Milk with Dignity: arbeidersgestuurde sociale verantwoordelijkheid in zuivelketen VS
Op 3 oktober tekenden vertegenwoordigers van Migrant Justice en Ben & Jerry´s (Unilever) een wettelijk bindende gedragscode. Met een premie bovenop de melkprijs zorgt de ijsjesfabrikant voor verbetering van de lonen en werkomstandigheden van de arbeiders op de melkveehouderijen binnen zijn aanvoerketen. Een unieke stap – gebaseerd op het Fair Food Program van de Coalition of Immokalee Workers uit Florida – die naar verwachting in de hele Amerikaanse melksector weerklank zal vinden.
(door Rob Bleijerveld, oorspronkelijk verschenen op supermacht.nl)
Na jaren van dialoog binnen de lokale arbeidersgemeenschappen over de problemen in de zuivelindustrie, met een klachtenlijn en een enquête onder de boerderijwerkers [1], werd in de herfst van 2014 de Milk with Dignity campagne [2] opgestart. Via deze campagne roept de beweging van boerderijwerkers en hun ondersteuners de belangrijkste voedselbedrijven op om verantwoordelijkheid te nemen voor de schendingen van de arbeidsrechten in de melkveehouderijen in hun aanvoerketens.
Milk with Dignity gedragscode
In het kader van die campagne werd een gedragscode opgesteld. De afnemer betaalt daarbij een premie aan de melkveehouders bovenop de prijs voor de melk. De boeren geven deze premie op hun beurt door aan hun arbeiders in de vorm van een broodnodige loonsverhoging en betere arbeidsomstandigheden (huisvesting, roosters, gezondheid en veiligheid). De melkveehouders worden door de afnemer gesteund bij het verbeteren van de arbeidsomstandigheden en bij het tegengaan van schending van de arbeidsrechten. Een ander onderdeel van de gedragscode is de instelling van een onafhankelijk toezichtsorgaan [3] dat uitgaat van de beleving van de arbeiders. De afnemers op hun beurt kunnen het label ´vrij van mensenrechtenschending´ voeren.
Onderzoek naar de werking van de zuivelindustrie toonde aan dat de sector wordt gedomineerd door grote afnemers. Deze multinationals zorgen voor een neerwaartse druk op de inkoopprijs van melk die negatief uitwerkt op de inkomens van zowel boeren als arbeiders. terwijl hun eigen winsten blijven stijgen.
Inspiratie uit Fair Food program
Boerderijwerkers georganiseerd in het Migrant Justice netwerk [4] gingen in de zomer van 2014 te rade bij de tomatenplukkers van de Coalition of Immokalee Worker’s in Florida die succes hadden met hun Fair Food campagne [5]. De CIW sloot na een jarenlange strijd akkoorden met 14 grote supermarkt- en restaurantketens, waaronder de Amerikaanse tak van het Nederlandse Ahold.
Deze afnemers betalen de tomatenproducenten nu een premie bovenop de inkoopprijs die zorgt voor verbetering van de situatie van de plukkers en voor onafhankelijk toezicht [6]. De plukkers kregen zo een stem en een rol in de verbetering van hun eigen situatie, een model dat de CIW aanduidt met Arbeidersgestuurde Sociale Verantwoordelijkheid [7]. Migrant Justice kreeg strategische en andere steun van de CIW en het National Economic and Social Rights Initiative (NESRI) [8].
Sectordriver: Ben & Jerry´s
In december 2014 benaderden de boerderijwerkers ijsmaker Ben & Jerry’s (onderdeel van Unilever). Ze nodigden het bedrijf uit om de leiding te nemen in de zuivelsector door deel te nemen aan het Milk with Dignity programma. Ben & Jerry´s staat namelijk bekend als onderneming die zich onderscheidt door zijn houding ten aanzien van sociale rechtvaardigheid en hoge standaards voor het
inkopen van de ingrediënten van zijn bekende ijsmerk. De keuze viel ook op Ben & Jerry´s omdat het bedrijf al zijn melk inkoopt bij één coöperatie van melkveehouders in de staat Vermont. Bij deze St. Albans Cooperatie werkt het merendeel van de 1200 tot 1500 boerderijwerkers die in deze staat actief zijn.
Op 19 juni 2015 tekenden Ben & Jerry’s en Migrant Justice een samenwerkingsovereenkomst en op 3 oktober 2017 ondertekenden ze beiden het Milk with Dignity Agreement!
Milk with Dignity programma
Het Milk with Dignity programma bestaat uit vijf onderdelen:
1. Door boerderijwerkers opgestelde gedragscode: boerderijen in de aanvoerketen van Ben & Jerry´s moeten uitgaan van standaards die door boerderijwerkers zijn opgesteld over lonen, roosters, huisvesting, gezondheid en veiligheid, en ze mogen niemand ontslaan die opkomt voor de arbeidsrechten;
2. Educatie van boerderijwerkers: vanaf het eerste begin krijgen de werkers onderwijs in wat hun rechten onder de gedragscode zijn en hoe ze die kunnen opeisen. Zo worden de arbeiders de eerstelijns verdedigers van hun eigen mensenrechten;
3. Onafhankelijk toezichtsorgaan: de nieuw opgezette Milk with Dignity Standards Council (MDSC) heeft als taak om naleving van de overeenkomst te controleren door audits te houden op de boerderijen. Daarbij wordt nagegaan of de melkveehouderijen voldoen aan de gedragscode, worden klachten van arbeiders verzameld voor onderzoek en behandeling, en worden verbeteringsplannen opgesteld als reactie op eventuele schendingen van de code. De MDSC werkt samen met arbeiders en boeren en is gericht op het oplossen van eventuele problemen door verbetering van de communicatie en deelname op de werkvloer. De MDSC mag een boerderij uitsluiten van het programma indien die niet mee wil werken. Dit levert een sterke marktstimulans op ter verbetering van de arbeidsomstandigheden en voor de naleving van arbeidsrechten;
4. Economische steun: Bovenop de melkprijs betaalt Ben & Jerry´s een premie aan alle deelnemende boerderijen in zijn aanvoerketen. Deze premie zorgt ervoor dat de arbeiders een bonus krijgen bovenop hun loon. Het stelt de boeren ook in staat om de kosten op te brengen om aan de gedragscode te voldoen;
5. Wettelijk bindende overeenkomst: De overeenkomst die Ben & Jerry’s en Migrant Jusice tekenden is een overeenkomst die het Milk with Dignity programma wettelijk bindend vastlegt voor de lange termijn.
Dankwoord en voortgang
Migrant Justice bedankt de duizenden consumenten en organisaties [9] die de oproep tot verandering steunden. Hun solidariteit met de boerderijwerkers resulteerde in concrete toezeggingen door een grote afnemer van melk op basis van Arbeidersgestuurde Sociale Verantwoordelijkheid (worker-driven social responsibility, WSR). Migrant Justice sprak net als Ben & Jerry´s de verwachting uit dat deze eerste bindende gedragscode zal leiden tot omslag in de gehele zuivelsector in de VS.
Meer lezen:
– Worker-Driven Social Responsibility Network.
– ¨Ahold USA tekent Fair Food Program van Coalition of Immokalee Workers,¨ Supermacht, 29 juli 2015.
– Dossier ´Tomatenplukkers – Ahold´, Supermacht.
– ¨News archives: The birth of Worker-driven Social Responsibility: January – December 2016,¨ CIW.
– ¨Ben & Jerry’s Strikes Deal to Improve Migrant Dairy Workers’ Conditions,¨ New York Times, 3 oktober 2017.
– ¨Ben & Jerry´s CEO: ´It´s an agreement that puts the worker in charge of workers´ rights´,¨ CIW, 5 oktober 2017.
– ¨Photo report: The Fair Food movement takes Austin stage by storm during Together Live Tour!,¨ CIW, 10 oktober 2017.
– ¨Unilever : Ben & Jerry´s to launch glyphosate-free ice-cream after tests find traces of weedkiller,¨ 4 Traders, 9 oktober 2017.
– ¨´This is a first for the dairy industry anywhere in the world´,¨ Migrant Justice 13 oktober 2017.
Noten:
[1] ¨Farmworkers Document Abuse & Propose Solution: Milk with Dignity!¨, Migrant Justice, 2015.
[2] Een van de onderdelen hiervan was de ´Human Rights Can´t Wait´ speakerstour door een tiental steden aan de Amerikaanse oostkust en een oproep tot een nationale actiedag bij alle Ben & Jerry´s winkels in het land op 5 oktober 2017. Die laatste werd afgelast na het ondertekenen van het akkoord op 3 oktober.
[3] Milk with Dignity Standards Council (MDSC).
[4] Migrant Justice/ Justicia Migrante – Organizing for Human Rights & Food Justice.
[5] ¨Campaign for Fair Food¨, CIW, 2012.
[6] Op de tomatenvelden van Florida kwam (en komt) zelfs regelrechte slavernij voor. De CIW heeft dit met succes aangekaart bij de nationale politiek. Zie bijvoorbeeld hun dossier ¨Anti-Slavery Program¨.
[7] Dit WSR-model stelt stem en rol van arbeiders centraal, terwijl Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen in Nederland vooral uitgaat van ondernemersbelangen.
[8] https://www.nesri.org/
[9] Onder die organisaties zijn de National Presbyterian Church (die miljoenen kerkgangers vertegenwoordigt), vijftien bekende Amerikaanse mensenrechtenorganisaties (waaronder de ACLU, Human Rights Watch en het Center for Constitutional Rights), en de grootste vakbond in de VS, de National Education Association.
Bronnen:
– ¨Migrant Justice and Ben & Jerry´s Reach Groundbreaking Agreement to Implement New, Transformative Worker-Led Labor Initiative in Dairy Industry,¨ Ben & Jerry´s, 3 oktober 2017.
– ¨´It´s a new day in dairy´: Migrant Justice, Ben & Jerry´s sign agreement to launch Milk with Dignity Program in Vermont dairy industry!,¨ CIW, 3 oktober 2017.
– ¨A new day for dairy: Milk with Dignity agreement signed! Watershed moment for workers´ rights in the dairy industry,¨ Migrant Justice, 3 oktober 2017.
– ¨Background on Milk with Dignity Campaign,¨ Migrant Justice, 2017.