.
Of de mijnwerkers in staat zijn hun eisen af te dwingen is de vraag en vooral afhankelijk van de mate waarin de strijd zich uitbreid over andere sectoren, ze in staat zijn hun militantie vast te houden en in hoeverre de strijd binnen de controle van de UGT en CCOO blijft. Want het doorbreken van die controle is cruciaal als de strijd niet opgesloten wilt blijven binnen een doodlopend spoor van onderhandelingen die uiteindelijk op een vertraagde nederlaag zullen uitlopen. De leiding van de UGT en CCOO proberen de staking dan ook te concentreren binnen de mijnsector en proberen via een algemene staking op 18 juni alle energie op een gecontroleerde manier los te laten. Dit omdat toekomstige onderhandelingen (ook al brengen die de stakers een nederlaag) vitaal zijn voor het voortbestaan van de vakbondsbureaucratie en hun geloofwaardigheid naar de bazen toe. Of dit lukt is nog maar de vraag, aangezien de CCOO publiekelijk probeerde afstand te nemen van enkele recente hevige guerrilla-achtige confrontaties in de heuvels waarbij diverse politieagenten gewond raakten maar de mijnwerkers niet te intentie lijken te hebben gas terug te nemen.
De paradox van deze heftige strijd ligt vooral in het feit dat het steeds lastiger lijkt om überhaupt eisen te stellen en te onderhandelen binnen een in rap tempo imploderend kapitalisme dat niet in staat is zichzelf voldoende te stabiliseren via gepolder en concessies. Hoe tragisch ook, de arbeidersklasse is niet in staat om (op de lange termijn) haar belangen te verdedigen binnen een enkele sector, alsof deze afgesloten zou zijn van de rest van de kapitalistische economie. Hoe de strijd ook afloopt, de militantie en vastberadenheid van de stakers zijn een voorbeeld voor de hele arbeidersklasse. Het ontbranden van de kolenmijnen van Asturie zal ongetwijfeld nog lang een hevig vuur laten nasmeulen in de harten van de mijnwerkers, overwinning of niet. Een vuur dat waarschijnlijk met iedere confrontatie binnen een wankelend kapitalisme hoger en dieper zal branden en waarvan we alleen maar kunnen hopen dat het overslaat op de hele maatschappij.
Bronnen:
http://libcom.org/news/coal-mines-ignite-asturias-10062012
http://www.guardian.co.uk/commentisfree/2012/jun/13/spanish-miners-strike
http://www.alasbarricadas.org/noticias/node/21184
http://libcom.org/gallery/asturias-miners-strike-2012
Video:
{youtube}i5YlQW8V7fk{/youtube} {youtube}Avtqg_KjT28{/youtube} {youtube}qzGUL5dmTfE{/youtube}