G8: Hoe zo’n beetje alles te blokkeren
De
komende acties tegen de G8-top bij Heiligendamm, zullen een flinke uitdaging
vormen voor de inventiviteit en het doorzettingsvermogen van activisten. Het
idee is immers om alle toegangswegen effectief te blokkeren. Het probleem is
dat er een enorm leger aan ordediensten op pad zal zijn om dat juist te
voorkomen. Maar het verleden heeft uitgewezen dat alles te blokkeren valt.
Hieronder wat verhalen over de praktijk van het blokkeren. Deze tekst zal de komende tijd regelmatig aangevuld worden
In een
eerder stuk schreef de Basisgroep Wilnis over 8 Goede Redenen om de G8-top te
Blokkeren
De
wegen naar Heiligendamm zijn van allerlei soorten en grootte. Echte snelwegen
lopen er niet heen, wel bij het vliegveld, en die vergen aparte techniek om
vakkundig te blokkeren. De meeste wegen die voor de G8-top benut zullen worden,
zijn van het type tweebaans-b weg, in sommige gevallen met vangrails ertussen,
vaak met vangrails (en fietspad) ernaast.
Een
effectieve blokkade beginnen is nog wel te doen, maar de kunst is om die lang
vol te houden. Een goede voorbereiding is het halve werk. Je kunt dat in de
dagen voorafgaande in de actiekampen doen, maar het gaat nog veel beter als je
van te voren plannen hebt gemaakt en je in een groepje hebt georganiseerd (zgn.
affinity-group of basisgroep). Dan kun je van tevoren bedenken hoe je wilt
actievoeren, wat daar voor nodig is, eventueel al oefenen etc. Ook kun je in de
voorbereiding advies vragen aan anderen, bepaalde technieken aanleren,
etcetera. Het is belangrijk om groepjes te vormen van mensen die min of meer
overeenstemmen in de manier waarop ze willen actievoeren, zodat je niet teveel
vertraging oploopt door discussies of onenigheid. Als je nog niet in een groepje georganiseerd bent, of bepaalde
vragen hebt, kun je altijd proberen binnen de actiestructuren aansluiting te
vinden. Zo zijn er convergence-centres gepland in Berlijn, Hamburg en Rostock,
onder andere met dat doel. In Nederland kun je bij de dissent-bijeenkomsten en
-vergaderingen terecht.
Ga (bij
de voorbereiding en de uitvoering) er trouwens van uit dat de blokkade gaat
lukken en lang stand zal houden. De G8-top staat gepland voor 3 dagen, en zo
lang zullen de blokkades ook stand houden. Zorg dus dat er in ieder geval voor
de beginperiode ook te eten, drinken en eventueel vermaak is. Verveling is vaak
een van de grootste problemen bij geslaagde blokkades en bezettingen. Je kunt
tussen de barricades sportwedstrijden houden, lezingen, teach-inns etcetera. Of
samen bedenken welke nieuwe bestemming het hotel Kempinski zal gaan krijgen…
Zorg ook (in het geval met een grote groep zeker) voor begeleiding door ehba,
juridische hulp en activistische media. Zorg voor communicatie met andere
blokkades en actiekampen, zodat je weet wat daar gaande is. Als de blokkade
standhoudt kunnen later betere bevoorradings en communicatiestructuren
opgestart worden, en kan ook naar buiten gecommuniceerd worden dat de blokkade
staat en dat mensen die kunnen komen versterken.
Het kan
handig zijn om (op een zijweggetje verderop?) een of meer auto's of andere
voertuigen bij je te hebben zodat je mensen en spullen aan en af kunt voeren.
Zorg voor
goede versiering van de blokkade met spandoeken, vlaggen en bijvoorbeeld deze
dingen . Zodat duidelijk wordt waar het om gaat.
De
simpelste manier van blokkeren is door gewoon met wat mensen op straat te gaan
zitten. Dit houdt normaal autoverkeer al tegen, en als er veel verkeer is,
ontstaat er een file die voor nog meer oponthoud van de toevoer zorgt. Des te
meer mensen aan de blokkade deelnemen, des te moeilijker zal die te breken
zijn. Toch heeft de ervaring geleerd dat als de politie echt wil, zo'n
mensenblokkade makkelijk te verjagen is. Er zijn wel wat methodes om je
blokkade te versterken. Bijvoorbeeld door in te haken, of door van te voren te
oefenen in verzet tegen wegslepen. Daardoor zal de ontruiming vertraagd kunnen
worden. Bedenk dat de politie forse middelen in kan zetten: waterkanonnen,
traangas, paarden en zelfs honden. Bovendien oefenen ze vaak geweld uit bij het
weghalen van de mensen (omdraaien armen, vingers in de neus, stompen en porren
met wapenstok, etc.). Zorg dat er kamera's op het politie-optreden gericht
staan, dat houdt ze misschien een beetje koest.
Even
tussendoor (en hopelijk ten overvloede): voordat je op de weg gaat zitten, moet
het verkeer stil staan. Ook moet je ervoor zorgen dat 'nieuw' verkeer niet in
de blokkade kan rijden. Er zijn allerlei manieren om het verkeer eerst tot
stilstand te brengen, of je kunt overwegen om een plek te kiezen bij een
stoplicht. Zorg bijvoorbeeld voor een groep mensen op flinke afstand van de
plek van de blokkade, die het verkeer waarschuwt dat het stoppen moet. In de
nacht moet er goede verlichting bij zijn. Blokkeer nooit een weg die in gebruik
is als je niet zeker weet dat het verkeer gestopt is, en zeker niet vlak na een
bocht. Gooi in die situatie ook niet zomaar wat troep op de weg om vervolgens
verder te lopen, daar kunnen ongelukken van komen. Is de weg eenmaal door de
politie of de actievoerders buiten werking gesteld, dan kan dat natuurlijk wel.
Hoewel de praktijk leert dat een barricade die verdedigd wordt, vele malen
effectiever is dan alleen wat verlaten materiaal.
Een
extra versterking van de blokkade is het gebruik van lock-ons. Die zijn er in
vele soorten en maten. Meestal
zijn het metalen buizen waar je je arm in kunt steken en je zo aan elkaar kunt
linken. Je kunt met meerdere mensen cirkels vormen, en die weer in elkaar
linken. De buizen maken kost enige voorbereiding. Je kunt met cement/beton ook
kort van tevoren lock-boxes of -barrels maken, zodat er zware voorwerpen in de
lock-links verwerkt worden. Bedenk wel dat de politie vaak geen enkel probleem
heeft om ook hiertegen hard op te treden. Zorg dat je altijd los kunt komen, en
dat er 'vrije' mensen ter begeleiding zijn (die ook eten enzo kunnen aanbrengen).
Nog
steviger wordt de blokkade door deze te versterken met materiaal. Je kunt
daarvoor spullen gebruiken die in de buurt te vinden zijn (hout, stenen,
containers, etc.) of de blokkade speciaal daar plannen waar je weet dat
materiaal voorhanden is. Je kunt ook materiaal meebrengen.
Een
bekend voorbeeld is de tripod. Die is voor de politie moeilijk weg te
krijgen, naarmate die hoger is. Je kunt 'm maken van boomstammen, steigerpijpen
etc. Maar er gebeuren vaak ongelukken mee; weet wat je doet, oefen eerst en
vraag hulp van mensen die het eerder gedaan hebben. Bedenk ook dat de politie
soms bereid is mensen te laten verongelukken (bijvoorbeeld het incident tijdens
de G8-protesten bij Lausanne).
Versterken
met ander materiaal is simpeler. Zorg eerst dat de blokkade staat, en dan kun
je die versterken. Snelheid is essentieel, als de blokkade al goed versterkt is
tegen de tijd dat er politie aankomt, zal deze moeilijker kunnen ontruimen.
Organiseer groepen mensen om materiaal aan te slepen en zorg ervoor dat er
steeds genoeg mensen overblijven om de blokkade te vormen. Soms is het handig
van tevoren nagedacht te hebben over wat je nodig zult hebben om materiaal aan
te slepen: touwen als er materiaal opgetakeld moet worden, of zagen als je
stukken hout los wil kunnen maken. Ook kun je afhankelijk van de situatie
bijvoorbeeld kabels bevestigen tussen de vangrails of tussen bomen. Zorg dat
die goed aangeduid worden met doeken, en houdt er rekening mee dat ze kunnen
hinderen als je moet vluchten.
Probeer
omwonenden bij dit alles te vriend te houden. Gebruik niet hun tuinhekjes voor
je barricade, en leg uit waar het om gaat. Nodig ze uit om naar het aktiekamp
te komen. Houd er rekening mee dat ze niet allemaal even vriendelijk reageren.
Dat geldt ook voor de automobilisten. Het kan handig zijn om van tevoren af te
spreken wie het woord zal voeren (zeker naar pers). Het kan ook handig zijn om
een of meer mensen te hebben die met de politie spreken.
Het
antwoord dat de politie zal geven, hangt af van de omstandigheden en de tijd
die ze hebben. Als er overal blokkades zijn, zullen ze onmogelijk overal
tegelijk op kunnen treden. Toch moet je na enige tijd rekening houden met een
aanval. Ook kunnen ze met voertuigen aan komen zetten om barricades opzij te
schuiven (raumpanzer), om mensenmassa's aan te vallen (waterkanon) en
met groepen agentent met helmen, knuppels etc.
Het is
belangrijk van tevoren bedacht te hebben hoe je je blokkade wilt verdedigen. In
Seattle bleek dat een grote groep gedecideerde mensen veel belangrijker kan
zijn, dan op het oog stevig materiaal. Zorg daarom dat de sfeer goed blijft in
de blokkade. Voorkom dat mensen verrast worden doordat medeactivisten methodes
benutten waar ze niet achter staan. Maar voorkom ook dat de groep zich onnodig
laat intimideren en de blokkade verlaat zonder dat dat nodig was.. Vaak duurt
het uren voor de politie daadwerkelijk optreedt, en meestal kun je als je goed
op hun bewegingen let voorspellen wat ze gaan doen. Zo hoef je bijvoorbeeld pas
bang te zijn dat ze met traangas gaan schieten, als ze zelf gasmaskers
opzetten. Bedenk dat ondertussen die politie die jullie bezig houden, niet
ergens anders ingezet kan worden.
Een
manier om de ontruiming te vertragen is door te gaan zitten en in te haken.
Houdt daarbij wel rekening met gewelddadig optreden door de politie. Het feit
dat jij geen geweld gebruikt, is allerminst garantie dat zij dat niet zullen
doen (vaak lijkt het verband eerder omgekeerd). Natuurlijk zijn er ook andere, soms meer
offensieve manieren om de politie op een afstand te houden. Plotseling overvallen worden door een bende clowns kan ook erg ontregelend werken voor de plannen van de ordetroepen. Tegen raumpanzer is
moeilijk wat te doen (tenzij de barricade heel erg stevig is) maar ze hebben
bijvoorbeeld een hekel aan verf op de voorruit. Dat geldt overigens voor alle
politie-voertuigen. En zelfs raumpanzer en waterkanonnen kunnen in een greppel
vastraken, zoals al vaker bewezen is.
De
barricade in brand steken helpt ook goed tegen handmatige ontruiming. Als er
alleen politie is, zonder raumpanzer, dus. Bedenk wel dat na een tijdje de
barricade dan 'op' is. Zorg er ook voor dat het vuur niet kan overslaan naar
iets als bijvoorbeeld een nabijgelegen bos. Dit is wel het laatste wat je met
je 'protest' zou willen veroorzaken. In de bebouwde kom moet je in dat geval
opletten dat de barricade niet te dicht bij gebouwen ligt. Laat ook geen
flessen met brandstof onbeheerd rondslingeren, daar kunnen allerlei ongelukken
van komen.
Er zijn
ook middelen om de weg langduriger onklaar te maken, maar vaak is daar veel
tijd voor nodig en/of bepaalde apparatuur. Zo hebben bij de protesten in
Gorleben lokale bewoners en activisten tunnels onder de weg door gegraven zodat
er geen vrachtwagen meer overheen kon. In het geval er personenauto's gestopt
moeten worden, zal dan helaas ook de bovenliggende asfalt of betonlaag nog
weggehaald moeten worden (wat slechts met kango, pikhouwelen en scheppen lukt).
In onverharde wegen kun je uiteraard greppels graven. Soms liggen die naast de
geblokkeerde weg en benut de politie die bijvoorbeeld om mensen aan te voeren
om de blokkade te ontruimen. Als je een greppel graaft, gooi het zand dan aan
'jouw' kant op een hoop, anders schuiven ze dat er met een shovel zo weer in.
Bij ontruimingen in Amsterdam lukte het wel eens om een in de buurt geparkeerde
dragline aan de praat te krijgen…
Tot
zover de traditionele wegblokkade/barricade. Er zijn nog veel meer manieren om
het verkeer over de weg te behinderen. Bedenk dat de politie ze ook kent en
daar op traint en verzin dus nieuwe methodes!. Ga in een boom langs de te
blokkeren weg zitten. Dat is voor de politie moeilijk te ontruimen en ze durven
het dan meestal niet aan om het verkeer door te laten gaan (in ieder geval niet
hun hoge pieten). Nog beter is twee tegenover elkaar staande bomen, en dan
touwen ertussen spannen en boven de weg gaan hangen. De zogenaamde walkway. Het idee hierachter is dat de politie en andere voertuigen niet onder
het touw durven door te rijden omdat ze bang zijn dat mensen naar beneden
springen of wat laten vallen, en omdat het gewoonweg gevaarlijk voor de hangers
zou zijn. De methode vergt trouwens wel ervaring. Zorg voor een goede
begeleidingsgroep (en leg het verkeer stil bij de laatste fase van de opbouw).
Ga er niet boven hangen als het verkeer niet stilgelegd is!.
Je kunt
ook een of meerder auto(s) midden op een kruispunt parkeren en je daar dan aan
vastlocken. Wederom met alle eerdergenoemde voorzorgsmaatregelen. Of de
barricade versterken met omgekiepte auto's (bijvoorbeeld van oude barrels die
je zelf meegenomen hebt).
De
meeste actievormen worden gecriminaliseerd en verboden om het de actievoerders
moeilijk te maken (en achteraf te kunnen straffen). Maar het is natuurlijk niet
verboden om heel langzaam te rijden met je auto. Of op een hele vervelende plek
midden op de weg pech te krijgen…
Ervaring
in Gleneagles leerde dat een blokkade waarbij meerdere verschillende middelen
door elkaar gebruikt werden, het moeilijkst te ontruimen was. Zo werd een plek
op 3 kilometer van het vergaderoord met 50 mensen geblokkeerd door een plek te
kiezen met een bruggetje. Daarop werd aan twee kanten met materieel uit het bos
(boomstammen, autobanden) een barricade gebouwd. Daartussen zaten twee groepen
in lock-ons en net voorbij het bruggetje zaten mensen in de bomen. Toen de
politie (5 minuten na begin van de actie om 6 uur 's ochtends) aan kwam razen,
hoorden we ze overleggen en inschatten dat ze "tenminste 80 man en een
hoogwerker" nodig zouden hebben om te ontruimen, en daar hadden ze op dat
moment geen beschikking over. De blokkade heeft de hele dag stand gehouden en
er zijn zelfs mensen uit vertrokken om een weg verderop, waar de blokkade
allang verbroken was, weer in te nemen.
Als de
blokkade door de politie gebroken mocht zijn, dan zwermen degenen die niet vastgehouden worden natuurlijk uit (zorg goed
voor elkaar, probeer paniek te voorkomen, probeer ervoor te zorgen dat bij alle
groepen mensen zijn die de weg weten of kaarten hebben, de ehba te verdelen
etc…) naar nieuwe plekken om verder te blokkeren. Ook kleine groepjes kunnen
effectief storen. Wat ook helpt is om gewoon lukraak politie-auto's te
blokkeren, ook al rijden ze op wegen die niet functioneel zijn voor de G8-top.
Je verhindert dan dat ze ergens anders blokkades kunnen breken, of arrestanten
af kunnen voeren.
——————
Natuurlijk
zijn er ook andere vervoersmiddelen om de G8-lieden aan te voeren. We hebben
het dan vooral over de helikopter en het schip. Die zijn moeilijker te
blokkeren, maar ook moeilijker te benutten door de autoriteiten. Zo kunnen ze
maar een klein deel van de congresganger per helikopter aanvliegen. En zijn ook
helikopters te blokkeren; vooral de start en landingsplaats, maar ook in de
lucht; in Gorleben worden er bijvoorbeeld wel vuurpijlen op geschoten en ook
zijn er wel eens mensen met hanggliders binnengevlogen waarna de helikopters
gedwongen werden te vertrekken. Ook kan je denken aan heliumballonnen op te
laten of aan lange touwen in de lucht te hangen waar een helikopter niet dicht
bij in de buurt durft te komen. Ook de zee is te blokkeren, al heb je dan
schepen nodig en die zijn duur als ze beschadigd raken of in beslag genomen
worden. Maar je kunt natuurlijk altijd ook de (toegangswegen naar de) havens
blokkeren, zodat ze geen passagiers op de schepen kunnen brengen.
Kortom:
deze slag gaan we winnen, als iedereen meedoet.
(Basisgroep
Wilnis)
websites
voor meer info over methodes en technieken:
http://www.uhc-collective.org.uk/webpages/toolbox/index.htm
Stuk over de
geschiedenis van directe actie
(Noam Chomsky: "If you assume correctly that
whatever group you are in is being penetrated by the FBI, when something
serious is happening, you don't do it in a meeting. You do it with some people
you know and trust, an affinity group and then it doesn't get penetrated. That's
one of the reasons why the FBI has never been able to figure out what's going
on in any of the popular movements.")
Delia smiths basic blockading guide (pdf)
En hier
kun je vinden wat jij het best kunt doen: www.bedenkdatlekkerzelf.com