Ga naar de inhoud

De miljardairs en hun keuze van een president

UBS, de gigantische Zwitserse private bank, houdt al tien jaar lang bij welke nieuwkomers de klasse van miljardairs vervoegen. De laatste jaarlijkse UBS-telling van ’s werelds nieuwe miljardairs, die afgelopen november werd gepubliceerd, kondigde een stukje geschiedenis aan.

6 min leestijd

Voor de allereerste keer, merkte de bank op, worden er nu meer mensen miljardair via een erfenis dan door hun eigen “ondernemerschap”.

Deze onthulling trok niet veel publieke aandacht. Maar je kunt er zeker van zijn dat het veel miljardairs is opgevallen. De legitimiteit van het vermogen van miljardairs is altijd gebaseerd geweest op de ondernemersmythe waar onze superrijken zich bij elke gelegenheid op beroepen. Onze genialiteit, zo luidt die mythe, heeft ons onze miljarden opgeleverd. Hoe durft een regering ook maar iets te doen om een significant deel van onze “zelfverworven” rijkdom te belasten!

Overlopers

In de VS heeft de regering Biden het aangedurfd, met name door een “miljardairsbelasting” voor te stellen: een heffing waarbij de bezitters van een vermogen van meer dan 100 miljoen dollar jaarlijks belasting zouden moeten betalen op de groei van de waarde van hun financiële activa, het fundament van de rijkdom van miljardairs.

Voor de miljardair en durfkapitalist -ooit een Democraat- Marc Andreessen vormt het belastingvoorstel van Biden “de laatste druppel”. Andreessen heeft zich sindsdien aangesloten bij het pro-Trump-kamp.

Maar het is meer dan alleen belastingen die high tech- en andere miljardairs aantrekt tot Trump. De high tech-gerelateerde fortuinen in de VS “groeiden tot hun gigantische proporties in een opmerkelijk permissieve politieke omgeving”, merkt John Naughton op, een vermogensanalist aan de Open Universiteit van het Verenigd Koninkrijk. Maar activistische toezichthouders in de Biden-regering, zoals Lina Kahn van de ‘Federal Trade Commission’, zijn de blanco cheques die Big Tech met zoveel plezier heeft geïnd, de laatste tijd beginnen schrappen.

Deze nieuwe federale weigering onder de Biden-regering om automatisch te doen wat Big Tech wil, heeft miljardairs die ooit tevreden waren met het besteden van relatief weinig aandacht aan politiek, een nieuwe drive gegeven. Elon Musk is het symbool geworden van deze nieuwe energie – en is er ook het meest bij gebaat. Trump heeft al beloofd om Musk aan het hoofd te stellen van een nieuwe “overheidsefficiëntiecommissie”, die hij van plan is op te richten van zodra hij opnieuw in het Witte Huis is geïnstalleerd .

Die positie zou Musk gemakkelijk de nodige invloed geven om federale onderzoeken die nu reeds vanuit verschillende overheidsagentschappen tegen zijn operaties lopen, van tafel te vegen – gaande van onderzoeken van de ‘National Highway Traffic Safety Administration‘ tot de ‘Securities and Exchange Commission‘.

Gulle steun

Hoeveel geld sluizen de high tech-aanjagers van Donald Trump precies door naar zijn electorale campagne? We zullen het waarschijnlijk nooit zeker weten, gezien het hedendaags netwerk van ‘duistere financiering‘. Maar we kennen wel een aantal cijfers in het bredere veld die ons de algemene politieke impact kunnen helpen begrijpen van fortuinen die gebouwd zijn op van alles en nog wat, van computerchips tot pokerchips.

Zo weten we bijvoorbeeld dat miljardairserfgename, Miriam Adelman, de weduwe van casinomagnaat Sheldon Adelson, 100 miljoen dollar heeft gestoken in haar ‘Preserve America’ super-PAC. En Timothy Mellon, erfgenaam van de spoorwegindustrie, heeft zelfs meer dan 150 miljoen dollar gestort in zijn ‘Make America Great Again’ PAC. (Een ‘political action committee’ of PAC is een van belasting vrijgestelde organisatie die campagnebijdragen van leden bundelt en de verzamelde fondsen doneert aan campagnes voor of tegen kandidaten, steminitiatieven of wetgeving.)

Nog voor oktober stak Elon Musk al zo’n 75 miljoen dollar in zijn ‘America’ PAC. Pas vrijgegeven documenten tonen dat Musk tijdens de eerste helft van oktober een bijkomende 44 miljoen dollar in dat PAC pompte en nog eens 2,3 miljoen in het pro-Trump Sentinel Action Fund. (Het Sentinel Action Fund of SAF is een super-PAC dat zich inzet voor de verkiezing van conservatieve kandidaten in het hele land.)

Wat kopen al die miljoenen nu? Heel wat reclamezendtijd op TV en computerschermen natuurlijk. Maar miljardairs als Musk kopen niet alleen visuele blootstelling. Ze doen ook hard hun best om de Verenigde Staten terug te brengen naar de goede oude tijden van de ‘Gilded Age’ (in de tweede helft van de 19de eeuw), waarin de superrijken simpelweg alle stemmen konden kopen die ze nodig hadden. Elon Musk heeft het voortouw genomen in dit brutale nieuwe tijdperk van stemmen kopen.

Iets meer dan twee weken voor de Verkiezingsdag (5 november), is Musk – “de roofridder bij uitstek van Amerika’s tweede Gilded Age– begonnen met het organiseren van dagelijkse loterijen die alleen toegankelijk zijn voor geregistreerde kiezers uit de swing-states (staten waar de uitslag van de verkiezingen nog geen uitgemaakte zaak is), en die een petitie hadden ondertekend ter ondersteuning van de vrijheid van meningsuiting en het recht om wapens te dragen. De dagelijks te winnen prijs: 1 miljoen dollar.

‘USA Today’ wijst erop dat mensen betalen om hen aan te zetten om te stemmen of om zich te laten registreren om te stemmen toevallig “een overtreding is waarop een gevangenisstraf staat”. Volgens een handleiding over verkiezingsmisdaden van het VS-ministerie van Justitie geldt dit wettelijk verbod “voor alles met een geldelijke waarde, zoals drank of loterij-kansen”. Na vier dagelijkse winnaars -en een waarschuwing van het ministerie van Justitie- heeft Musk zijn dagelijkse loterijprijs in de wacht gezet. Maar mocht hij zijn loterij hervatten, dan zullen de dagelijkse prijzen zeker geen deuk maken in zijn persoonlijk fortuin, want dat stond op 23 oktober op een waarde van 237 miljard dollar.

Chaos scheppen

Andere pro-Trump miljardairs besteden ondertussen ook miljoenen dollars aan de dagen na 5 november in geval het verkiezingsresultaat zou tegenvallen. ‘The Wall Street Journal’ onthulde eerder deze week dat een geheim netwerk van donateurs van de Republikeinse partij en conservatieve miljardairs zich in de jaren sinds de presidentsverkiezingen van 2020 heeft beziggehouden met “het leggen van de basis voor een meer georganiseerde, beter gefinancierde en veel bredere inspanning om de uitkomst aan te vechten”.

Groepen die banden hebben met miljardairs, zoals de scheepsmagnaten Richard en Elizabeth Uihlein uit Wisconsin en Hobby Lobby-oprichter David Green, zo meldt The Wall Street Journal, “hebben op industriële schaal kiezersregistraties onder de loep genomen, proberen om het tellen van de stemmen te vertragen” en “overstelpen lokale verkiezingsfunctionarissen in papierwerk en rechtszaken”. Om de chaos na de verkiezingen nog groter te maken, voegt de VS-krant eraan toe, biedt een van deze door miljardairs gesteunde groepen zelfs geldelijke beloningen “aan iedereen die verkiezingsfraude of misbruik meldt”.

Een andere groep die Trump steunt, het ‘EagleAI Network’, bestookt verkiezingsfunctionarissen met lange lijsten van geregistreerde kiezers die volgens hen onderzocht moeten worden. Volgens Ben Hovland, de voorzitter van de ‘US Election Assistance Commission’, komen deze lijsten neer op een “bewapening” van publieke wetten, slorpen ze veel middelen op en hebben ze “echte gevolgen” voor het werk van lokale verkiezingsbureaus die de verkiezingen in de VS in goede banen moeten leiden.

We zouden dit verkiezingsjaar wel eens kunnen eindigen met een gebroken verkiezingssysteem. Wie heeft daar de schuld aan? Dat zullen uiteindelijk de miljardairs zijn die ons bij elke gelegenheid verzekeren dat ze niets liever willen dan Amerika weer groot te maken.

Dit vertaalde artikel verscheen eerder op Counterpunch. Met dank aan Vrede.