inheemse volkeren

David Choquehuanca is historicus, antropoloog, Aymara-leider en – vooral – Boliviaanse vicepresident. Door zijn aanwezigheid op het jaarlijkse solidariteitsfestival ManiFiesta van de PVDA, deze keer in Oostende, zal hij nu ook in België allicht enige naambekendheid krijgen. www.dewereldmorgen.be noemt hem de voornaamste ideoloog van het concept Buen Vivir. Daarmee wordt deze Aymara te veel eer bewezen, want het concept Buen Vivir (goed leven) vormt het kernbegrip van de Andeskosmologie, van het wereldbeeld van de Aymara en Quechua, inheemse bergvolkeren die hoofdzakelijk, maar niet alleen in Bolivia en Ecuador leven.

Een lid van een inheemse groep die patrouilleert in zijn regenwoudgebied om illegale houtkappers te verdrijven is doodgeschoten - het zesde lid van de groep dat in de afgelopen jaren is gedood.

Op 28, 29, 30 en 31 juli 2022 werd in Belém do Pará, Brazilië het Tiende Pan-Amazonisch Sociaal Forum gehouden waaraan werd deelgenomen door overwegend inheemsen van het Amazonebekken. Het is een initiatief van het FOSPA (Foro Social Panamazonico). Er waren vertegenwoordigers aanwezig uit negen landen: Brazilië, Bolivia, Peru, Ecuador, Colombia, Venezuela, Guyana, Suriname en Frans-Guyana. Hieronder een uittreksel uit de gezamenlijke verklaring die op 31 juli  werd opgesteld. (*) Het is een zeer strijdvaardig document met een hoog voluntaristisch karakter dat de intersectionele strijd in het Amazonegebied tegen de vernietiging van (inheemse) mens en natuur plaatst in het kader van een wereldwijde roodgroene beweging in wording.

‘Wij’ in de preambule de Grondwet van de Verenigde Staten (1787), is een leugenachtig woord. Die preambule opent dan wel met ‘We the People’, maar dit ‘wij’ omvatte niet de hele bevolking. Het verwees effectief naar volwassen, witte mannen, naar de slavenhouders en -handelaars, naar de welgestelden. Vrouwen deden niet mee net zomin als de zwarte bevolking. Het ‘wij’ legitimeerde de dominantie van een kleine groep binnen een staatsverband, een natiestaat en dat doet het nog steeds. Het kan ook anders, namelijk werken aan ‘een wij zonder staat te vormen, een planetair wij’, zoals de Mexicaanse taalkundige Yásnaya Elena Aguilar Gil beschrijft. Een tiental artikelen van haar over dit onderwerp is  gebundeld onder de titel Nous sans l’État (Wij zonder staat).

Protest tegen duurte en mijnbouw – inheemse bevolking Ecuador roept nationale staking uit

Het is al dagenlang zeer onrustig in Ecuador, een land met een grote meerderheid van arme inheemse bewoners, die onder meer georganiseerd zijn in de overkoepelende organisatie CONAIE. Deze organisatie riep een algemene ‘onbeperkte mobilisatie’ uit op 13 juni, uit protest tegen de armoede en hoge brandstofprijzen. waarna op veel plekken gedemonstreerd werd en wegen geblokkeerd werden. De regering van de neoliberale bankier Guillermo Lasso reageerde door de leider van CONAIE, Leonídas Iza, op te pakken. Daarna vloog de vlam goed in de pan, en werd Iza snel weer vrijgelaten. Maar de protesten duren voort, en natuurlijk is de repressie groot.

Meer dan een dozijn Mexicaanse dorpen stemmen om politieke partijen af te wijzen bij laatste verkiezingen

Een verduidelijking: Wanneer wij "de Zapatistas" (los zapatistas) zeggen, bedoelen wij vaak niet de mensen, maar de Zapatistavolkeren. En als we "de Zapatistas" (las zapatistas) gebruiken, bedoelen we niet de vrouwen, maar de Zapatistagemeenschappen. Dus je zult die "sprong" van het geslacht in ons taalgebruik vinden. Als we het over geslacht hebben, voegen we altijd "anders" toe om te wijzen op het bestaan en de strijd van hen die noch man noch vrouw zijn (en die we door onze onwetendheid over het onderwerp niet kunnen benoemen - maar we zullen leren om alle verschillen te benoemen).

Bernard Duterme, directeur van het Belgische Cetri (Centre Tricontinental) volgt al jaren van nabij de  activiteiten van de Zapatisten in het Mexicaanse Chiapas. Deze zomer brengen zij een uitgebreid bezoek aan Europa. Daarover werd hij op 23 juni 2021 geïnterviewd door het Mexicaanse Pie de Página. Het artikel van de journalist Iván Cadin bevat een interview met Bernard Duterme dat eerst naar het Frans werd vertaald en nadien door Walter Lotens omgezet naar het Nederlands.

Overal in het land zijn massale protesten ontbrand tegen de rechtse regering van Iván Duque. Leger en politie slaan keihard terug en er zijn al tientallen doden onder de demonstranten gevallen.

(5 mei 2021) Een aantal grote voedselondernemingen dreigt Brazilië met een boycot indien het parlement een wetsvoorstel goedkeurt dat de bescherming van het Amazonegebied ondergraaft. Het afgelopen jaar is er volgens hen veel te weinig gedaan om bosbranden en boskap tegen te gaan en het voorliggende wetsvoorstel zal de situatie alleen maar verergeren.

Franciso (Pancho) Martinez werd op 5 februari door een politieagent op straat doodgeschoten in de stad Panguipulli in het zuiden van Chili. Hij was een bekende activist in de stad en al snel werd bekend dat de politie waarschijnlijk de man gericht had doodgeschoten zonder zelf bedreigd te zijn geweest. Er volgden zware rellen, eerst in Panguipulli en al snel ook op andere plekken in het land.

Het Instituut voor Sociale Wetenschappen van de Rojava Universiteit organiseert op 15 januari een speciaal evenement. Het evenement is de ‘Jaarlijkse Rojava Vrijheid lezingenreeks’ de inaugurale lezing zal verzorgd worden door Noam Chomsky.

Grote supermarkten en voedselverwerkers verdienen grof geld aan de vernietiging van het Braziliaanse eco-systeem voor de teelt van soja.

Een vlammende brief van Nemonte Nenquimo, leidster van een van de inheemse groepen in Ecuador, gericht aan de presidenten van de negen landen die het Amazonegebied delen. En gericht aan alle andere wereldleiders. "Omdat het tijd wordt dat jullie naar ons luisteren".

De zapatistas, zoals de voornamelijk inheemse bevolking van een stuk van Zuid-Mexico zich noemen die daar sinds 1994 een autonoom gebied zelf besturen, zullen naar Europa gaan om te vertellen dat ze nog steeds in verzet en in opstand zijn. Een vertaling van een artikel van Hermann Bellinghausen in de Mexicaanse krant La Jornada

Al vier weken lang is een bezetting gaande door bewoners en sympathisanten van Six Nations bij Caledonia, in Canada. Dit ligt vlak aan de grens met de VS bij de Niagara watervallen. De bezetting vindt plaats uit protest tegen bouwwerkzaamheden die daar zijn begonnen, de McKenzie Meadows development.

Zelfverklaard interim-president Jeanine Añez van Bolivia heeft voor de derde maal nieuwe verkiezingen uitgesteld. Officieel omwille van de coronapandemie. In werkelijkheid zit het regime met een existentieel probleem. Alle peilingen wijzen net als in 2019 op een overwinning van de partij van ex-president Evo Morales. Onaanvaardbaar voor het regime en zijn hoofdsponsor in de VS.

COVID-19 als alibi voor meer onderdrukking, overheersing door bedrijfsleven en vernietiging van bossen

Het grootkapitaal, in dit item vertegenwoordigd door het machtige Anglo-Australische mijnbouw concern Rio Tinto, heeft op 24 mei 2020, met vergunning van de Australische nationale overheid, de prehistorische grotten van Juukan door ontploffing vernietigd. Het betreft erfgoed van de oorspronkelijke bewoners, de Aboriginals, die daar 46 000 geleden verbleven en de grotten van tekeningen voorzagen (Le Monde van 29 mei 2020).