Als Het Volk De Macht Laat Beven. Opstand Of Revolutie…
De opstand zal nooit reageren op de orders van een verlichte regisseur, een even verlichte avant-garde of een handleiding als De revolutie voor dummy’s. Spontaan zal die zijn, de opstand, Kameraad!’. Aldus opent het redactioneel van het Franse anarchistische maandblad Le Monde libertaire(nr. 1808, juli-augustus 2019). Het speelt in op het dossier ‘Strijdtonelen van volksklassen’.
(Door Thom Holterman, oorspronkelijk verschenen op Libertaire Orde)
Het redactioneel legt het uit (en ik vertaal):
‘Spontaan, de opstand verschijnt zoals bloemen die in de woestijn uitkomen bij de eerste regen. Ze waren er, wachtend op de druppel water die…. Je kent het einde van de uitdrukking. We zullen de rol van deze laatste druppel water verwaarlozen die…. Omdat de opstand alle noodzakelijke druppels zal hebben opgeslagen. Welke? Geen catalogus. Omwenteling of revolutie? Opstand in het vizier van een situatie die ondraaglijk is of wordt. De mens heeft altijd laten zien dat hij in staat is om collectief, maar ook individueel te strijden tegen onrechtvaardigheid. Aan het begin van de 21e eeuw zijn er vele redenen voor te geven. Ze op te sommen is zinloos.’
‘Zich vergenoegen met gewoon nee zeggen? Zeker niet. Maar in opstand komen zonder dat er eisen worden gesteld om definitief een einde te maken aan wat wij onrechtvaardig vinden, veroordeelt ons tot de snelle terugkeer van de onrechtvaardigheid. Onder dit besef kan de opstand veranderen in een revolutie. Echter de revolutionairen zullen proberen een oud onderdrukkend en onrechtvaardig systeem te vervangen door een nieuw. Pas dus op voor de verlichte avant-gardes, want ze zullen zeker het voortouw willen nemen in het nieuwe systeem. Vergeet niet dat een revolutie de baan van een ster is voordat hij terugkeert naar zijn beginpunt, of bijna…’
‘Bedenk: 1789 bereidde het bed van Napoleon voor, de Russische Revolutie gaf geboorte aan Stalin. Moeten we dan afzien van de revolutie? Zeker niet, maar om onvermoeibaar de weg te bereiden, moet deze verdomde ervaring worden verspreid om te kunnen geloven dat een sociale en libertaire revolutie levensvatbaar is.’ Het is aan de lezer om zich met behulp van de gepresenteerde artikelen zijn of haar gedachten op te maken – voordat het te laat is.
Strijdtonelen
In dit nummer van Le Monde libertaire vindt men onder de paragraaftitel ‘Terreinen voor strijd’ ruim tien maatschappelijke plekken die nopen tot optreden. De maatschappelijke werkelijkheid bepaalt aldus een deel van de inhoud van het anarchisme. Die inhoud heeft een zeer omvangrijke bandbreedte: van strijd tegen antisemitisme, tegen de mogelijke instelling van sociaal disciplinerende dienstplicht voor iedere adolescent (m/v), voor een behoorlijke sociale, ziekte- en ouderdomszorg, voor het opheffen van de onmenselijke problemen bij de spoedeisende hulp in de (publieke) ziekenhuizen tot het ideologisch bespreken van anarchisme en de ermee samenhangende prakrijken.
In de paragraaf ‘Geschiedenis’ worden enkele oude strijdtonelen beschreven (stalinistische contrarevolutie in Barcelona, mei 1937; een vergeten opstand in Berlijn 1953; de dood van Franco tot het actuele moment). Naast een aantal artikelen die tot nadenken moeten bewegen, volgt dan het dossier ‘Strijdtonelen van volksklassen’, met aandacht voor onder meer: de Franse beweging van de Gele Hesjes (die in deze maand de strijd hervatten), de zapatisten in Mexico en de ‘linkse’ regering, de keuzen van sommige Palestijnen voor non-violence. Een gebundeld optreden verlangt het verzet tegen de kapitalistische planetaire barbarij. En nog heb ik niet alles opgesomd dat in dit nummer van Le Monde libertaire te lezen is.
Op het culturele vlak, met boekbesprekingen, muziek, theater en exposities is in dit zomernummer evenmin zuinig omgesprongen. Le Monde libertaireis te volgen op Facebook.
Thom Holterman
Le Monde libertaire, nr. 1808, juli-augustus 2019, 104 blz., prijs 4 euro.