Ga naar de inhoud

Noam Chomsky: ‘Coronavirus pandemie had voorkomen kunnen worden’

De 91-jarige linguïst en filosoof Noam Chomsky zit in zelf-isolatie te midden van de corona-pandemie. Hij gaf een interview aan collega-filosoof  Srecko Horvat (van DIEM 25). Al Jazeera maakte daar op zijn beurt en verslag van, dat hier wordt samengevat. Chomsky laat geen spaan heen van het beleid van de VS en waarschuwt dat als de pandemie eindelijk voorbij is, we nog steeds zitten met het grote gevaar van nucleaire oorlog en klimaatverandering.

6 min leestijd

(Bron: Al Jazeera, vertaling/bewerking globalinfo.nl, doet u eens een donatie?)

De coronaviruscrisis had voorkomen kunnen worden omdat er genoeg informatie beschikbaar was voor de wereld, volgens Noam Chomsky, die heeft gewaarschuwd dat als de pandemie eenmaal voorbij is, er twee kritieke uitdagingen zullen blijven bestaan – de dreiging van een kernoorlog en de opwarming van de aarde.

Vanuit zijn zelfgeïsoleerde kantoor bood de beroemde 91-jarige Amerikaanse taalkundige Srecko Horvat een grimmige blik op de manier waarop de pandemie door verschillende landen wordt bestreden.

“Deze coronavirus pandemie had voorkomen kunnen worden, de informatie was er om het te voorkomen. In feite was het risico goed bekend. In oktober 2019, vlak voor de uitbraak, was er een grootschalige simulatie in de Verenigde Staten – mogelijk voor een pandemie van dergelijke omvang”, zei hij, verwijzend naar een oefening – getiteld Event 201 – die werd georganiseerd door het Johns Hopkins Center for Health Security in samenwerking met het World Economic Forum en de Bill & Melinda Gates Foundation.

“Er is niets gedaan. De crisis werd vervolgens nog verergerd door het verraad van de politieke systemen die geen aandacht wilden besteden aan de informatie waarvan ze op de hoogte waren.”

“Op 31 december heeft China de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) op de hoogte gebracht van longontstekingsverschijnselen met onbekende oorsprong. Een week later identificeerden enkele Chinese wetenschappers een coronavirus. Bovendien hebben ze het geordend en de wereld van informatie voorzien. Tegen die tijd wisten virologen en anderen die de moeite namen om de WHO-rapporten te lezen dat er een coronavirus was en wisten ze dat ze er wat aan moesten doen. Hebben ze iets gedaan? Nou ja, sommige wel.

“China, Zuid-Korea, Taiwan, Singapore begonnen iets te doen, en ze leken in ieder geval de eerste golf van de crisis in bedwang te kunnen houden.”

Hij legde uit dat de manier waarop het Westen zich op de crisis voorbereidde, van land tot land verschilde.

“In Europa is het tot op zekere hoogte gebeurd. Duitsland … had wel een reserve aan diagnostische capaciteit en was in staat om op een zeer egoïstische manier te handelen, niet om anderen te helpen, maar in ieder geval voor zichzelf, om tot een redelijke indamming te komen.”

“Andere landen hebben het gewoon genegeerd. Het ergste was het Verenigd Koninkrijk en het allerergste was de Verenigde Staten. “De ene dag zegt [Amerikaanse president Donald Trump]: “Er is geen crisis, het is net griep. De volgende dag, ‘Het is een vreselijke crisis en ik wist het al die tijd al. De volgende dag: ‘We moeten back to business, want ik moet de verkiezingen winnen’. Het idee dat de wereld in handen van deze mensen is, is schokkend.”

{youtube}t-N3In2rLI4{/youtube}

De VS heeft het hoogste aantal infecties ter wereld met meer dan 250.000 gevallen, terwijl meer dan 6.500 mensen met het virus zijn gestorven.

Wereldwijd zijn er meer dan een miljoen gevallen in ten minste 180 landen en sinds het begin van de pandemie, die zijn oorsprong vindt in China, zijn er meer dan 53.000 mensen gestorven aan COVID-19.

De president van de VS omschrijvend als een “sociopathische baviaan”, zei Chomsky dat hoewel  het coronavirus een serieuze zaak was, “het belangrijk is om eraan te herinneren dat er nog een veel grotere gruwel nadert. We rennen af op een ramp die veel erger is dan alles wat er in de menselijke geschiedenis is gebeurd.”

“Donald Trump en zijn volgelingen leiden de race naar de afgrond. In feite zijn er twee immense bedreigingen waar we mee te maken hebben – de ene is de groeiende dreiging van een nucleaire oorlog … en de andere is natuurlijk de groeiende dreiging van de opwarming van de aarde.”

Hoewel het coronavirus “angstaanjagende gevolgen kan hebben, zal er herstel zijn”, zei Chomsky, maar wat de andere bedreigingen betreft, “zal er geen herstel zijn, het is dan afgelopen”.

Hij sabelde Trump ook neer voor het blijven uitvoeren van sancties tegen Iran, een land dat worstelt om het virus met meer dan 3.000 sterfgevallen in te dammen, de sancties zijn dan een manier om mensen bitter te laten lijden.

“Als de VS verwoestende sancties oplegt – het is het enige land dat dat kan doen, moet iedereen de meester volgen… Of anders worden ze uit het financiële systeem geschopt,” zei Chomsky.

Waarom is er een coronavirus crisis? Het is een kolossaal marktfalen. Het gaat terug naar de essentie van de markten, verergerd door de brute neoliberale intensivering van diepe sociaal-economische problemen. (Noam Chomsky)

Het gesprek met Horvat vond online plaats op 28 maart als onderdeel van een serie van Democracy in Europe Movement 2025, een politieke partij die door de Griekse oud-minister van Financiën Yanis Varoufakis is opgericht, om de wereld na de pandemie te bespreken.

Andere sprekers waren onder meer de Sloveense filosoof Slavoj Zizek en de Duits-Kroatische theaterregisseur en schrijfster Angela Richter.

Vooruitkijkend zei Chomsky dat er reden tot hoop kon zijn, aangezien dit alles zich ook tegen het neoliberalisme keerde.

“Een mogelijk goede kant van het coronavirus, is dat het de mensen aan het denken zet over wat voor een wereld we willen.”

“We moeten nadenken over het ontstaan van deze crisis, waarom is er een coronavirus crisis? Het is een kolossaal marktfalen. Het gaat terug naar de essentie van de markten, verergerd door de brute neoliberale intensivering van diepe sociaal-economische problemen.”

“Het was lange tijd bekend dat pandemieën zeer waarschijnlijk zijn en het werd onderschat. Het was zeer goed begrepen dat er waarschijnlijk mutaties van coronaviruspandemieën waren, van de SARS-epidemie van 15 jaar geleden.”

“Toentertijd werd het overwonnen. De virussen werden geïdentificeerd, sequenties van de vaccins waren beschikbaar.”

“Laboratoria over de hele wereld zouden dan kunnen werken aan de ontwikkeling van bescherming tegen potentiële coronavirus pandemieën. Waarom hebben ze het niet gedaan? De marktsignalen waren verkeerd. De medicijnbedrijven. We hebben ons lot overgeleverd aan particuliere tirannieën genaamd bedrijven, die geen verantwoording afleggen aan het publiek, in dit geval, Big Pharma. En voor hen is het maken van nieuwe lichaamscrèmes winstgevender dan het vinden van een vaccin dat mensen beschermt tegen totale vernietiging.”

Met verwijzing naar de polio-epidemie in de VS, merkte Chomsky op dat deze werd beëindigd met de ontdekking van het vaccin Salk door een overheidsinstelling. Het vaccin was beschikbaar in het begin van de jaren vijftig.

“Geen patenten, beschikbaar voor iedereen. Dat had deze keer ook kunnen gebeuren, maar de neoliberale plaag heeft dat geblokkeerd.”

Gevraagd naar zijn mening over de huidige “het is oorlog” taal gebruikt tijdens de crisis, waarin we zagen dat medische personeel werd beschreven alsof ze op de “frontlinie” zouden staan en de waarschuwing van VN-secretaris-generaal Antonio Guterres dat we staan voor de grootste uitdaging sinds de Tweede Wereldoorlog, zei Chomsky zei dat de retoriek gerechtvaardigd was om mensen te mobiliseren.

Maar post-pandemische opties, waarschuwde hij, “gaan van het instellen van hoogst autoritaire brutale staten helemaal tot aan radicale wederopbouw van de maatschappij en meer menselijke criteria die zich met menselijke behoeftes bezig houden en niet met private winst.”

“We moeten beseffen dat hoogst autoritaire wrede staten heel goed samen kunnen gaan met het neoliberalisme.”