Errico Malatesta: Revolutie In Praktijk

(Door Thom Holterman, oorspronkelijk verschenen op Libertaire Orde)

We zijn nu honderd jaar later. De roep om de revolutie is evenwel niet uit de lucht – we zagen het nog in het nummer van het anarchistische maandblad Le Monde libertair van vorige maand. Wat Malatesta honderd jaar geleden schreef is dan ook nog heel actueel om te overdenken. De Amerikaanse anarchist Robert Graham plaatste het artikel over de revolutie van Malatesta in een Engelse vertaling op zijn site. Ik vertaalde een groot gedeelte ervan en bied het hieronder aan. Voor een ‘Anarchistisch Programma’ dat Malatesta ook schreef, klik HIER.   [ThH

Revolutie in praktijk

Errico Malatesta

Malatesta:  We willen de revolutie zo snel mogelijk doorvoeren, waarbij we alle kansen die zich kunnen voordoen willen benutten. Met uitzondering van een klein aantal ‘opvoeders’ zijn alle anarchisten het eens over deze wens om de huidige regimes zo snel mogelijk omver te werpen: in feite zijn zij vaak de enigen die een echte wens hebben om dat te doen. De zogeheten ‘opvoeders’ onder de anarchisten geloven evenwel in de mogelijkheid om de massa’s tot de anarchistische idealen te verheffen voordat de materiële en morele omstandigheden waarin zij leven zijn veranderd. Op die manier stellen zij de revolutie uit tot de tijd waarin iedereen in staat zal zijn om anarchistisch te leven.

Het is echter zo dat revoluties plaatsvonden of zullen vinden onafhankelijk van de wens en het optreden van de anarchisten; en aangezien anarchisten slechts een kleine minderheid van de bevolking zijn en anarchie niet met dwang en geweld kan worden opgelegd door een klein aantal mensen, is het duidelijk dat vroegere en toekomstige revoluties geen anarchistische revoluties waren en ook geen anarchistische revoluties zullen zijn. [..]

We kunnen geen anarchie maken, althans geen anarchie die zich uitstrekt tot de hele bevolking en alle sociale verhoudingen, want geen enkele bevolking is nog anarchistisch. We kunnen evenmin een ander regime accepteren zonder onze aspiraties op te geven en elke bestaansgrond te verliezen, als anarchisten. Wat kunnen en moeten we dus doen?

Dit was het probleem dat in de Biel/Bienne (Zwitserland) werd besproken, en dit is het probleem dat in de huidige tijd [1922!], die zo vol kansen zit, het meest in het oog springt, wanneer we plotseling geconfronteerd kunnen worden met situaties die ons dwingen om onmiddellijk en zonder aarzelen te handelen, of om van het slagveld te verdwijnen nadat we de overwinning van anderen gemakkelijker hebben gemaakt.

Het ging er niet om een revolutie uit te beelden zoals wij die willen, een werkelijk anarchistische revolutie zoals we die graag zouden zien, een echte anarchistische revolutie zoals die mogelijk zou zijn als alle, of in ieder geval de overgrote meerderheid van de mensen die in een bepaald gebied wonen, anarchisten waren. Het was een kwestie van zoeken naar het beste wat er gedaan kon worden ten gunste van de anarchistische zaak in een sociale omwenteling zoals die in de huidige situatie kan plaatsvinden.

Autoritaire partijen hebben, zo weten we, een specifiek programma en willen dat met geweld opleggen; daarom streven ze ernaar om de macht te grijpen, ongeacht of dit legaal of illegaal is, en om de samenleving door middel van nieuwe wetgeving te veranderen. Dit verklaart waarom ze revolutionair zijn in woorden en vaak ook in intenties, maar ze aarzelen om een revolutie te maken wanneer de kansen zich voordoen; ze zijn niet zeker van de berusting, zelfs passieve, van de meerderheid, ze hebben niet voldoende militaire kracht om hun orders over het hele grondgebied te laten uitvoeren, ze hebben geen toegewijde mensen met vaardigheden in alle ontelbare takken van sociale activiteit…. daarom zijn ze altijd gedwongen om hun acties uit te stellen, totdat ze bijna met tegenzin naar de regering worden geduwd door de volksopstand. Maar als ze eenmaal aan de macht zijn, willen ze daar voor onbepaalde tijd blijven en daarom proberen ze de revolutie die hen heeft opgewekt, te vertragen, af te leiden en te stoppen.

Wij hebben, integendeel, een ideaal waar we voor strijden en dat we graag gerealiseerd zouden zien, maar we geloven niet dat een ideaal van vrijheid, rechtvaardigheid en liefde kan worden gerealiseerd door het geweld van de overheid. We willen niet aan de macht komen en we willen ook niet dat iemand anders dat doet. Als we niet kunnen voorkomen dat regeringen niet kunnen bestaan en gevestigd worden, vanwege ons gebrek aan kracht, dan streven we ernaar en zullen we dat altijd blijven doen die regeringen zo zwak mogelijk te houden of te maken. Daarom zijn we altijd bereid om actie te ondernemen als het gaat om het omverwerpen of verzwakken van een regering, zonder ons te veel zorgen te maken (ik zeg ‘te veel’, niet ‘helemaal geen’) over wat er daarna zal gebeuren.

Voor ons is geweld alleen maar nuttig en kan het alleen maar nuttig zijn bij het terugdringen van geweld. Wanneer het daarentegen wordt gebruikt om positieve doelen te bereiken, mislukt het volledig of het slaagt in de vestiging van de overheersing en de uitbuiting door degenen die boven de anderen zijn gesteld. De vestiging en de progressieve verbetering van een maatschappij van vrije mensen kan alleen het resultaat zijn van een vrije evolutie; onze taak als anarchisten is juist om de vrijheid van de evolutie te verdedigen en veilig te stellen.

Onze missie

Hier is onze missie: het afbreken van of bijdragen aan de afbraak van welke politieke macht dan ook, met alle repressieve krachten die haar steunen; het voorkomen van of proberen te voorkomen dat er nieuwe regeringen en nieuwe repressieve krachten ontstaan; in ieder geval, het afzien van het ooit erkennen van welke regering dan ook, het altijd bestrijden van die regering, het opeisen en eisen, zo mogelijk met geweld, van het recht om zich te organiseren en te leven zoals wij dat willen en het uitproberen van de vormen van de samenleving die ons het beste lijken, zolang ze de gelijke vrijheid van de anderen niet schaden, natuurlijk.

In de gegeven maatschappelijke situatie gaat het om strijd tegen de door de regering opgelegde uitbuiting die de kapitalistische uitbuiting mogelijk maakt. Zodra we de massa’s hebben aangemoedigd en geholpen om de bestaande rijkdom en in het bijzonder de productiemiddelen in beslag te nemen en zodra de situatie is bereikt dat niemand met geweld zijn wensen aan anderen kan opleggen, noch het product van zijn werk van wie dan ook kan afnemen, kunnen we alleen nog maar door middel van propaganda en door middel van het goede voorbeeld handelen.

De instellingen en het machtsapparaat van bestaande maatschappelijke organisaties vernietigen? Ja, zeker, als het gaat om repressieve instellingen. Maar die zijn echter in verhouding een klein deel van het complex van het sociale leven. De politie, het leger, de gevangenissen en de rechterlijke macht zijn krachtige instellingen van het kwaad. Ze hebben een parasitaire functie. Andere instellingen en organisaties slagen erin om de mensheid een leven te garanderen, in goede of slechte tijden, en deze instellingen kunnen niet op nuttige wijze worden vernietigd zonder ze te vervangen door iets beters.

De uitwisseling van grondstoffen en goederen, de distributie van levensmiddelen, de spoorwegen, de postdiensten en alle openbare diensten die door de staat of door particuliere bedrijven worden beheerd, zijn georganiseerd om monopolistische en kapitalistische belangen te dienen, maar ze dienen ook de werkelijke behoeften van de bevolking. We kunnen ze niet verstoren (en in ieder geval zouden de mensen dat niet in hun eigen belang toestaan) zonder ze beter te reorganiseren. En dit kan niet in één dag worden bereikt; noch hebben we, zoals de zaken er nu voorstaan, de nodige capaciteiten om dit te doen. We zijn dan ook blij als anderen ondertussen handelen, zelfs met andere criteria dan de onze.

Het sociale leven staat niet toe dat er onderbrekingen zijn en de mensen willen leven op de dag van de revolutie, ’s morgens en altijd.

Wee ons en de toekomst van onze ideeën als we de verantwoordelijkheid zouden nemen voor een zinloze vernietiging die de continuïteit van het leven in gevaar brengt!

Errico Malatesta (in: Umanità Nova, no 191, 7 oktober 1922)

[Voor de Engelstalige integrale versie van Malatesta’s artikel op de site van Robert Graham, klik HIER.]