Ga naar de inhoud

Zelfrijdende Auto. Een Volgend Kanker Plan

In het kader van de bestrijding van de klimaatcrisis wordt het gebruik van fossiele brandstof in de ban gedaan. Op zich een goede zaak. Het raakt ook voertuigen met een benzine- of dieselmotor. Dus werpt het groene kapitalisme zich op een zogenaamd duurzaamheidselement wat het autorijden aangaat, zoals de zelfrijdende auto. Dat kan een elektrische gedreven voertuig zijn of een dat op ‘biobrandstof’ rijdt. Het cynisme is wat het laatste aangaat Tota(a)l.

6 min leestijd

(Door Fabrice Nicolino, en anderen, vertaling Thom Holterman/Libertaire Orde) illustratie Landrover Mena cc/flickr)

De Franse oliemaatschappij Total gaat voor ‘bio’. De biobrandstof wordt uit palmolie gewonnen. Honderdduizenden hectaren tropisch woud zijn daarvoor vernietigd om plaats te maken voor palmplantages. Wat er inmiddels aan bijzondere vegetatie en dieren verdwenen is en nog te verdwijnen staat, is gigantisch. Jammer voor de orang-oetans op Borneo en de biodiversiteit voor Indonesië en Maleisië. Dat is groen kapitalisme en het wordt bedekt met een bordje dat de gebruiker van een autobus kan lezen: ‘Dit voertuig rijdt op biobrandstof’. ‘Total cynisme’ noemt Guy Konopnicki het in een artikel (in: Marianne, 15-21 juni 2018).

Iedereen die een beetje nadenkt, weet inmiddels: we worden bedonderd waar we bij zitten! Want kapitalisme is kapitalisme, ook al noem je het groen en beweegt het zich in de duurzaamheidssector. Alles wat met ‘auto’ van doen heeft, werpt zich dan ook op het onderwerp zelfrijdende auto: Tesla, Volvo, Google, ANWB… Ieder van hen ruikt het grote geld. Daarop zal niet gewezen worden, wel dat het plan van de zelfrijdende auto ons en de wereld gaat redden. De Franse journalist die zich vooral met ecologie bezighoudt, Fabrice Nicolino, schreef erover in Charlie Hebdo (nr. 1350, 6 juni 2018). Ik vertaalde en bewerkte zijn bijdrage. Hij beschrijft de Franse situatie. Maar als het om geld gaat, zit het duo Rutte-Dijkhoff op de eerste rij en Wiebes rekent mee. Ik ben er vervolgens zeker van dat een Nederlandse regering in welke politieke samenstelling ook, hetzelfde type opties zal ambiëren dus is het goed te kijken naar wat ons nog te wachten staat als we geen kans zien die ‘schurken zonder grenzen’ te stoppen.

‘Zonder handen, hè!’   ‘Kijk uit, het begint met auto’s zonder chauffeur en het eindigt met een regering zonder Eerste minister!…’

Inleiding

De oud-directrice van onder meer de Franse spoorwegen en oud-staatssecretaris van rechtse regeringen, mevrouw Anne-Marie Idrac, werd in oktober 2017 door de Franse regering benoemd tot ‘Hoogste verantwoordelijke voor de nationale strategie van de ontwikkeling van autonome voertuigen’. De Franse Eerste minister Édouard Philippe [Rutte’s Franse evenknie] scherpte in november 2017 haar verantwoordelijk aan. In zijn artikel verwijst Fabrice Nicolino naar het feit dat mevrouw Idrac onlangs met een rapport is uitgekomen, getiteld ‘Ontwikkeling van autonome voertuigen. Strategische beleidslijnen voor een publieke actie’. U ziet, het gaat om zaken zoals dat beleidstechnisch ook in Nederland gaat.

Fabrice Nicolino: ‘Waarde onnozelen, het rapport is een monument. Ja, van dwaasheid, van arrogantie, van onkunde. Van het voorwoord af jagen er rillingen door je lijf als voortekenen van slechte tijden. Het gaat dan alleen nog maar om de aankondiging van een kolossale financiële mobilisatie – berustend op een omvangrijk investeringsplan van 57 miljard euro en een investeringsprogramma voor de toekomst van 47 miljard euro. Hier geen woord over de klimaatcrisis. Bij die lui bestaat die nogal wiedes niet.

De regering verwacht het autonome voertuig te maken tot de kern van de industriële opleving. In november 2017 sprak de Eerste minister Édouard Philippe voor de ‘Nationale raad van de industrie’ al over ‘de uitdagingen voor de automobielindustrie’. Hij noemde het de belangrijkste economische motor van Frankrijk. In het uitgekomen rapport heet het dan ook ‘de auto van morgen zal tegelijk zijn een multimedia centrum, een vermogen van opslag van energie en een voorwerp van kunstmatige intelligentie’.

Herkennen we deze vorm van extase niet over wat voor mooie toekomst bij de introductie van een alles belovende techniek ons te wachten staat? Neem bijvoorbeeld het jaar 1980 toen aangekondigd werd dat de ‘Superfenix’ weldra net zoveel energie zou gaan leveren als Saoedi-Arabië. [Nicolino verwijst hier naar de experimentele Franse kerncentrale ‘Superphénix (SPX), een voorspelde geweldenaar wat energieopwekking betreft, waarvan de bouw in 1974 begon en die in de jaren 1980, toen hij klaar was, nog geen 7% stroom leverde van wat beloofd was. De centrale kampte met storingen; is een paar keer stilgelegd en dito keren opgestart. In het beste jaar leverde hij 31% stroom van zijn beloofde capaciteit. In 1997 werd het besluit genomen het project op te heffen. In 2010 zijn de totale berekeningen van de kosten geactiveerd: 12 miljard euro. Gegevens ontleend aan Wikipedia: Superphénix; thh.]

        Autonomous cars on a road with visible connection

Goed, laten we terugkeren naar het rapport van mevrouw Idrac. Wat kondigt zij aan? Een nieuwe revolutie voor het Franse landschap. Reeds in 2020 zullen er de eerste auto’s zonder chauffeur rijden. Dit zal een toenemende vernietiging van de voorraad oude auto’s betekenen en de verschijning van een nieuwe vloot auto’s. Stelt u zich eens voor wat deze constructie van miljoenen nieuwe voertuigen aan verdere ontregeling van het reeds bestaande ontregelde klimaat meebrengt. Mevrouw Idrac, die goed geformatteerd is, spreekt slechts over Europees concurrentievermogen en samenwerking, werkgelegenheid, infrastructuur. Het is duidelijk, de sociale relatie bekend onder de naam kapitalisme kan slechts overleven op voorwaarde dat er voortdurend nieuwe markten worden gecreëerd. Vergeet dus niet dat het autonome voertuig juist op het moment verschijnt waar de markt van de individuele auto verzadigd is, historisch verzadigd. [..]

Eén detail slechts dat met de kern van het probleem van doen heeft, wil ik onder de aandacht brengen. De buitenlucht wordt door de Wereld Gezondheidsraad sinds 2013 als kankerverwekkend beschouwd. Een groot aandeel ervan wordt veroorzaakt door fijnstof. Dat zet zich vast in de blaasvormige cellen van onze longen. En wel, laten we eens denken aan het slijtsel van de wegen, de banden, de remmen. Dat zal net zo worden geproduceerd door de autonome voertuigen als door de hedendaagse soort auto’s. Dat slijtsel maakt 41 % uit van het fijnstof van het wegverkeer. Dit betekent dat het rapport Idrac, dat meer en meer mensen de weg opjaagt, ons vooral een nieuw kankerplan voor iedereen voorlegt. Nog bedankt mevrouw’.

Fabrice Nicolino

[‘Retour gagnant des crétins de la bagnole’, in: Charlie Hebdo nr. 1350, 6 juni 2018; vertaald en bewerkt Thom Holterman.]