Meestervervalser Lucio Urtubia komt naar de Pinksterlanddagen
Tijdens het pinksterweekend is er de traditionele kampeer-bijeenkomst voor anarchisten en vrije geesten in Appelscha. Een van de gasten in het programma is de ‘metselaar die de banken overwon’ Lucio Urtubia. Ook de film over zijn leven (en werk) wordt vertoond.
Omdat bankovervallen hem tegen gingen staan omdat hij daarmee het personeel de stuipen op het lijf joeg, begon hij met het vervalsen van traveler checks. Met het geld werden wereldwijd projecten gefinancierd. (dit verscheen oorspronkelijk op de website de vrije)
Waar te beginnen als je een korte omschrijving van het leven van Lucio Urtubia wil maken? Hijzelf zou zeggen dat hij metselaar is, arbeider. Anderen vinden hem een Robin Hood, bankrover, vervalser, wapensmokkelaar of militante anarchist. Wat zeker is, is dat hij een leven gewijd heeft aan de anarchistische strijd tegen het systeem in het algemeen en franquistisch Spanje in het bijzonder. Met zijn 78 jaar is hij nog altijd actief in zijn woonplaats Parijs.
Zijn geschiedenis is zo bijzonder dat er meerdere boeken over zijn geschreven en een documentaire is gemaakt. Want, hoe heeft deze simpele arbeider de First National City Bank (bank van Amerika indertijd) vele, vele miljoenen dollars afhandig gemaakt met de beste vervalsing ooit gezien in de geschiedenis? Hoe heeft hij perfect vervalste paspoorten gemaakt en daarmee vele revolutionairen het leven gered? Hoe is het mogelijk dat hij zich na zijn arrestatie uit de gevangenis heeft weten te praten en overal ter wereld zijn verhaal vertelt om mensen te inspireren?
Afgelopen maart kwam Lucio naar Barcelona om dit soort vragen te beantwoorden en de documentaire toe te lichten. Een korte samenvatting van zijn verhaal.
Zichtbaar lichtelijk gegeneerd voor zo veel lofzang nadat de documentaire is getoond, begint Lucio door te zeggen dat zijn leven niet aan hemzelf toebehoort, maar aan de libertaire ideeën en aan iedereen die hem geholpen heeft. Hiermee refereert hij bijvoorbeeld aan Francesc Sabaté (El Quico), anarchistisch strijder bij de FAI en de groep Durruti tijdens de Spaanse revolutie.
Sabaté, weer eens op de vlucht voor de autoriteiten, zocht in de jaren vijftig met spoed onderdak in Frankrijk. Via via kwam hij terecht bij Lucio, die gedeserteerd was uit het leger en gevlucht naar Frankrijk, maar verder nog tamelijk onervaren. Dankzij Sabaté leerde hij het anarchisme kennen, en dan vooral het anarchisme van de daad waarmee Sabaté zo bekend was.
Omdat het anarchisme nou eenmaal gefinancierd moest worden, begon hij banken te beroven met instructies van Sabaté. Daarna moest het geld naar de antifranquistische strijders in Spanje gebracht worden. El Quico had de adressen van safehouses waar het naar toe moest. En als hij dan toch ging, kon hij net zo goed wat wapens meenemen, nietwaar? Maar beweer alsjeblieft niet dat hij een held was. “Sabaté was geen held, ik ben geen held. Dat is gelul van de tv, van journalisten. Er zijn mensen die goede dingen doen, maar helden, nee.”
Aangezien Lucio begon met het vervalsen van cheques, was er op een goed moment veel geld in het spel. Dit geld werd verdeeld onder revolutionaire groepen die geld nodig hadden. Hoe het geld verdeeld werd? “Nou ja, er zijn veel mensen die me dat gevraagd hebben. Tja, ik deed gewoon waar ik zin in had. Veel mensen willen dat ik me verantwoord. Gaf ik nou wel of niet aan de ETA, en zo ja, dan is dat fout….Dat soort mensen praten wel, maar doen vaak zelf helemaal niets. Soms moet je een risico lopen en gewoon doen, geld geven. Ik hoef geen enkele uitleg te geven. Geld is corruptie en macht. Als je niet de kracht hebt het werkelijk weg te geven waar het nodig is corrumpeert het jou.
Voor mij is het belanrijkste criterium dat de mensen echt revolutionair zijn, of het nou de Tupamaros zijn, of een ander.” En aan Stalinisten? “Geld niet, maar papieren wel. Ik ben tegen de staat en de gevangenis. Het lijkt mij zo onjuist dat men mensen opsluit. Daarom moet je alitjd gevangenen helpen, vooral op het niveau van papieren. En nog steeds heb ik contact met gevangenen, ook al ben ik het politiek niet met ze eens. Één ding is vriendschap en genegenheid hebben en een ander ding is het politiek eens zijn.”
Wat denk je over het anarchisme van vandaag de dag? “Beter dan ooit! Kijk nou hoeveel mensen hier in de zaal zitten (de zaal is afgeladen vol). Ik ben er van onder de indruk. Want het is zo, er is geen andere oplossing dan het anarchisme. Regeren is geen optie, het is een misdaad. Je moet gestoord zijn om in de staat te geloven. Een tijd geleden verlieten de mensen onze ideeen. Maar nu weten we allemaal waar de staat ons naartoe brengt; naar de onderdrukking en uitbuiting. Maar je moet wel iets doen, in opstand komen. Onze vijanden, als we niet tegen hen protesteren, worden ze sterker. Zonder de strijd zijn we helemaal niets. De strijd is een plicht.”
“Waar ik zou zijn als ik jullie leeftijd had? Ik zie alleen toekomst in het syndicaat. Nou ja, zolang we niet iets beters uitvinden. Ik heb hele leuke mensen ontmoet in de kraakpanden hier, het is prima, maar het is een makkelijke manier van leven. Jullie krakers zouden je meer in de strijd van de arbeiders moeten gooien. Zelf zat ik er niet in, ik heb nooit het lidmaatschapskaartje gehad. Tja, met al die vervalsingen en dergelijke zaken had ik een moeilijke positie.”
“ Waarom ik werk zo belangrijk vindt? Toen we begonnen met het vervalsen van documenten kregen we de papieren van mensen die overleden waren. Die papieren falsificeerden we. Dus wij anarchisten hadden altijd die valse papieren in handen om te gebruiken. Maar we deden prutswerk, geknutsel. We brachten onszelf en anderen in gevaar.Want we wisten niet hoe. We moesten uitvinden hoe het te maken. We maakten rijbewijzen maar we konden niet rijden. We moesten dit leren, urenlang door in die auto te zitten en te rijden. Dat is “werk”, leren, dat kost wat. Een ander ding is salaris, dat is iets compleet anders. Maar als we willen leren, moeten we werken.”
Hiervoor moeten we de documentaire Lucio zien. Wordt vertoond op de Pinksterlanddagen. In Appelscha dus.
Trailer van de film