Fred Vargas: We zijn er

We zijn er. We zijn aangekomen. Meer dan vijftig jaar lang werkten, draaiden en dreigden de hoogovens van onze menselijke nalatigheid over te lopen, en we zijn er tenslotte ook effectief in geslaagd.

We botsen tegen de muur, lopen aan de rand van de afgrond, zoals alleen de mens dat kan, met verve, die slechts de realiteit ziet of beseft als het hem pijn doet. Een beetje als de goede oude sprinkhaan aan wie we onze  kwaliteiten van roekeloosheid toeschrijven.

We zongen en dansten. "Wij" dat is een kwart van de mensheid, terwijl de rest zwaar in arbeid of nesten zat.

We hebben ons het leven fel verbeterd, gooiden pesticiden in het water, rook in de lucht, versleten enkele auto’s per persoon, haalden de mijnen leeg, droegen tennisschoeisel met flikkerende lichtjes, zijn wat aangedikt, hebben woestijnen bewaterd (en andere streken weer drooggelegd), de regen verzuurd, schepsels gekloond. We hebben ons werkelijk goed geamuseerd.

We hebben heel wat gave en voortreffelijke dingen gerealiseerd, zoals het smelten van het poolijs, genetisch gemodificeerde diertjes gelost, de golfstroom verplaatst, één derde van de diersoorten uitgeroeid, atomen laten ontploffen, radioactieve stoffen in de grond begraven: niet gezien niet geweten.

We hadden echt een boel lol. We hebben het ervan genomen en we genoten. En we zouden beslist daarmee willen doorgaan. Want in een vliegtuig stappen met lichtgevende tennisschoenen is vanzelfsprekend heel wat leuker dan patatten planten en kuisen.

Zeker. Dus we zijn er nu. We zijn nu toegekomen aan de derde revolutie. Sterk verschillend van haar twee voorgangsters (de neolithische en de industriële revolutie- ter herinnering) in dat wij ze niet gekozen of gewild hebben.

«Moet dat nu wel, die derde revolutie?» zullen de kritische geesten zich chagrijnig afvragen

Beslist! Er is trouwens geen keus, ze is eigenlijk al begonnen, ze heeft onze mening niet gevraagd.
t’Is moeder natuur zelf die dat beslist heeft, nadat zij ons decennia lang gemoedelijk met haar liet spelen en experimenteren. Moeder Natuur zelf die, vermoeid en bezoedeld de kranen dicht draait. Van petroleum, gas, uranium, lucht, water.

Haar ultimatum is klaarhelder en zonder pardon: red mij of verga met mij. (met uitzondering van mieren, spinnenkoppen e.d., resistenter dan wij en minder uit op dansen en pret)

Red mij of verga met mij.

Natuurlijk, op zo’n wijze gezegd begrijpen we dat er geen keuze is, we schieten illico in gang. En als er nog tijd rest kunnen we ons nog even excuseren, paniekerig doen en beschaamd zijn. Enkelen, de dromers onder ons, proberen
nog wat uitstel te bekomen, zich nog wat te amuseren met alsnog wat verdere ‘groei’.

Verloren moeite. Er is werk te doen. Méér dan de mensheid ooit op haar bord had.

De hemel kuisen en het water, het vuil van de aarde vegen, de auto verzaken, alsook het nucleaire, de ijsberen redden, het licht uitdoen bij het weggaan, de vrede bewaken, aardbeien van de omstreken eten, niet alles zelf afplukken en opeten, maar ook nog genoeg overlaten voor de buren, de zeilboten herlanceren, de kolen die er nog zijn laten zitten, de poep recupereren, terug in de velden pissen, er is geen fosfor meer, de mijnen zijn leeg – wat hebben we ons geamuseerd.

We zullen ons moeten inspannen, aanzwengelen. Nadenken zelfs. En, zonder kwetsend te willen zijn, solidair zijn, een wat in onbruik geraakte term. Solidair met de buur, met Europa, met de wereld.

Een kolossaal programma, dat van de derde revolutie.
Geen uitweg mogelijk, geen ontsnappen aan, onmiddellijk aan de slag!

Trouwens, volgens zij die daarmee geregeld bezig zijn en het kunnen weten is poeprecuperatie een behoorlijk bevredigende bezigheid, die niet belet om s’avonds nog te gaan dansen.

Op voorwaarde dat er vrede is, op voorwaarde dat we de barbarie tegenhouden, een andere van onze typisch ‘menselijke’ specialiteiten, wellicht de meest ontplooide en verst uitgedokterde.

Aan die prijs zullen we de derde revolutie  halen.
Als we die prijs betalen zullen we nog dansen. Anders dan nu wellicht, maar we zullen nog dansen.
————
                            [(Frédérique) Fred Vargas, archéologe,geschiedkundige en schrijfster]