Recensie: Als het tij verloopt…
Enige
weken geleden verscheen het boek 'Als het tij verloopt moet men de bakens
verzetten – een groene duurzame economie'. Jo Versteijnen en Bram Snoek willen
met het uitbrengen van dit manifest een steentje bijdragen 'aan de
noodzakelijke discussie over het postkapitalisme en de weg ernaar toe', zoals
op de achterflap te lezen valt.
In vrij
omslachtige taal wordt er uitgelegd waarom het kapitalisme ten dode opgeschreven
zou zijn (wat veel bezoekers van globalinfo al wel duidelijk mag zijn). De
anders-globalisme beweging zou zich moeten richten op de totstandkoming van het
postkapitalisme. De schrijvers hebben het over een drietal strategieën om dit
te bereiken. Te weten de totale, plotselinge machtsovername die sommigen binnen
vooral klein-links nog voorstaan. Als tweede "alternatieve
praktijken", waarbij men ervan uitgaat dat een rechtvaardiger, en dus
postkapitalistische maatschappij, als het ware vanzelf groeit uit die concrete
levenswijzen en situaties, die reeds gericht zijn op alternatieve,
niet-kapitalistische waarden, en die (in toenemende mate) invloed zouden
krijgen op onze mentaliteit en levensstijl. En de laatste strategie, waar 'als
het tij verloopt moet men de bakens verzetten' voor pleit, gaat uit van passief
afwachten en berusting dat de onvermijdelijke zelfdestructie van het
kapitalisme vanzelf op ons afkomt.
Â
Ze gaan
hierbij uit van een basisdemocratisch proces waarbij gezocht moet worden naar
maatschappelijk draagkracht. Ook politiek gezien moet Nederland dan op de schop
omdat de meest 'linkse' partijen (GroenLinks en SP) al teveel naar het
middenspectrum van de economisch politieke ideologie geschoven zouden zijn.
Sterker nog ook bij hen 'kan het neoliberalisme zich even behaaglijk voelen als
een Trojan horse in een computer wiens eigenaar geen programma heeft om dat
virus te verwijderen'.
De
boodschap van het boek is dat er met de komst van het postkapitalisme eindelijk
een betere en meer rechtvaardige wereld mogelijk is voor iedereen, een wereld
waarin ook de natuur en het milieu met respect tegemoet getreden worden en hun belangen
gegarandeerd zijn. Dat alles houdt in dat we nu al moeten werken aan een nieuwe
basis, zodat als het kapitalisme in elkaar valt we op een natuurlijke wijze
over kunnen gaan tot een nieuwe en gelijkwaardigere vorm van samenleving. De
noodzaak hiervoor is helder en het is dan ook te hopen dat de discussie voor
verandering door meer mensen gevoerd en tot uitvoer gebracht zal worden.
———————————–
'Als
het tij verloopt moet men de bakens verzetten – een groene duurzame economie' Jo
Versteijnen & Bram Snoek Tilburg, 2007, 102 pag., ⬠15 ISBN 9789081186216