Ga naar de inhoud

Water is geen koopwaar (demo Brussel 22 maart)

Wereld Water Dag 22 maart 2006. Demonstratie in Brussel: Ons water is niet te koop!
Water is een mensenrecht en geen handelswaar.

6 min leestijd
Placeholder image

We waren zeker met 700 actievoerders en maakten een mensenketting van Aquafed, de lobby-organisatie van de multinationale waterbedrijven, naar het gebouw van de Raad van Ministers van de Europese Unie en het gebouw van de Europese Commissie (Berlaymont). De actie wou op die manier onderstrepen hoe dicht de lobby van de privé bedrijven op de huid van de Commissie en onze regeringen zit. De mensenketting gaf symbolisch emmertjes water door in de ene richting en geld in de andere richting. Om duidelijk te maken dat verzet mogelijk is, doorbraken enkele Belgische en Europese politici (en de woordvoerder van Attac Vlaanderen) met een bord Ons Water is niet te koop en Water is een mensenrecht.

Op 22 maart, Wereld Water Dag, wordt wereldwijd aandacht besteed aan het belangrijkste van alle natuurlijke en publieke goederen dat leven op aarde mogelijk maakt. Voor tientallen miljoenen mensen op deze wereld is water, of juist het gebrek aan water of schoon water, echter een bron van ellende, ziektes en dood. Voor hen is Wereld Water Dag geen dag om te vieren. Water is een mensenrecht en alle mensen hebben recht op voldoende water om in hun levensonderhoud te voorzien. Overheden dragen hierin een grote verantwoordelijkheid naar hun burgers. Daarom roepen wij overheden en de publieke waterbedrijven op tot internationale samenwerking en solidariteit om het wereldwijde probleem van tekort aan schoon drinkwater op te lossen. Gezamenlijk kunnen we het leven van vele miljoenen mensen verbeteren die nu schoon drinkwater ontberen.

Strijden voor water als publiek goed en mensenrecht is echter voor Attac Vlaanderen geen charitatieve actie maar bovenal een strijd tegen elke vorm van privatisering waardoor multinationale ondernemingen de controle zouden verwerven over onze kollektieve publieke goederen.

In India bijvoorbeeld, vernietigt Coca-Cola lokale landbouw door het privatiseren van ’s lands waterbronnen. In Plachimada, Kerala, bottelde Coca-Cola 1,5 miljoen liter bronwater dat zij bottelden in flesjes en verkochten onder de logos Dasani en Bonaqua. Voor de winsten van Coca-Cola werden lokale gemeenschappen geconfronteerd met watertekorten waardoor ook hun lokale landbouwculturen werden vernietigd. Daarbovenop werd het weinige overgebleven water door de botteltechnieken besmet met hoge concentraties chlorides en bacteriën, waardoor de lokale bevolking getroffen werd door oogproblemen en maagklachten.

Zo leidt privatisering van water niet alleen tot grote gezondheidsproblemen, maar ook tot afgeven van publieke controle op publieke goederen, dus tot minder democratie. Het leidt ook tot vernietiging van lokale landbouw, fundamenteel voor het voedsel van lokale gemeenschappen. Terwijl men de mond vol heeft over het zoeken naar middelen voor het behalen van de Millenniumdoelstellingen, berooft men overal in de Derde Wereld gemeenschappen van de beschikking over hun publieke goederen.

Water is een mensenrecht, geen handelswaar. Daarom verzet Attac Vlaanderen zich tegen de liberalisering en privatisering van water. Water, waterbedrijven en waterzuivering moeten in publieke handen blijven en bestaande privatiseringen moeten ongedaan gemaakt worden.

Attac Vlaanderen maakt zich echter sterk opdat ook energie, post, openbaar vervoer, onderwijs, cultuur en gezondheidszorg onder publieke controle blijven (of terug onder publieke controle gebracht worden) en niet doorgeschoven worden naar het slagveld van de vrije markt.

——————————-

De jaarlijkse Wereld Water Dag is een internationale dag in het teken van water op 22 maart. In 1992 werd door de algemene vergadering van de Verenigde Naties een resolutie aangenomen om vanaf 1993 ieder jaar 22 Maart tot Wereld Water Dag uit te roepen. De lidstaten worden opgeroepen op die dag de mondiale waterproblematiek bij een breed publiek kenbaar te maken, dit middels het organiseren van evenementen en het verspreiden van informatie. Militanten van europese vakbonden, maar bovenal Belgische vakbondsmilitanten, ook van de waterbedrijven, in samenwerking met NGOs zoals 11.11.11. en Oxfam Solidariteit en een sociale beweging zoals Attac Vlaanderen demonstreerden op 22 maart (Wereld Water Dag) in Brussel om water in publieke handen te houden en om water uit te sluiten van de dienstenrichtlijn (Bolkesteinrichtlijn) . Het motto van de actie was: Ons water is niet te koop.

De actie aan Berlaymontgebouw op het Schumanplein deed een appél op de Europese Commissie die nog steeds drinkwater als handelswaar beschouwt en daarom de publieke water diensten wil liberaliseren en privatiseren. (zie de Bolkesteinrichtlijn waarin water niet verdwenen is na de amendementen van het Europees Parlement). Enkele Belgische politici van SP.A, PS en Ecolo (Dirk Vandermaelen, Inge Verhaert, Pierre Galand, Karine Lalieux, Marie Nagy) kwamen de actie ondersteunen. Sprekers vroegen aandacht voor de problemen rond water zoals schaarste, vervuiling en het feit dat meer dan een 1,5 miljard mensen geen toegang hebben tot schoon en veilig en betaalbaar drinkwater en nog veel meer mensen verstoken zijn van afvalwaterzuivering. De actievoerders hielden vooral een pleidooi voor het in publieke handen houden van de watervoorziening omdat privatisering niet leidt tot verbeterde toegang tot water voor arme bevolkingsgroepen, maar integendeel vaak juist prijsverhoging tot gevolg heeft en daarmee een verslechterde toegang tot water voor de zwakste bevolkingsgroepen.

De Europese Commissie speelt een belangrijke rol in de toenemende druk om ook water als handelswaar te beschouwen en water diensten te liberaliseren en privatiseren. Wereld water dag is ook de dag om het recht op water op te eisen zoals dat door een Commissie van de Verenigde Naties is erkend. Op vele plaatsen in de wereld wordt Wereld Water Dag aangegrepen om te protesteren tegen de vercommercialisering van ons drinkwater en de afvalwater zuivering.

De Europese Commissie, onder invloed van WTO en GATS, neigt er naar om private bedrijven in te schakelen voor verbetering van de watervoorziening in de Derde Wereld (meer en meer in pleidooien voor publiek-private samenwerkingen) en dit dan om een van de zogenaamde Millenniumdoelstellingen tegen 2015 te bereiken.

Toch zijn er in Europa ook positieve ontwikkelingen zoals het feit dat Noorwegen zijn eis om drinkwater te liberaliseren heeft teruggetrokken in het WTO en dat de Europese Commissie in het WTO niet meer echt aandringt op de privatisering van de water- en afvalwatervoorzieningen

Privatisering van water heeft echter vaak slechte resultaten geboekt en laten de armere bevolking meestal in de kou staan. Omdat bij private bedrijven het winstoogmerk altijd het belangrijkste doel is en blijft, staat winst altijd boven de dienstverlening. Ook bij privaat-publieke samenwerkingen en constructies is dat zo, omdat uiteindelijk het private het wint van het publieke in de eindrekening. Zo wordt water een louter commercieel product en geen mensenrecht.

Wij willen dat de Europese Commissie en de Raad van Ministers:

Water en Afvalwater buiten het bereik van de Dienstenrichtlijn laat. Het gewijzigde voorstel van het Europese Parlement gaat niet ver genoeg.

Geen enkel land vragen om water en afvalwater diensten te openen voor concurrentie in het kader van de onderhandelingen over GATS. De Europese Commissie moet deze diensten ook niet aanbieden. Een duidelijke en publieke stellingname is nodig van de Europese Commissie die namens de EU-lidstaten de GATS onderhandelingen voert.

Stelling nemen tegen liberalisering en privatisering van Water en
Afvalwater diensten, en voor water en afvalwater diensten als publieke diensten. Dat betekent ook dat de Europese Commissie moet ophouden de privesector te promoten in ontwikkelingslanden. De Commissie moet inzetten op het bevorderen van publiekpublieke samenwerking en samenwerking zonder winstoogmerk.

Toegang tot Schoon, Veilig en Betaalbaar drinkwater erkennen als een mensenrecht en daartoe een initiatief nemen om dit recht voor de Europese Unie te verankeren.

(Dit artikel was oorspronkelijk op GlobalInfo gepubliceerd door Eric Goeman, woordvoerder Attac Vlaanderen.)