Ga naar de inhoud

Rubber kogels en etnisch profileren

Controle Alt Delete (CAD) is een organisatie die is opgericht om verkeerd politie-optreden aan te kaarten. Met name racisme en etnisch profileren, wat een dure term is voor het structureel eruit pikken van mensen uit etnische minderheden. Eens per jaar beleggen ze samen met Amnesty International een debatavond in de Melkweg. De zesde is net achter de rug, en was enerverend en informatief.

7 min leestijd

(Door Kees/globalinfo.nl wordt u donateur van globalinfo? foto: Cavin cc/flickr: het arsenaal in Canada)

CAD heeft onder andere gewerkt aan de onthutsende documentaire ‘#Verdacht’, die in december prime time op tv te zien was en online al een half miljoen keer is bekeken en tot kamervragen leidde. De film, en de kwestie, stond centraal in het programma. Eerst doordat er over gepraat werd met onder andere DENK-kamerlid Farid Azarkan, die het debat over de kwestie in de kamer aanvoerde. Daarna door vier lokale gemeenteraadsleden op te voeren die de kwestie met wisselend succes in hun gemeente hadden aangekaart. Voor een discussie over de problematiek in bredere zin, namelijk de praktijk van de Nederlandse politie waar het gaat om omgang met minderheden en beschuldiging van racisme, was ook een poging gedaan om een officiële vertegenwoordiger namens de Nederlandse politie uit te nodigen. Maar dat had niets opgeleverd, niemand wilde. Daarom had de organisatie van de avond een kruk met een politiepet in het panel gezet, die daar de hele avond bleef staan.

Wel zaten er allerlei politie-agenten in het publiek, grotendeels in uniform en waren er voorlichters van de politie in het publiek gaan zitten die tijdens het debat ook steeds het woord vroegen. Bij de ingang moesten we zelfs door een haag aan politiemensen lopen, wat een merkwaardig en voor sommigen misschien zelfs intimiderend effect had. Dat was natuurlijk een tamelijk potsierlijk gebeuren, waar ook meerdere keren op gewezen werd, onder andere door de geweldige gespreksleidster van de avond Dionne Abdoelhafiezkhan, die de zaal vertelde dat de woordvoerders blij mochten zijn dat ze überhaupt aan het woord kwamen. Omdat er ook aardig wat slachtoffers van politieoptreden in de zaal zaten, en overtuigde antiracisten, liepen de emoties af en toe aardig op.

Verdacht veel politie

Het was duidelijk tactiek van de politie om niet officieel aan het debat deel te nemen, maar wel massaal aanwezig te zijn om te kunnen ingrijpen in het debat en de beeldvorming. CAD heeft ook altijd samengewerkt met de politie, in een poging zo meer effect te kunnen behalen bij die instelling en Abdoelhafiezkhan maakte ook duidelijk dat de politie welkom was en liet het publiek zelfs voor hen applaudisseren. Door de samenwerking waren er bijvoorbeeld ook kritische politie-agenten in de documentaire terecht gekomen, waaronder de man die in de uitzending vertelde hoe hij zelf bejegend was toen hij aangehouden werd met zijn kinderen in een auto waarvan de politie meende dat die niet van hem was… Ook andere aanwezige politie-agenten zelf verklaarden dat ze eigenlijk deel uitmaakten van de wat progressievere sector agenten, die erkenden dat er een probleem met racisme was en dat een groot deel van de politie-agenten die dat niet vonden (of het geen probleem vonden!) niet bereikt werd.

Een mooi voorbeeld van het ontwijkgedrag van de politieleiding werd ook behandeld: na het verschijnen van de documentaire had een hoge politie-agent (Max Daniels, Hoofd Operaties Noord Nederland) een defensieve reactie geschreven in NRC waarin de voorvallen als incidenten werden afgedaan en gesteld wordt dat de politie per definitie niet racistisch is. Punt. Commotie in de zaal, en desgevraagd vonden sommige agenten de reactie ook niet goed. De woordvoerders in de zaal grepen nu ook in en wilden vastnagelen dat het stuk ‘op persoonlijke titel’ geschreven was en dus niet ‘DE mening van DE politie’ vertegenwoordigde. Waarop de presentatrice ze fijntjes onder de neus wreef dat zo’n stuk echt wel eerst langs de afdeling voorlichting was gegaan, voordat die in de krant kwam, wat de dame van voorlichting weer ontkende. Maar wat nu wel een officiële reactie van de politie is, blijft dus een raadsel omdat ze die niet wilden geven… Overigens blijkt ook in het Amsterdamse coalitie-akkoord te staan – zo werd op groot scherm vertoond – dat de Amsterdamse politie niet aan etnisch profileren zou doen. Dit werd vanuit de zaal hevig bekritiseerd. Als etnisch profileren een nationale sport was, zou Amsterdam eindelijk landskampioen worden, was een commentaar.

Zie hier #verdacht online

Controle Alt Delete heeft vanaf het begin de aanpak gehad om te proberen de politiepraktijk te hervormen door met die politie en andere overheidsinstellingen in zee te gaan. Een typische polderbenadering, zou je kunnen zeggen, waar kritiek op mogelijk is. Maar op de avond wordt voortdurend duidelijk gemaakt dat dat niet wil zeggen dat ze het recht inleveren om felle en aanhoudende kritiek op diezelfde politie te hebben. Ook de spreekster van mede-organisator Amnesty International, Gerbrig Klos, was daarin duidelijk: als er dan besloten is dat de politie in deze samenleving het monopolie op gebruik van geweld heeft, dan is het onze plicht om te controleren hoe ze daar mee om gaan en moeten ze niet zeuren als dat gebeurt. Ook de pogingen om kritiek op politie-optreden te framen als ‘polarisering’ wordt door veel aanwezigen (en zelfs sommige politie-agenten) afgedaan als belachelijk.

Tasers en andere martelwerktuigen

Er waren intermezzi met muziek en dichters/rappers en verschillende publieksinterviews over andere onderwerpen. Zo gaf de politie-onderzoeker Jaap Timmer informatie over de waarde van statistisch en ander onderzoek naar politie-optreden. Een begeleidend filmpje waarin een agent in Den Haag een arrestant mishandelt, zorgt voor een nieuwe golf commotie in de zaal. We krijgen het filmpje zelfs twee keer te zien en een agent in de zaal probeert nog in te brengen dat we niet mogen oordelen omdat we de context niet zouden kennen… Er volgt discussie of de man ook anders had moeten handelen. Ook worden de schrijver en de toneelspelers geïnterviewd die een toneelstuk hebben gemaakt over Rishi Chandrikasing, de jongen die in 2012 op station Holland Spoor in den haag door de politie werd doodgeschoten. (het toneelstuk speelt nog, gaat dat zien)

Dan gaat Amnesty-medewerker Gerbrig Klos (ze is specialist Mensenrechten en Politie bij Amnesty Nederland). uitgebreider in op de dreigende aanpassing van de ambtsinstructie voor de politie. Dat klinkt als een saaie bureaucratische aangelegenheid, maar kan vergaande gevolgen hebben voor onze rechten als burgers (en trouwens ook voor de rechtspositie van de politie-agenten, zo blijkt). Een van de zaken die ergens in de kleine lettertjes verborgen zit, is de mogelijke toestemming voor politie om in Nederland rubber kogels te gaan gebruiken! Overigens wordt ook geprobeerd om de taser, of zoals die mooi heet het stroomstootwapen, dat nu op proef in gebruik is bij bepaalde eenheden, tot standaarduitrusting van de politie te maken. Amnesty is daar verontwaardigd over.

Maar nu is kennelijk ook bedacht dat het leuk zou zijn om op burgers te gaan schieten met “niet-penetrerende munitie”. Dat is jargon voor rubber kogels. Waarom de politie dergelijke uitbreiding nodig zou hebben is onduidelijk, aangezien ze minder dan ooit te maken hebben met geweld tegen hen. Kennelijk hebben arrestatieteams ze al in het arsenaal. Een agent in het publiek probeerde nog – maar dan over tasers – de drogreden te opperen dat daardoor minder met echte kogels geschoten zou worden, maar dat ontkrachtte de amnesty-vertegenwoordiger vakkundig met de feiten. Er worden in de pilot-fase massaal tasers gebruikt door politiediensten die nog nooit met scherp op burgers geschoten hebben.

Rubber kogels zijn er in allerlei soorten en maten, maar ze hebben gemeenschappelijk dat er demonstranten en andere burgers gruwelijk door verwond kunnen worden. Dit is nu wekelijks te zien in de gelederen van de gele Hesjes in Frankrijk, maar ook in andere landen waar ze gebruikt worden (Spanje, Zwitserland…). Het is nu nog geen gelopen race. CAD blogt er het volgende over.

Het is nu volgens Gerbrig Klos onder ander aan de Tweede Kamer om te besluiten wat er gerealiseerd wordt van de gewenste aanpassing van de ambtsinstructie. Burgers wordt gemaand om daar goed op te letten.

—————–

Je kunt contant opnemen met Controle Alt Delete door een mail te sturen naar info-apestaartje-controlealtdelete.nl of te bellen naar: 085-4898985 (maandag t/m vrijdag tussen 10.00 – 18.00)